محمدحسین بابالو: در بازار محصولات پلیمری شاهد بهبود نسبی معاملات، تقویت حجم داد و ستدها در بورس و بازار و تقویت آرام قیمت‌ها هستیم که می‌تواند سیگنال مثبت ولی ملایمی را به فعالان این عرصه مخابره کند.
با توجه به رکود پیشین که از نزدیک به یک سال پیش با کاهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا آغاز شده می‌توان شرایط فعلی را در صورت ادامه یافتن آن اولین سیگنال جدی برای خروج از رکود دانست ولی هنوز این طرز فکر خوش‌بینانه به واقعیت‌ها و داده‌های بنیادین بیشتری نیاز دارد. در هفته گذشته حجم معامله پلیمرها با ۱۳۱۲ تن افزایش به ۴۸ هزار و ۴۳۵ تن رسید که نشان‌دهنده افزایش محدود جذابیت خرید است هر چند که همین میزان نیز به نسبت هفته‌های پیشین در سطوح بسیار خوبی قرار دارد. با فرض نادیده گرفتن معاملات ۲۱ تا ۲۶ شهریورماه، حجم معاملات هفته پیش در بالاترین سطح از ابتدای اردیبهشت ماه تاکنون قرار می‌گیرد که نشان می‌دهد بازار به‌صورت جذابی در مسیر تقویت بنیادین خود حرکت می‌کند. این در حالی است که بسیاری از فعالان بازار معتقد به بهبود جدی فرآیندها نیستند زیرا تغییر محسوس در حجم تولید در صنایع پایین‌دستی را قبول ندارند. طرزفکری که از سوی برخی واقعیت‌های بازار نیز تایید می‌شود اما نمی‌توان آن را به کل بازار تعمیم داد. در هر حال افزایش قیمت‌های پایه در هفته‌های قبل، ترس از افزایش بیشتر آن به دلیل رشد قیمت‌های جهانی، نوسانات جدی قیمت دلار، دورنمای مبهم بازار، بهبود حجم تولید در صنایع پایین‌دستی و نزدیکی به زمان اوج تقاضای فصلی مخصوصا برای ظروف یکبار مصرف مواردی است که می‌توان از آنها به‌عنوان دلایل اصلی بهبود حجم معاملات در روزهای اخیر نام برد. در صورت ادامه ثبت این حجم معاملات در سطوح بالای فعلی می‌توان به خروج از رکود در صنایع مصرف‌کننده پلیمرها امیدوار بود که پس از گذشت یک سال، برای اولین بار با بالا ماندن حجم معاملات در بورس کالا تجربه می‌شود. به نظر می‌رسد روزهای پیش رو زمان بهتری برای تقویت حجم معاملات در بورس و بازار تلقی شود. نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد کاهش نسبی حجم عرضه‌ها است که پس از ورود برخی از شرکت‌های پتروشیمی به فاز اورهال در کنار تاخیر در تحویل برخی از محموله‌ها جدی شده که می‌تواند داده‌ای برای محدود شدن حجم معاملات در بورس کالا باشد. در هر حال شاهد آن هستیم که حجم عرضه‌ها از بورس به بازار افزایش یافته که می‌تواند به بهبود بنیادین این بازار منجر شود. نکته مهم دیگر را باید برداشته شدن سقف ماهانه بهین‌یاب دانست که باعث بروز برخی ناهماهنگی‌ها شده حتی با خودنمایی جدی خریداران باعث جهش قیمت‌های بسیاری از گریدها شد.

