آتش نفت دامن فلزات پایه را گرفت

سحر نمایشی: قیمت مس و سایر فلزات پایه از ابتدای سال جاری تا‌کنون افت و خیزهای زیادی را تجربه کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بهای تمامی فلزات رنگی به ویژه فلز سرخ طی یک سال اخیر در کنار بحران اقتصادی جهان و شرایط رکودی به شدت تحت تاثیر کاهش قیمت نفت جهانی قرار گرفته که این امر موجب کاهش بیش از ۲۹ درصدی قیمت این فلز شده است.

طی هفته اخیر نیز بهای اکثر فلزات اساسی با ریزش پی در پی نفت خام در بازارهای جهانی و رسیدن آن به زیر ۴۰ دلار که کمترین قیمت از فوریه سال ۲۰۰۹ میلادی محسوب می‌شود روند نزولی در پیش گرفتند، این در شرایطی است که در این میان مس تغییر بیشتری را شاهد بود، به‌طوری که از روز جمعه گذشته با نرخ ۴‌هزار و ۵۲۵ دلار آغاز به کار کرد و تا انتهای هفته و خیز معاملات رو‌به‌رو شد، دیروز نیز با رشد اندکی به ۴ هزار و ۵۷۲ دلار در هر تن رسید.بر این اساس کاهش قیمت نفت را می‌توان عامل مهمی در روند نزولی فلزات اساسی به ویژه مس عنوان کرد، چراکه طلای سیاه درصد زیادی از سوخت مصرفی تولید فلزات پایه را تشکیل می‌دهد. بر همین اساس کاهش قیمت نفت را می‌توان عامل اصلی افت قیمت تمام‌شده این محصولات دانست، زیرا هزینه استخراج و فرآوری و مخصوصا هزینه حمل‌و‌نقل زمینی و دریایی را شدیدا کاهش می‌دهد.

بر‌اساس اطلاعات موجود افت بهای نفت در یک سال گذشته ۲ اثر مهم بر روند قیمتی مس داشته است که یکی تاثیر زیاد طلای سیاه بر قیمت تمام شده این فلز بوده و دیگری اثر روانی و انتظاری بوده که کاهش سطح تقاضا را در این بازارها به دنبال داشته است. از سوی دیگر انتشار اخباری مبنی بر کاهش رشد اقتصادی در ژاپن و چین و افت فعالیت‌های صنعتی در این دو کشور در کنار برخی نگرانی‌ها در کشورهای حوزه یورو نگرانی‌های بسیاری را نسبت به کاهش تولیدات صنعتی در بخش عمده‌ای از کشورهای بزرگ ایجاد کرده است. این موضوع طی دو ماه اخیر با افت ارزش سهام در بازار چین، کاهش مصنوعی ارزش یوآن در برابر دلار و افت سطح تقاضا در این کشور تشدید شده است. در حال حاضر بنا به تعریف، عملا بازارهای فلزات اساسی از جمله مس در هر دو بخش داخلی و جهانی در شرایط رکود قرار دارد.

بررسی دو اثر بازار فلزات پایه نشان می‌دهد که اثر اول رکود چین و تداوم تاثیر آن در بازارهای کالایی و اثر دوم افت مداوم قیمت نفت است، برخی از تحلیلگران بازار فلزات پایه معتقدند بهای طلای سیاه احتمالا تا مرز ۳۰ دلار نیز پیش خواهد رفت، بنابراین انتظار می‌رود فلز سرخ همچنان به روند نزولی خود ادامه دهد و حتی تا پایان سال جاری میلادی مرز ۴ هزار دلاری خود را بشکند. این در شرایطی است که به عقیده برخی دیگر از کارشناسان کاهش بهای بیش از حد این فلز با توجه به اشتهای بالای چین برای خرید‌های انباری در قیمت‌های پایین می‌تواند انگیزه خریداران را در میان مدت افزایش دهد. به این ترتیب گزینه افزایش قیمت در میان مدت منتفی نیست. یکی از کارشناسان بازارهای جهانی در رابطه با این موضوع معتقد است حتی اگر در میان مدت رشد اقتصادی در چین یک واحد درصد دیگر کاهش یابد و به ۶ درصد برسد همچنان این کشور پیشران مصرف در بازارهای کالایی محسوب می‌شود و نباید از یاد ببریم که لنگر اقتصاد چین است. اگرچه مرز ۴هزار دلاری برای مس یک مرز روانی مهم به حساب می‌آید که البته از ثبات بالایی نیز برخوردار نبوده، اما این مرز روانی با توجه به مازاد عرضه‌ای که در شرایط کنونی افزون بر تقاضای بازار دیده می‌شود افق‌جدید را فرا روی این بازار قرار خواهد داد.

