مقابله با غفلت از«آموزش» دربخش معدن

گروه بنگاه‌ها - زهرا مسافر: استراتژی‌های مصوب سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی است و با توجه به اهمیت جایگاه نیروی انسانی در بخش معدن و صنایع معدنی و نقش این بخش در اقتصاد مقاومتی، بخش مهمی از استراتژی‌های سازمان توجه به توسعه دانش و منابع انسانی را مدنظر قرار داده است.همچنین ارتقای دانش فنی از طریق ارائه آموزش‌های کاربردی با توجه به سطح فناوری صنایع و معادن مختلف یکی از برنامه‌های جدی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران است.جزئیات بیشتر را در این خصوص در گفت‌وگو با امیر خرمی‌شاد معاون برنامه‌ریزی و توانمندسازی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در گزارش پیش رو می‌خوانید:


اگر اجازه بدهید اولین سوال را درخصوص استراتژی سازمان توسعه در موضوع آموزش و توانمند‌سازی منابع انسانی بخش معدن آغاز کنیم. ایمیدرو چه برنامه‌هایی در این خصوص دارد؟

در استراتژی‌های مصوب سازمان که اخیرا و در راستای برنامه‌های دولت برای ایجاد تحرک گسترده در بخش صنعت و معدن کشور در راستای منویات مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر ارتقای جایگاه بخش معدن و صنایع معدنی به‌عنوان یکی از پتانسیل‌های قابل توجه کشور در کاستن از وابستگی به اقتصاد نفتی و حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی تهیه شده، توجه بسیار مناسبی به این موضوع شده است. از 9 استراتژی سازمان دو استراتژی مستقیما سازمان را به توجه به توسعه منابع انسانی و توسعه دانش مکلف می‌کند. توسعه منابع انسانی بخش معدن و صنایع معدنی ایران و توسعه دانش مورد نیاز بخش دو استراتژی مهم در ایمیدرو است که توسط معاونت برنامه‌ریزی و توانمندسازی سازمان دنبال می‌شود. در همین راستا توسعه ارتقای دانش فنی از طریق ارائه آموزش‌های کاربردی با توجه به سطح فناوری صنایع و معادن مختلف به‌عنوان یکی از برنامه‌های جدی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران می‌باشد و مقرر است این آموزش‌های کاربردی در چهار سطح کارگران، تکنسین‌ها، کارشناسان و مدیران ارائه شده و به تمام فعالان بخش معدن و صنایع معدنی کشور تعمیم یابد.


علت تاکید ایمیدرو بر این مقوله چیست؟

تاکنون یک غفلت گسترده در زمینه توانمند‌سازی منابع انسانی بخش معدن و صنایع معدنی کشور صورت پذیرفته و پیش‌بینی می‌شود در صورت تداوم این غفلت بخش معدن و صنایع معدنی دچار بحران نیروی کار‌آمد شود، بحران ناکارآمدی منابع انسانی این بخش را دچار مشکلات غیر قابل جبرانی خواهد کرد. در اولویت قراردادن برنامه‌های توانمندسازی و کیفی‌سازی منابع انسانی بخش معدن توسط سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در سال جاری به دلیل نگرانی عمیق درخصوص ایجاد مشکل در برنامه‌های توسعه کشور در صورت عدم چاره اندیشی مناسب برای این موضوع بوده است.


به نظر می‌رسد برنامه‌ای که به آن اشاره شد یک برنامه ملی است، آیا ایمیدرو می‌تواند به تنهایی این برنامه را به سامان برساند؟ چه تمهیداتی در این خصوص اندیشیده شده است؟

در این چارچوب ایمیدرو سعی کرده از تمام ظرفیت‌های موجود در سطح کشور و بخش برای ایجاد یک تحول بنیادی در نظام آموزش پیش از استخدام و ضمن خدمت منابع انسانی در حوزه معدن و صنایع معدنی کشور، برای ایجاد جهشی قابل قبول و جبران عقب‌ماندگی موجود استفاده کند. انعقاد تفاهم‌نامه‌ها، قراردادها و برگزاری جلسات متعدد هم‌اندیشی و هم‌افزایی با دانشگاه‌ها، تشکل‌های غیردولتی و نیز سازمان‌های دولتی تاثیرگذار و توانمند، مانند خانه معدن، سازمان نظام مهندسی معدن ایران، سازمان فنی و حرفه‌ای کشور و دانشگاه‌های کشور، در راستای بهره‌برداری از توانایی‌ آنها در این زمینه، از اصلی‌ترین فعالیت‌های سازمان برای هم‌افزایی هر چه بیشتر و استفاده مطلوب از منابع کشور بوده است.


