محمد حسن تسلیمی

کارشناس بازار آتی سکه

بررسی آماری حجم معاملات آتی سکه در پنج ماه نخست امسال و مقایسه آن با سال ۹۳ نشان از کاهش ۳۰ درصدی حجم معاملات در مجموع سررسیدها دارد. این در حالی است که سامانه آنلاین معاملات نیز در اواخر سال ۹۳ راه‌اندازی شد و انتظارات برای افزایش حجم معاملات را بالا برده بود همچنین آمار معاملات آنلاین پنج ماه نخست سال نشان می‌دهد که حدود ۱۱ درصد از کل معاملات آتی سکه به‌صورت آنلاین انجام شده است و بیشتر فعالان بازار به همان روش سنتی به کار خود ادامه می‌دهند، البته باید در نظر داشت سامانه آنلاین توسط همه کارگزاری‌ها راه‌اندازی نشده است، ولی چیزی که مشخص است فعالان بازار فقط در شرایط خاص از سامانه آنلاین استفاده می‌کنند.

از عوامل کم شدن حجم این معاملات می‌توان به نوسان کم قیمت سکه نسبت به سال‌های قبل اشاره کرد که موجب رکود در بازار شده است و بسیاری از روزهای کاری بازار با نوسان اندک به کار خود پایان داده است. این نوسان کم در بازاری که بیشتر اوقات روند نزولی داشت موجب شد فاصله سررسیدها کم و کمتر شود و تا جایی پیش رفت که چهار سررسید آتی سکه زیر قیمت نقدی معامله شود و در حال حاضر فقط سررسید اسفند ماه است که تقریبا برابر سکه نقدی معامله می‌شود و بقیه سررسیدها با فاصله خیلی کم و بی‌سابقه در زیر قیمت نقدی معامله می‌شوند.

همین مساله موجب شده است گروهی از فعالان بازار که از فاصله قیمتی بین سررسیدها سود می‌بردند از بازار موقتا خارج شوند که می‌تواند یکی دیگر از عوامل کاهش حجم معاملات باشد. اینکه چرا فاصله سررسیدها به این اندازه کم شد به زمان بازگشایی سررسید اسفند ماه که همزمان بود با روزهای آخر مذاکرات هسته‌ای برمی‌گردد. افزایش خوش‌بینی‌ها باعث شده بود فعالان بازار به امید ریزش دلار و حداقل گرفتن یک صف فروش از خریداران در قیمت‌های زیر ۹۰۰ هزار تومان به فروش فراوان سررسید اسفند ماه دست زنند. تقریبا ۵ هزار قرارداد در این سررسید زیر ۹۰۰ هزار تومان باز شد که موجب شده است فروشندگان با تمام قوا وحتی بدون تحلیل علمی سعی کنند فاصله‌ها را به حداقل ممکن برسانند بلکه بتوانند خود را از شرایطی که در آن هستند رها کنند. در حال حاضر فروشندگان منتظر ورود سررسید اردیبهشت و خروج سررسید شهریور هستند تا بتوانند فاصله سررسید اسفند را نیز از بین برده شاید بتوانند سررسید اسفند را به قیمت‌های زیر نقدی ببرند. چشم امید فروشندگان فقط به اونس جهانی و نشست فدرال رزرو در اواخر شهریور ماه است و دیر یا زود بازار آتی سکه به تعادل واقعی و منطقی برمی‌گردد.

فاصله ۵ هزار تومانی برای مدت ۶ ماه آن هم در اقتصادی که نرخ اوراق مشارکت سالانه ۲۰ درصد است نشان می‌دهد که تابلوی معاملات سکه آتی به دارندگان سکه فیزیکی و کسانی که تمایل به نگهداری سکه دارند در مدت ۶ ماه وام با هزینه فرصت حدود ۱۰ درصد می‌دهد. در چنین شرایطی دارندگان سکه که تمایل به نگهداری سکه‌های خود دارند می‌توانند سکه‌های خود را در بازار نقدی بفروشند و با همان قیمت و فقط با پرداخت ۲۰ درصد وجه سکه اسفند ماه را پیش خرید کنند و ۸۰ درصد وجه خود را اوراق مشارکت خریده و از سود آن بهره مند شوند و در سررسید اسفند سکه خود را تحویل بگیرند.

با آمدن سررسید اردیبهشت ۹۵ در چند روز آینده فروشندگان ناچار خواهند بود در دو سررسید از فاصله گرفتن سررسیدها جلوگیری کنند که توان آنها را کم خواهد کرد. با توجه به الزامات بودجه در سال آینده و قیمت دلار و کسری بودجه که در انتهای سال خود را بیشتر نشان خواهد داد ادامه دادن با این فاصله سررسید ریسک فروشندگان را بسیار بیشتر خواهد کرد. امید است با منطقی شدن بازار شاهد ورود بیشتر معامله‌گران و افزایش حجم معاملات و پویایی بازار باشیم.

کاهش 30 درصدی حجم معاملات آتی سکه