محمدحسین بابالو: در روزهای اخیر بازار محصولات پلیمری رونق چندانی نداشت که حضور در بین دو تعطیلی مهم و همچنین کاهش فعالیت‌های تولیدی در صنایع مصرف‌کننده را باید دلیل اصلی این وضعیت دانست. این در حالی بود که در همین زمان حجم معامله محصولات شیمیایی در بورس کالا افزایش یافت که سیگنال مهمی برای کل بازار به شمار می‌رود. به احتمال قوی با بازگشت خریداران در هفته جاری در کنار انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید شرایط بازار تغییر کرده و با افزایش حجم معاملات بهبود خواهد یافت.

سقوط قیمت نفت خام در بازارهای جهانی، نوسان قیمت دلار در بازار داخلی و شرایط کلی عرضه و تقاضا می‌تواند دورنمای قطعی بازار را تعیین کند. دو هفته گذشته که هر کدام با تعطیلات به پایان رسید، زمانی حساس در بازار محصولات پتروشیمی مخصوصا برای پلیمرها بود که نهایتا با عقب‌نشینی محسوس خریداران، شاهد افت قیمت‌ها در بازار داخلی و افت شدید حجم معاملات انواع گریدهای پلیمری در بورس کالا بودیم. افت حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا که باعث شد این حجم به کمترین حد از اوایل شهریورماه تاکنون کاهش یابد، افت ادامه‌دار قیمت‌ها در دو هفته پیاپی، نوسان قیمت دلار، کاهش جدی حجم تولید در صنایع پایین‌دستی مصرف‌کننده، انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید در روزهای آینده، سقوط بهای نفت در بازارهای جهانی، سرمای هوا و مشکلات تولید و حمل و نقل، مناسبت‌های مذهبی که باعث شد بخش بزرگی از فعالان بازار تمایلی به خرید یا تولید نداشته باشند و نهایتا ثبت روزهایی بسیار ضعیف که باعث شد شرایط این بازار از حالت طبیعی پیشین خارج شود مهم‌ترین‌ ویژگی‌های این بازار به شمار می‌آید.

این در حالی است که نباید شرایط فعلی بازار را با بزرگنمایی وخامت اوضاع گزارش کرد، زیرا همه‌ساله در فصل حجم معاملات در بورس و بازار کاهش می‌یابد بنابراین بخشی از این افت می‌تواند سابقه سنتی داشته باشد و البته تعطیلات نیز مزید بر علت شده که در نهایت روزهای سختی رقم بخورد. این در حالی است که با توجه به انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید مخصوصا پس از ریزش بهای جهانی نفت خام و ثبات شکننده نرخ ارز، به احتمال قوی بازار ضعف هفته‌های قبل را در روزهای پیش رو جبران خواهد کرد و با افزایش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا می‌توان به تقویت عرضه‌ها در بازار در کنار بازگشت خریداران امیدوار بود. نکته دیگر را باید در نوسان موجودی انبارها جست‌وجو کرد زیرا در کنار کاهش نسبی حجم معاملات در ۳ هفته اخیر، حجم عرضه‌ها به بازار داخلی نیز کاهش یافته ولی در کنار کاهش تقاضا، خروجی این رخداد در بازار داخلی بروز نکرده است. با توجه به این موارد موجودی انبارها تغییر چندانی نداشته، ولی با بازگشت خریداران در کنار وقفه احتمالی در عرضه، اوضاع این گونه نخواهد ماند. البته در کنار سقوط قیمت‌های جهانی نفت خام، این ادعا یک پارادوکس (متناقض نما) را در بازار ایجاد خواهد کرد که برای روشن شدن آن به زمان بیشتری نیاز خواهیم داشت.

بازار محصولات شیمیایی

در بازار محصولات شیمیایی شرایط با بازار پلیمرها متضاد است زیرا حجم معاملات محصولات شیمیایی به کمک رشد معاملات سود کاستیک در بورس کالا، با ثبت معامله ۱۵ هزار و ۲۸۵ تنی تا بالاترین حد از اوایل آبان ماه تاکنون رشد کرده است. با توجه به شرایط خاص بازار و تفاوت جدی در ویژگی‌های فنی محصولات شیمیایی و پلیمری، این رشد را باید جدی گرفت، زیرا نشان‌دهنده بهبود تولید در صنایع پایین دستی بزرگی است که با سرمای هوا، رونق تولید بیشتری به‌دست آورده است. از طرف دیگر تقویت نسبی عرضه‌های سلف، قیمت‌های جذاب فعلی و از همه مهم‌تر نیاز بسیاری از واحدهای صنعتی مهم به این قبیل مواد اولیه، شرایط فعلی را رقم زده است که می‌تواند بهبود شرایط را برای بازار محصولات شیمیایی و سپس محصولات پلیمری به همراه آورد. در هر حال روزهای آینده این بازار نیز می‌تواند شرایط مطلوب هفته گذشته را حفظ کند و بهبود تولید و مصرف را تجربه کند. منومر وینیل استات، استایرن منومر، جوش شیرین و سود کاستیک جذاب‌ترین محصولات شیمیایی در هفته گذشته بودند. نکته دیگر در معاملات هفته گذشته در رینگ محصولات شیمیایی کاهش نسبی التهاب در بازار جوش شیرین بود که پس از بازگشت سقف خرید ماهانه به ثبت رسید. با توجه به کاربردهای خاص جوش شیرین و کیفیت بالاتر تولیدات پتروشیمی شیراز در کنار محدود بودن تعداد عرضه‌کنندگان، به نظر می‌رسد توجه به مدیریت بازار در این گروه کالایی و محصولاتی مشابه باید در دستور کار قرار بگیرد تا شرایط با ثبات و جذاب‌تری ثبت و تجربه شود.