تصویر خوبی از افق مورد نظر برای آینده ارائه کردید، برنامه‌های شما برای سال جاری چیست؟

در سال جاری با وجود تنگناهای مالی که کشور و خصوصا بخش معدن و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی با آن روبه‌رو است، برای غلبه بر نگرانی و دغدغه‌های اشاره شده برنامه‌های متنوع تدارک دیده‌ایم و بودجه مناسب برای بخش آموزش و تعلیمات فنی (شامل آموزش‌های عمومی کاربردی و آموزش‌های ایمنی) در نظر گرفته شده و در حال اجرا است. برنامه‌های سازمان درخصوص توانمندسازی منابع انسانی بخش معدن و صنایع معدنی که با تاکید ریاست هیات عامل در برنامه سال جاری قرار دارد شامل برنامه‌های آموزشی تربیت تکنسین بخش معدن و صنایع معدنی، تامین نیازهای آموزشی شناسایی شده توسط سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها و برگزاری دوره‌های آموزش ایمنی برای ۱۲۰ هزار نفر از کارگران بخش معدن است.


کمی بیشتر درخصوص برنامه آموزش ایمنی کارگران معادن بخش معدن توضیح دهید.

صیانت از منابع انسانی بخش معدن و صنایع معدنی کشور جدا از اینکه آنها در معادن زیرمجموعه سازمان مشغول به کار باشند یا در معادن کوچک و بزرگی توسط بخش خصوصی یا تعاونی اداره می‌شود از الزامات توانمندسازی منابع انسانی این بخش است. در همین راستا سازمان در سال گذشته اقدام به ارائه آموزش‌های لازم به مدیران و کارشناسان ایمنی، بهداشت و محیط زیست معادن و صنایع معدنی بخش کرد و طی یک دوره آموزشی جامع 120 ساعته که همین چند ماه گذشته به پایان رسید، سعی کرد سطح علمی و حرفه‌ای متولیان ایمنی معادن را ارتقا دهد که برنامه تکمیلی آن نیز امسال یا سال آینده برگزار خواهد شد.


از سوی دیگر آموزش‌های ایمنی به کارگران معادن بخش خصوصی در قالب تفاهم نامه سه جانبه بین «سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران»، «سازمان نظام مهندسی معدن ایران» و «سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور» ارائه خواهد شد. در مرحله نخست، بخشی از کارگران و در مرحله بعدی، کل ۱۲۰ هزار کارگر فعال در معادن سراسر کشور آموزش‌های ایمنی را خواهند گذراند، به‌طوری که از سال‌های بعد، ورود کارگر آموزش ندیده به معادن ممنوع خواهد شد. این طرح هم اکنون در ۷ استان کشور شامل؛ خراسان رضوی، یزد، همدان، زنجان، فارس، اصفهان و سمنان به‌صورت پایلوت (مطالعاتی) اجرا شده است و در مرحله بعد تمامی کشور را در بر خواهد گرفت.


در مرحله پایلوت(مطالعاتی)که در استان‌های خراسان رضوی، یزد، همدان، اصفهان، سمنان، زنجان و فارس انجام شده است 30 دوره آموزشی مطابق دو استاندارد شایستگی سازمان فنی و حرفه‌ای با موضوع رعایت نکات ایمنی، بهداشتی و زیست‌محیطی در معادن روباز معادل 24 ساعت و معادن زیرزمینی معادل 32 ساعت برای 500 نفر کارگر معدنی با همکاری مشترک ایمیدرو و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور و سازمان نظام مهندسی معدن ایران صورت می‌پذیرد. در همین راستا تربیت مدرس حرفه‌ای آموزش‌های ایمنی معدن، به‌عنوان پیش نیاز پروژه مورد توجه قرار گرفته است. مدرسان واجد صلاحیت در استان‌ها با هماهنگی سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها انتخاب و آموزش‌های توجیهی لازم برای آنان برگزار شد.