گروه بورس کالا:بورس کالا مهم‌ترین بازار رسمی کالایی در کشور است که می‌توان این نهاد را مرکز مدیریت بازارهای داخلی به شمار آورد که در آن انواع محصولات از قبیل مقاطع فولادی، مواد اولیه، محصولات کشاورزی، فلزات پایه، محصولات پتروشیمی و پالایشی مورد داد‌و‌ستد قرار می‌گیرد. رکود بازار داخلی در کنار کاهش قیمت‌های جهانی و مازاد عرضه بازارهای کالایی در اقصی نقاط جهان مدت‌ها است سایه سنگین خود را بر بورس کالا افکنده است. از این‌رو در طول هفته‌ها و ماه‌های گذشته شاهد عقبگرد خریداران از اغلب تالارهای معاملاتی بورس کالا و افت معنادار حجم داد‌و‌ستدها در این نهاد مالی بوده‌ایم.

اما به‌رغم این وضعیت ناخوشایند مدتی است که حجم و ارزش معاملات بورس کالا در برخی تالارهای معاملاتی در مسیر رشد قرار گرفته و افزایش حجم عرضه‌ها را در مجموع رقم زده است که از آن جمله می‌توان به تالار پتروشیمی اشاره کرد. در شرایطی که تالار کشاورزی با رونق مورد انتظاری روبه‌رو نیست و کاهش معنادار ساخت و سازهای مسکونی و پروژه‌های عمرانی منجر به عقبگرد گسترده خریداران از رینگ فولاد و بعضا رینگ فلزات اساسی در طول هفته‌ها و ماه‌های اخیر شده است، تالار محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها مدتی است بیشترین حجم و ارزش معاملات بورس کالا را به نام خود ثبت کرده است. این در حالی است که حجم معامله پلیمرها مدت‌ها به صورت ممتد در مسیر کاهشی قرار داشت که نشان‌دهنده رکود در صنایع پایین‌دستی پلیمری بود؛ اگرچه به تازگی این‌روند وارد یک فاز بهبود و رونق مجدد و البته محدود شده است.


در بازار محصولات پالایشی همچون قیر یا شیمیایی‌ها شاهد بهبود تقاضا هستیم ولی هنوز به نسبت روزهای اوج آن در ماه‌های گذشته کماکان حجم خرید پایین است. در خصوص قیر فرا رسیدن زمان تقاضای فصلی در کنار کاهش قیمت‌ها را باید دلیل اصلی بهبود روند معاملات برشمرد ولی در بازار شیمیایی‌ها به دلیل ویژگی‌های فنی آن و استفاده از این کالاها در تولید سایر مواد اولیه باید گفت هنوز بهبود چندانی را شاهد نیستیم هرچند که این محصولات در مسیر تقویت حجم تولید قرار دارد.


البته التهاب در این بازارها با ورود بسیاری از مواد اولیه وارداتی به شدت کاهش یافته و بازار پس از رسیدن به ثبات حتی رکود محدودی را تجربه می‌کند.

به تبع کاهش قیمت‌های جهانی و همچنین ضعف تقاضا در بازار داخلی با محوریت بازارهای فلزی شاهد ضعف معاملات در بورس کالا و بازار داخلی هستیم. این در حالی است که قیمت‌ها در بازار داخلی به آرامی در مسیر کاهش قرار داشته و ممکن است این کاهش باز هم ادامه یابد زیرا افت قیمت‌ها به صورت کژدار و مریز از پتانسیل‌های قدرتمندی برخوردار است. هم‌اکنون در بازارهای جهانی، قیمت نفت به عنوان مهم‌ترین فاکتور در تعیین قیمت تمام‌شده حالت بی‌ثباتی دارد و دورنمای روشنی را نیز دربر نداشته ولی افت مجدد بهای نفت خام قابل پیش‌بینی است. این شرایط باعث شده یک جو کاهشی مجدد به بازارهای جهانی تزریق شود و همچنین شرایط وخیم چین و نوسانات ارزش یوآن و تضعیف رشد اقتصادی این کشور نیز به وخامت اوضاع دامن زده است.


در بازار مس با توجه به سقوط قیمت‌های جهانی و حتی شکسته شدن کف روانی و فنی پنج‌هزاردلاری در بورس لندن، شاهد افت شدید و ادامه‌دار قیمت‌ها در بورس کالا و بازار داخلی بوده‌ایم. در بازار فولاد شرایط سخت‌تری حکمفرما است، زیرا رکود بازار مسکن و کاهش احداث واحدهای جدید و ضعف بودجه‌های عمرانی باعث شده تقاضا با کاهش محسوسی همراه شود که در کنار افزایش حجم تولید با محوریت واحدهای کوچک و بزرگ داخلی و همچنین عدم مدیریت بازار و برخی اقدامات دست‌ساخته در این بازار، شرایط سختی در حال تجربه شدن است. به عنوان مثال در بازار میلگرد با محوریت عرضه‌های بورس و بازار رکود به معنای واقعی کلمه در متن بازار دیده می‌شود که کاهش روزشمار قیمت‌ها از ماه‌های اخیر یکی از نشانه‌های این وضعیت است. از طرف دیگر در بازار ورق شاهد ثبات نسبی قیمت‌ها هستیم زیرا وقفه در عرضه به بازار از سوی بزرگ‌ترین تولیدکننده آن در کنار نوسان حجم واردات و بیم و امیدهای پرداخت ارز مبادله‌ای باعث شده شرایط این بازار به صورت نامحسوسی مدیریت شود. این شرایط که بیشتر تولیدکنندگان لوله صنعتی و پروفیل را تحت تاثیر قرار می‌دهد، شرایط سختی را برای تولید پدید آورده که بارها با انتقاد این صنف روبه‌رو شده است. در خصوص تیرآهن وضعیت از این نیز وخیم‌تر است زیرا با توجه به تولیدکنندگان بسیار محدود و تقریبا انحصاری بودن آن، حجم محدود عرضه به بازار در کنار مدیریت قیمت‌ها باعث شده در رکود فعلی ماه‌ها قیمت تیرآهن افزایش یافته و باز هم این‌روند رو به رشد ادامه یابد. با توجه به ضعف مفرط در بازارهای جهانی در پی مازاد عرضه بازارهای کالایی به نظر می‌رسد این شرایط ضعیف باز هم ادامه یابد.