بازار فولاد روی موج شایعه

سارا مالکی: بازار فولاد کشور روزهای رکود و بی‌رونقی را در حالی پشت سر می‌گذارد که با شایعه جدیدی در مورد کاهش قیمت برخی محصولات همراه شده است.

به گفته فعالان بازار در هفته‌ای که امروز در آخرین روز آن قرار داریم، اتفاقی که بازار بی‌رونق فولاد را بیش از پیش تحت تاثیر خود قرار داده، جریان‌سازی برای ایجاد انتظار بیشتر برای کاهش قیمت‌ها بوده است. بر این اساس در حالی‌که فولادسازان با وجود افت شدید قیمت‌ها همچنان شاهد سیر نزولی ارزش کالاهای تولیدی خود هستند، به نظر می‌رسد ایجاد موج جدید انتظار برای کاهش قیمت‌ آنها را بیش از پیش با مشکل نقدینگی همراه کند. براساس آنچه در پی این موج جدید در بازار به گوش می‌رسد، اندک خریداران بازار برای رسیدن قیمت شمش فولاد از ۱۱۵۰ تومان به ۱۰۵۰ تومان دست از خرید کشیده‌اند. به گفته فعالان بازار این انتظار برای کاهش قیمت شمش در شرایطی وجود دارد که بازار در این هفته شاهد کاهش قیمت ۱۰ تا ۶۰ تومانی انواع میلگرد نیز بوده است. به این ترتیب چنانچه قیمت شمش بر اثر شایعات ایجاد شده بار دیگر با کاهش همراه شود، احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن قیمت میلگرد و موج دوباره‌ای از کاهش قیمت‌ دور از ذهن نخواهد بود.

اما شرایط فعلی در حالی طی این هفته ایجاد شده است که به نظر می‌رسد با ادامه پیدا کردن آن، فولادسازان برای چرخاندن چرخ تولید مجبور به همراهی با موج جدید برای کاهش قیمت‌ها شوند تا در نهایت محصولات خود را به فروش برسانند.

اما اینکه موج شایعه‌ای که هم‌اکنون بازار فولاد را دربر گرفته است از کجا و چرا آغاز شده، سوالی است که آن را با کارشناسان در میان گذاشتیم.

به عقیده یک فعال بورس کالای ایران انتظار برای قیمت ۱۰۵۰ تومانی شمش فولاد از آنجا در بازار ایجاد شده است که نگاهی به قیمت‌های جهانی و همچنین شمش‌های متفرقه در بازار نشان می‌دهد که قیمت ۱۱۵۰ تومانی شمش فولاد تولید داخل (که ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و هزینه حمل و نقل نیز به آن اضافه می‌شود) توان رقابت با دو مورد یاد شده را ندارد.

این کارشناس با تاکید بر جریان شایعه‌ای که انتظارها برای کاهش قیمت فولاد را بیش از پیش افزایش داده است، می‌گوید: با جریانی که حالا شاهد آن هستیم بعید نیست تولیدکنندگان شمش فولاد برای حفظ بازار خود و تامین نقدینگی مجبور به کاهش قیمت شوند.

با در نظر گرفتن این احتمال می‌توان به خوبی دلیل دست نگاه داشتن خریداران از معاملات فولادی را درک کرد، چراکه آنها نیز در انتظار تاثیر نهایی شایعه کاهش قیمت فولاد هستند.

ماهی‌گیری واسطه‌های فولادی؟

اما یک کارشناس صنعت فولاد در رابطه با موج شایعه ایجاد شده عقیده دارد تا زمانی که فولادسازان برای اجماع بر سر قیمت با یکدیگر کنار نیایند، شاهد چنین جریان‌سازی‌هایی در بازار فولاد خواهیم بود. مهدی سرلک در این زمینه به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: پخش شدن چنین شایعاتی در بازار فولاد نشان می‌دهد افرادی به دنبال سودجویی از شرایط آشفته بازار فولاد هستند، با توجه به این موضوع به نظر می‌رسد تا زمانی‌که فولادسازان در جایی مانند انجمن تولیدکنندگان فولاد برای تعیین یک قیمت واحد به نتیجه نرسند، واسطه‌ها به سودجویی خود در بازار ادامه دهند.

