محمد حسین‌بابالو: معاملات محصولات پتروشیمی در بورس و بازار مدتی است که شرایط جذابی نداشته و کاهش ادامه دار قیمت‌ها با بی‌توجهی خریداران، چهره اصلی بازار در روزهای اخیر است. افزایش حجم عرضه‌ها در بازار، کاهش قیمت‌های پیشنهادی و انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید را می‌توان مهم‌ترین‌ ویژگی‌های این روزهای بازار برشمرد در این بین به دلیل کاهش شدید قیمت‌های جهانی و البته افزایش قیمت دلار در بازار داخلی، انتظار بازار، کاهش قیمت‌ها است.

نکته مهم معاملات در روزهای اخیر را می‌توان افزایش توجه به عرضه محصولات پالایشی همچون قیر و وکیوم باتوم دانست زیرا هم‌اکنون زمان تقاضای فصلی این کالا است و با وجود قیمت‌های نسبتا پایین‌ فعلی، خرید جذابیت بیشتری پیدا کرده هرچند که رکود فراگیر در بازار داخلی، اجازه جهش حجم تقاضا را نمی‌دهد ولی باز هم این وضعیت را می‌توان نکته مثبتی برشمرد. البته با توجه به نزدیکی به روزهای سرد سال و آغاز زمان بارندگی‌ها، تقاضا برای عایق‌های رطوبتی با پایه قیر در حال افزایش بوده و به تبع آن هم عرضه وکیوم باتوم و هم تقاضای آن رشد داشته است که البته کاهش قیمت‌ها نیز موثر بود.

لوب کات سبک و سنگین، وکیوم باتوم و سپس قیر را می‌توان جذاب ترین عرضه‌های روز گذشته به شمار آورد.

طی روز گذشته درخصوص عرضه‌های محصولات پلیمری و شیمیایی شرایط جذابی در بورس کالا وجود نداشت زیرا از یک سو عرضه‌ها که بسیاری از آنها زیرمجموعه سامانه بهین‌یاب نبودند از جذابیت چندانی برخوردار نبود و همچنین سایر پلیمرها نیز با بی توجهی خریداران رو به رو شدند زیرا احتمال کاهش قیمت‌های پایه در روز جاری، پتانسیل چندانی را برای ریسک و خرید باقی نگذاشته بود. از سوی دیگر کاهش قیمت‌ها در بازار به گونه‌ای خودنمایی کرده که خرید از بورس و فروش در بازار آن هم با احتمال کاهش قیمت‌ها، به جز یک زیان چیز دیگری را عاید خریداران نمی‌کرد بنابراین تمایل چندانی به خرید در بازار دیده نشد و اغلب عرضه‌ها با حجم‌هایی بسیار بالا وارد مچینگ شد.

بازار داخلی پلیمرها

در روزهای اخیر و با نزدیک شدن به اعلام قیمت‌های پایه جدید، قیمت اغلب محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها در بازار داخلی با کاهش رو‌به‌رو شد که به‌رغم افزایش نسبی قیمت دلار، کاهش شدیدتر قیمت‌های جهانی را باید دلیل اصلی این وضعیت برشمرد. به نظر می‌رسد با روشن شدن وضعیت پیش رو و اعلام قیمت‌ها در روز جاری، بازار شفافیت از دست رفته خود را بازیابد. نگاهی به جدول قیمت‌های پیشنهادی بسیاری از فروشندگان نشان می‌دهد که اغلب گریدها کاهش قیمت داشته تا جایی که دومین هفته نزولی قیمت‌ها را با شدت بیشتری نشان می‌دهد. عقب‌نشینی خریداران و افزایش عرضه‌ها البته با قیمت‌هایی پایین را باید مهم‌ترین‌ دلایل کاهش نرخ‌ها برشمرد. این در حالی است که روند کاهشی قیمت‌ها در بازار داخلی چنان شتاب و دنباله‌ای پیدا کرده که ممکن است حتی کاهش قیمت‌های پایه نیز نتواند قیمت‌های بورس را به قیمت‌های بازار نزدیک کند.