با توجه به این موارد در کنار افزایش حضور واسطه‌ها و البته تقویت تقاضای مؤثر، به نظر می‌رسد پتانسیل واسطه گری در بازار افزایش یافته که این قبیل مدیریت‌ها اولین خروجی آن افزایش قیمت‌ها در بازار خواهد بود. این در حالی است که با توجه به کاهش جذابیت و احتمال خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا، شاید بازارسازی‌ها با محوریت کاهش قیمت‌ها برای توجیه این خروج دیگر جذابیت پیشین را نداشته و البته دلیل موجهی هم ندارد. با توجه به این موارد در کنار تثبیت نسبی قیمت‌ها در روزهای پیش رو ادامه افزایش قیمت‌ها محتمل خواهد بود. در مورد پلی‌استایرن‌ها باید گفت که شاید مهم‌ترین‌ و خبرسازترین گریدهای تولیدی در هفته گذشته باشد. از یک سو با توجه به نزدیکی به ماه محرم تقاضا برای این کالا برای تولید انواع ظروف یکبار مصرف افزایش یافته است، با این حال ولی با تغییر مدیریتی شاهد کاهش جدی عرضه در بورس و بازار هستیم که باعث جهش قیمتی شد. این مطلب یعنی جهش قیمت‌ها موجب شد به درخواست شرکت ملی پتروشیمی، بورس کالای ایران، سقف خرید استایرن منومر و پلی‌استایرن را به ظرفیت ماهانه تعیین شده برای خریداران در سایت بهین‌یاب برگرداند. با توجه به این موارد، احداث یا تسریع در نصب و راه‌اندازی بسیاری از واحدهای تولیدی تولیدکننده این محصول می‌تواند جذابیت بیشتری پیدا کند زیرا تقاضای بالقوه قدرتمندی برای این کالا متصور است. در بازارهای جهانی شاهد ادامه روند نوسان قیمت نفت در سطوح پیشین هستیم هرچند که از قیمت‌های بالای قبلی اندکی عقب نشینی کرده ولی هنوز هم در سطوحی بین ۴۰ تا ۵۰ دلار نوسان می‌کند. این تثبیت نسبی قیمت‌ها هر چند که با کاهش قیمت نفتا و الفین‌ها همراه شده ولی باز هم سیگنالی برای ثبات در بازار پتروشیمی‌ها به حساب می‌آید. در هر حال باز هم کاهش قیمت مواد اولیه صنایع پتروشیمی در بازارهای جهانی یک واقعیت مهم به شمار آمده که در کنار بازگشت خریداران و انتظار برای افزایش سطح تولید تنها می‌تواند از سطوح فعلی حمایت کرده و جهت‌گیری آرام و محدودی را در بازارهای جهانی به ثبت برساند. به احتمال قوی سطوح فعلی در بازار باز هم می‌تواند به کف قیمتی قدرتمندی منتهی شود ولی برای جهت‌گیری افزایشی سریع و قدرتمند به قیمت‌های بالاتری برای نفت خام نیاز داریم.

مهم‌ترین‌ رخدادها در بازار محصولات پتروشیمی و پلیمرها در هفته اخیر

افزایش 1312 تنی حجم معامله پلیمرها در بورس کالا که باعث شده تا این حجم در سطوحی بسیار بالا به نسبت ماه‌های قبل قرار بگیرد.

کاهش آرام و نامحسوس حجم عرضه‌ها

ورود بسیاری از واحدهای تولیدی به فاز اورهال

افزایش قیمت‌های پایه فعلی که در کنار نوسان قیمت‌های جهانی احتمال افزایش مجدد نرخ‌های پایه را در روزهای پیش رو تقویت می‌کند.

افزایش جذابیت بسیاری از کالاها که در گذشته تقاضای چندانی نداشتند.

بازگشت سقف ماهانه خرید برای پلی‌استایرن‌ها و استایرن منومر برای تعدیل شرایط بحرانی فعلی.

تثبیت نسبی قیمت نفت خام در بازارهای جهانی هر چند نوسان کژ دار و مریزی را تجربه می‌کند.

نوسان ممتد قیمت دلار و جهت‌گیری رشد آن.

جهش قیمتی بسیاری از گریدها در بورس کالای ایران.

جهت‌گیری مثبت قیمت بسیاری از گریدهای پلیمرها در بازار داخلی مخصوصا در روزهای پایانی هفته گذشته.

کاهش شنیده‌ها و شایعات مربوط به خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا که شاید جذابیت بازارسازی‌ها را با افزایش عرضه در بازار تضعیف کند.

نزدیکی به ماه محرم و زمان اوج تقاضای فصلی ظروف یکبار مصرف و بسته‌بندی مواد غذایی که جذابیت خرید پلی‌استایرن‌ها و گریدهای سبک خطی را افزایش داده است.

درخواست انجمن ملی پلاستیک از بورس کالا و دفتر صنایع تکمیلی شرکت ملی پتروشیمی برای بازگشت مجدد سقف ماهانه خرید بهین‌یاب.

ترس بازار از افزایش بیشتر قیمت‌ها.

احتمال عبور از رکود با افزایش حجم خرید و میزان تولید در صنایع پایین‌دستی هرچند که این طرز فکر هنوز برای اثبات به شواهد بیشتری نیاز دارد.

تبعیت بیشتر واحدهای پتروشیمی به عرضه صد در صدی در بورس کالا.

گام‌های سخت خروج پلیمرها از رکود