نقشه راه صنعت پتروشیمی در پساتحریم
محمدحسین بابالو: روز گذشته کنفرانس مطبوعاتی مهندس حمیدرضا رستمی، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در دفتر این شرکت در حالی برگزار شد که به معرفی فعالیت‌های گذشته و اقدامات در دست اجرا توسط این شرکت منتهی شد. وی در ابتدای این نشست از فعالیت‌های صورت گرفته شرکت ملی پتروشیمی گزارشی ارائه کرد که به معرفی اقدامات در برنامه چهارم و پنجم توسعه و اقدامات پیش رو در برنامه پنج ساله ششم توسعه پرداخت.

وی گفت: تا پایان برنامه چهارم ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی از 20 میلیون تن به 51‌میلیون تن افزایش یافت که این وضعیت تاکنون به 62 میلیون تن ارتقا یافته است.

وی در ادامه افزود: با توجه به شرایط پیش‌رو و انتظار برای تغییر وضعیت کلی در دورانی موسوم به پساتحریم مجبوریم تا برای برنامه ششم توسعه نقشه راه صنعت پتروشیمی را درخصوص سرمایه‌گذاری‌های جدید و همچنین تدوین استراتژی‌های شرکت ملی پتروشیمی لحاظ کنیم که پس از انعقاد قرارداد با دانشگاه صنعتی شریف این مهم محقق شده است.

وی در ادامه گفت: مهم‌ترین بخش این صنعت افزایش ظرفیت تولید از 62 میلیون تن فعلی به 129 میلیون تن در سال خواهد بود.


مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ضمن تاکید بر برنامه‌ریزی کلان، سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری (ریگلاتوری) تسخیر سرمایه‌گذاری، بسترسازی و پشتیبانی از این صنعت رویکرد اصلی این صنعت را کاهش خام‌فروشی و تکمیل زنجیره ارزش دانست و اهداف آن را حفظ منابع ملی و تقویت تولید در داخل کشور و نهایتا حمایت از محیط زیست برشمرد.

وی در ادامه گفت: سرفصل‌های این صنعت عبارتند از توسعه استراتژی‌های صنعتی، امکان تامین مالی با کمک سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، توسعه زیرساخت‌ها، توسعه تکنولوژی‌های نوین توسعه بازار، تقویت مدیریت عملیات، نزدیک کردن انجمن‌های تخصصی به یکدیگر، فعال کردن نهادهایی که می‌توانند خدمات موردنیاز را ارائه کنند و در نهایت مدیریت خوراک و حمایت از زنجیره ارزش در تولید محصولات پتروشیمی.


وی در ادامه افزود: با توجه به برنامه‌ریزی برای 24 فاز پارس جنوبی در آینده شاهد افزایش محسوس حجم تولید گاز طبیعی خواهیم بود بنابراین به بالانس مصرف و توسعه به صنعت پتروشیمی با رویکرد صادراتی خواهیم رسید.

در ادامه این نشست وی از بررسی‌های انجام شده از شرایط روز و آینده بازارهای جهانی سخن گفت و اشاره کرد که نتیجه این بررسی‌ها را به مراجع ذی‌صلاح و شرکت‌های مختلف پتروشیمی تا حد امکان ارسال کرده‌ایم.

در ادامه این نشست مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در پاسخ به سوالی از پروژه‌های جدید در دست احداث صحبت کرد و گفت: هم‌اکنون 19 طرح جدید در صنعت پتروشیمی که جمعا بین 27 تا 28 میلیون تن ظرفیت دارند و بدنه اصلی توسعه این صنعت را تشکیل می‌دهند که به 5/ 11 میلیارد دلار منابع ارزی و 178 هزار میلیارد ریال منابع ریالی نیاز دارد جمعا نزدیک به 28 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید را در بر خواهد گرفت که در این پروژه‌ها می‌توان 34 نوع محصول تولید کرد.


وی در ادامه به پروژه‌های تولید متانول اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون ۲۵ میلیون تن طرح جدید وجود دارد که می‌تواند تغییراتی را در شرایط کلی بازار داخلی و بین‌المللی با فرض تغییر شکل‌های داخلی در بازارهای جهانی و بازارهای هدف صادراتی ایجاد کنند. با توجه به این مطلب شاید از یک ظرفیت مشخصی به بالاتر این قبیل صنایع مورد تایید و حمایت دولت نباشند.

در ادامه این نشست وی مجددا به برنامه‌ریزی‌ها و طرح‌های در دست اجرا اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون نزدیک به ۱۲۲ طرح در دستور کار قرار دارد که حتی برخی از این واحدها با ظرفیت‌های پایین ۳۰ تا ۵۰ هزار تن برنامه‌ریزی شده‌اند.

وی در ادامه به فرآیندهای اصلی تولید در طرح‌های پیش رو اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین فرآیندهای تولید را باید تکمیل زنجیره بنزن، تکمیل زنجیره بوتان، آروماتیک‌‌های اولفین، MTP (تا تولید پروپیلن)، PDH (در مسیر تولید پروپیلن)، تولید پلی‌استایرن‌ها، تولید اوره و آمونیاک، GTO (تبدیل گاز به اولیفین)، GTP (تبدیل گاز به پلی‌اولیفین) خواهد بود.

وی در ادامه گفت: با توجه به سرمایه‌گذاری صورت گرفته سالانه به ۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی نیاز خواهیم داشت. همچنین وی افزود: در سال گذشته از تولیدکنندگان داخلی و مخصوصا از منابع پارس جنوبی ۴۴ میلیون تن اتان به مجتمع‌های پتروشیمی تحویل داده شد.

مهندس حمیدرضا رستمی درخصوص میزان پلیمرهای موردنیاز در صنایع پایین‌دستی گفت: طبق جلساتی که با مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شده است میزان تقاضای موردنیاز برای این قبیل مواد اولیه ۳ میلیون تن اعلام شده؛ بنابراین هیچ نگرانی از بابت تامین پلیمرهای موردنیاز در صنایع پایین‌دستی وجود ندارد.

در ادامه این نشست مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در پاسخ به خبرنگار «دنیای اقتصاد» درخصوص دورنمای تولید متانول با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، گفت: میزان سرمایه‌گذاری‌ها و فرآیندهای اجرایی در کنار افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت‌های موجود شرایطی فراهم آورده که به نظر می‌رسد با توجه به ظرفیت ۵ میلیون تنی فعلی تا چند سال آینده و مخصوصا با توجه به عدم برگشت‌پذیری پروژه‌های فعلی ظرفیت تولید متانول ایران قطعا به ۱۶ میلیون تن بالغ خواهد شد.


وی در ادامه بازارهای هدف آسیایی ایران را آسیای جنوب شرقی، هند و چین دانست که هم‌اکنون حالت بالفعل دارند. بنابراین با توجه به افزایش سریع ظرفیت‌های تولیدی باید کشف و حضور در بازارهای جدید در دستور کار قرار بگیرد.

در ادامه این جلسه خانم مهندس ویلایی مدیر برنامه‌ریزی این دفتر گفت: هم‌اکنون 67‌پروژه در دست اجرا در کشور وجود دارد که از برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه باقی مانده‌اند که از این پروژه‌ها 21 پروژه معرفی شده‌اند تا از طریق فاینانس چین تامین مالی شود که یک شرکت فرآیند آن انجام شده و بقیه در دست اقدام است.

وی در ادامه افزود: انتظار داریم در دو ماه آینده شاهد تغییر محسوس شرایط فاینانس باشیم.