این وضعیت در حالی شدت بیشتری پیدا می‌کند که هنوز هم زمزمه‌های خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا به سرانجام روشنی نرسیده و مشخص نیست قدرت‌نمایی‌های نهادهای درگیر، چه سرنوشتی را برای بازار رقم خواهد زد هرچند که احتمال خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا بسیار ضعیف به نظر می‌رسد. در نهایت در نامه اخیر وزیر صنعت، معدن و تجارت به معاون اول رئیس‌جمهوری تمایل این وزارتخانه مبنی بر عرضه اختیاری در بورس کالا به جای عرضه اجباری آن درج شده است که مشخص نیست در صورت اجرایی شدن این درخواست، چه سرنوشتی پیش روی این صنعت مهم قرار بگیرد. از سوی دیگر باید به این نکته نیز توجه داشت که حجم تولید در صنایع بزرگ بالادستی در روزهای گرم فعلی به خصوص در مناطق جنوبی کشور به‌صورت چراغ خاموش کاهش یافته که یکی از خروجی‌های آن وقفه در تحویل محموله‌های مورد معامله در بورس کالا است. این شرایط می‌تواند در آینده بازار و به خصوص سودآوری این شرکت‌ها مهم باشد.

بازارهای جهانی محصولات پتروشیمی

در بازارهای جهانی نیز کاهش قیمت‌ها ادامه یافته و مشخص نیست چه سرنوشتی پیش روی بازار پلیمرها قرار خواهد داشت؛ زیرا نوسان قیمت نفت و جهت‌گیری افزایشی و سپس افت مجدد قیمت نفتا و کاهش قیمت اغلب مواد اولیه صنایع پتروشیمی و همچنین افت فراگیر بهای پلیمرها بازار کاهشی فعلی را با یک فاز ابهام همراه ساخته زیرا نه مشخص است که تقاضا چه سرنوشتی خواهد داشت و نه می‌توان از دورنمای بهای تمام‌شده قیمت پلیمرها حرفی زد بنابراین حداقل تا یک هفته آینده و مشخص شدن جهت‌گیری اصلی بهای نفت خام، این وضعیت شکننده ادامه می‌یابد که امید است دوران گذار عمیقی نباشد. در پایان هفته گذشته قیمت هر بشکه نفت خام سبک آمریکا با ۵/ ۱ درصد کاهش به ۴۶ دلار و ۵ سنت کاهش یافت و بهای نفت خام برنت نیز با ۱۱/ ۲ درصد افت به ۴۹ دلار و ۶۱سنت رسید. با توجه به شرایط نه چندان مساعد در بازارهای جهانی و امید به افزایش حداقل ۵۰۰ هزار بشکه عرضه بیشتر نفت خام ایران احتمال کاهش شدیدتر قیمت‌ها وجود دارد.

به گزارش روابط عمومی انجمن ملی پلاستیک، قیمت اتیلن با افتی ۵/ ۲ درصدی و معادل ۲۰ دلار به قیمت ۷۷۰ دلار رسید تا کمترین قیمت در ۷ سال اخیر را تجربه کند و شاهد ثبت یک رکورد تاریخی در مورد این محصول باشیم. البته این اتفاق داده بسیار منفی برای بازار است زیرا فعالان بازار را بیش از پیش در لاک دفاعی فرو خواهد برد و از این پس بیشتر شاهد استراتژی‌های محافظه‌کارانه در بازار‌های جهانی مواد پلیمری خواهیم بود. پروپیلن در هفته جاری و بعد از افت چشمگیر ۸۸ دلاری و معادل ۱۱ درصد در هفته پیش، با افزایش ۶ دلاری مواجه شده تا در مجموع دو هفته گذشته ۸۲ دلار کاهش را تجربه کند. استایرن منومر نیز با ۱۷ دلار کاهش قیمت مواجه شد. در نهایت باید گفت در بازار‌های جهانی مواد اولیه کاهش ۵/ ۲درصدی قیمت اتیلن به نسبت هفته پیش از آن، افت یک درصدی قیمت اتیلن گلایکول و کاهش ۷/ ۱ درصدی استایرن منومر و البته رشد ۹/ ۰ درصدی بهای پروپیلن و افزایش ۳/ ۲ درصدی قیمت بوتاین مهم‌ترین‌ ویژگی‌های بازار به شمار می‌رود. در بازار پلیمرها نیز به استثنای افزایش قیمت EPS سایر گریدها حتی پلی پروپیلن نساجی نیز با کاهش نرخ رو‌به‌رو بود. سید‌جواد موسوی معتقد است: این اتفاق یعنی کاهش جدی و ادامه‌دار قیمت‌ها، داده منفی بزرگی برای بازار خواهد بود زیرا فعالان بازار را بیش از پیش در لاک دفاعی فرو برده و از این پس بیشتر شاهد استراتژی‌های محافظه‌کارانه در بازار‌های جهانی مواد پلیمری خواهیم بود.