این کارشناس صنعت فولاد در حالی به اجماع فولادسازان برای نهایی کردن یک نرخ مشترک در میان خود اشاره می‌کند که اخیرا شاهد رقابت منفی فولادسازان برای کاهش قیمت‌ها و حفظ بازار و مشتری‌ها به نفع خود هستند.

وقتی خریدار تعیین‌کننده می‌شود

اما در کنار تاثیرگذاری موضوعاتی مانند کاهش قیمت‌های جهانی، ارزان بودن محصولات متفرقه در بازار، نبود اجماع در میان فولادسازان برای رسیدن به یک نرخ مشترک و همچنین اجبار تولیدکنندگان برای تامین نقدینگی به واسطه فروش؛ موضوعی که کارشناسان به‌عنوان یکی از علت‌های اصلی جریان یافتن شایعه کاهش قیمت به آن اشاره می‌کنند، عرضه مازاد فولادسازان در بازار است. به این ترتیب در شرایطی که مازاد عرضه در بازار وجود دارد قیمت‌ها کاهش یافته و از سویی خریداران توان تعیین قیمت را به دست می‌آورند. به عقیده سرلک موضوع مازاد عرضه اتفاقی است که به دلیل فشارهای دولتی برای تولید در شرایط رکود رخ می‌دهد و طبیعتا در چنین شرایطی فولادسازان برای به فروش رساندن محصولات خود ممکن است به فروش با حاشیه زیان نیز راضی شوند تا به این ترتیب خطوط تولید آنها توان ادامه فعالیت‌های خود را داشته باشد.

حال با دست کشیدن خریداران بازار فولاد از معاملات برای کاهش بیشتر قیمت‌ها، به نظر می‌رسد که بازار فولاد برای به سامان رسیدن در شرایط رکودی فعلی نیازمند اقدامی تعیین‌کننده از سوی دولت یا فعالان این بازار باشد.

کالاهای متفرقه؛ آفت بازار فولاد

همان‌طور که پیش از این اشاره شد، یکی از علت‌های انتظار برای کاهش قیمت فولادهای داخلی، وفور محصولات ارزان‌ قیمت خارجی در بازار است. سرلک با اشاره به در دسترس بودن این محصولات ارزان ‌قیمت در بازار که در مورد کیفیت آنان نیز شک و تردیدهایی وجود دارد، می‌گوید: طبق آمار از ابتدای سال ۲۰۱۵ تا کنون بیش از ۳۰۰ هزار تن مقاطع فولادی وارد کشور شده‌ که در رابطه با کیفیت آنها اطمینان کافی وجود ندارد، این در حالی است که این محصولات فولادی در بنگاه‌های فروش فولاد به راحتی یافت می‌شوند و یکی از گزینه‌های پیشنهادی برای مشتریان هستند.

به این ترتیب بازار فولاد کشور در حالی‌که با رکود خرید و فروش و مازاد عرضه محصولات داخلی همراه است، بار محصولات وارداتی ارزان‌ قیمت را نیز بر دوش دارد تا مجموعه مشکلات آن تکمیل شده باشد.

حال با وجود تمام مشکلاتی که بازار فولاد با آن رو در رو شده است، تنها انتظاری که فولادسازان را به بهبود بازار فولاد امیدوار می‌کند اعمال تعرفه‌هایی بالاتر برای واردات و همچنین به حرکت در آمدن پروژه‌های عمرانی در کشور است، دو موضوعی که هنوز شاهد تصمیم خاصی برای آنها از سوی دولت نبوده‌ایم.