مس در انتظار سقوط از مرز 4 هزار دلاری

روز گذشته قیمت اکثر فلزات پایه از جمله مس در بورس فلزات لندن با روند نزولی رو‌به‌رو شد. این در حالی است که بهای فلز سرخ با وجود افت و خیزهای پی در پی،تمایل بیشتری به کاهش قیمت داشته و اکثر کارشناسان را برای کاهش تقاضا و افت تولیدات صنعتی در جهان نگران کرده است. در هفته‌های گذشته کاهش شدید قیمت جهانی نفت از یکسو و انتشار اخبار چالش‌های اقتصاد ژاپن و چین از سوی دیگر تاثیر بسیار زیادی را بر بازار این فلز گذاشته و موجب افت قیمت شده است، به‌طوری که روز گذشته مس در بازارهای جهانی با ۴هزار و ۵۲۵ دلار در هر تن معامله شد که نسبت به شروع معاملات ۱۳/ ۳ درصد کاهش داشته است. تحلیلگران بازار جهانی فلزات پایه پیش‌بینی کرده‌اند بهای مس با توجه به رشد بیشتر بهای نفت افت بیشتری را تجربه خواهد کرد و این احتمال وجود دارد که قیمت این فلز مرز ۴ هزار دلاری خود را بشکند.

چشم‌انداز بلندمدت برای فلز سرخ

طی سال‌های ۲۰۱۴ و هشت ماه سال ۲۰۱۵ موجودی مس از تقاضای آن فراتر رفته و احتمالا این وضعیت برای سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ باقی بماند که در این صورت رشد ایده‌آلی برای قیمت مس وجود نخواهد داشت. از طرفی نیز هزینه فعالیت‌های این بخش افزایش پیدا کرده و‌ عیار معدنی رو به کاهش بوده و همچنان نیز خواهد بود و افت موجودی مس در شرایطی که به رکورد تاریخی خود نزدیک شده، از بازگشت قیمت‌ها به کاهش‌هایی مانند سال ۲۰۰۴ جلوگیری می‌کند. همچنین بنابر بررسی‌های وال استریت ژورنال، اتفاقاتی که در این بین در عرصه جهانی فلزات پایه رقم می‌خورد می‌تواند با تضعیف سود شرکت‌های معدنی، اقتصاد بسیاری از کشورهای مبتنی بر تولید و صادرات مواد معدنی را تحت تاثیر خود قرار دهد. در کشور ما نیز سهام شرکت‌های مسی روند کاهشی را در بازار سهام تجربه می‌کنند.

عوامل تاثیر‌گذار بر روند قیمت مس داخلی

در بازار داخل نیز معاملات بازار مس در شرایط متعادلی قرار ندارد. قیمت مس در بورس کالای ایران حدود یک سال گذشته افتی معادل ۱۹ درصد را تجربه کرده است. در بازار آزاد نیز تقریبا شاهد ریزشی به همین میزان هستیم، به‌طوری که در حال حاضر این فلز سرخ در بازار آزاد با نرخ ۱۶ هزار و ۷۰۰ تومان در هر کیلو به فروش می‌رسد، این در شرایطی است که در یک ماه گذشته مس حوالی ۱۸ هزار تومان در بازار آزاد به فروش می‌رسید. بر اساس گفته کارشناسان این کاهش نرخ در بازار داخل تحت تاثیر دو موضوع بوده و هست، موضوع اول افت تقاضا است که به دلیل رکود بر بخش‌های تولیدی در بیش از دو سال اخیر بازارهای کالایی را متاثر ساخته است و مساله دوم افت ذاتی ارزش این کالا‌ها بوده که دلیل آن ریزش قیمت‌های جهانی در کنار ثبات نسبی نرخ ارز است.

به اعتقاد کارشناسان با توجه به اینکه ایران یکی از بزرگ‌ترین‌ فروشندگان مس در جهان است اگر روند کاهش قیمت این فلز ادامه داشته باشد، تاثیرات منفی خود را در اقتصاد کشور و درآمدهای دولت خواهد گذاشت که این موضوع بعد از کاهش درآمدهای نفتی در ماه‌های آتی اقتصاد کشور را بیش از پیش تحت فشار قرار خواهد داد.