عقب‌نشینی واسطه‌ها از بازار فولاد
سارا مالکی: بازار فولاد در حالی هنوز از رکود عمیق خود خارج نشده است که به نظر می‌رسد نشانه‌های بهبود در آن بیش از پیش کمرنگ‌ شده است.

بعد از کاهش 50 تومانی قیمت شمش فولاد خوزستان که باعث ریزش دوباره قیمت‌ها در بازار و رکود بیشتر آن شد، آن‌طور که کارشناسان می‌گویند حالا موضوع رصد حساب‌های بانکی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور باعث توقف بیشتر بازار شده است.


بر این اساس با رسانه‌ای شدن رصد حساب‌‌های بانکی افراد به منظور اجرای «قانون مالیات‌های مستقیم»، نگرانی‌هایی در میان افراد به‌وجود آمده است. به این ترتیب در حالی که با اعلام خبر یاد شده، انتظار واکنش به آن در میان بازارها و اقشار مختلف وجود داشت، واکنش بازار فولاد به این خبر خروج واسطه‌ها از این بازار بوده است. آن‌طور که فعالان بازار می‌گویند؛ واکنش بازار فولاد به اعلام این خبر توقف مقطعی معاملات بود. این توقف در حالی در بازار فولاد رخ داد که این قانون هنوز اجرایی نشده و فعلا در مرحله اطلاع‌رسانی و بررسی توسط سازمان‌های مربوطه قرار دارد.


اما در کنار موضوع رصد حساب‌های بانکی افراد، تاثیر کاهش 50 تومانی قیمت شمش فولاد از سوی فولاد خوزستان نیز همچنان در بازار قابل لمس است. آن‌طور که رئیس اتحادیه آهن‌فروشان می‌گوید با کاهش قیمت شمش، انتظارها برای کاهش بیشتر قیمت‌ها آغاز شد. محمد آزاد می‌گوید: در کنار انتظار مشتریان برای کاهش بیشتر قیمت‌ها، عرضه‌کنندگان نیز برای از دست ندادن بازار اقدام به ارائه تخفیف کردند. آزاد بازار فولاد را در هفته‌ای که در آخرین روز خود قرار دارد، کاهشی ارزیابی کرد و گفت: در هفته‌ای که رو به پایان است، در بازار هیچ امیدواری جدیدی برای بهبود اوضاع ایجاد نشد و حتی توقف معاملات بیش از گذشته بود.


انتظار برای روشن شدن سیاست تعرفه‌ای

انتظار برای روشن شدن سیاست دولت در زمینه اعمال تعرفه برای واردات فولاد نیز از دیگر دلایلی است که آزاد آن را به رکود بازار ارتباط می‌دهد. او در این زمینه می‌گوید: الان چه تولیدکنندگان و چه تجار می‌خواهند بدانند سرنوشت اعمال تعرفه برای واردات چه خواهد شد، در چنین شرایطی اگر هرچه سریع‌تر مشخص شود که تکلیف سیاست واردات فولاد چه خواهد بود، تصمیم برای خرید یا عدم خرید از سوی فعالان بازار نیز سریع‌تر مشخص خواهد شد. به عقیده آزاد چنانچه این موضوع برای فعالان بازار روشن شود که سیاست دولت اعمال تعرفه بالا بر واردات به منظور حمایت از تولید ملی است؛ در این صورت برای خرید اقدام خواهند کرد اما چنانچه فشار چندانی بر واردات فولاد اعمال نشود، انتظار تجار برای واردات فولاد ارزان‌تر می‌تواند ادامه داشته باشد.


بر این اساس بازار فولاد هفته‌ای دیگر را بدون روزنه‌ای از امید برای بهبود به پایان برد. قیمت‌ها نیز در بازار این هفته نوسان اندکی داشته و در برخی موارد کاهشی نیز بوده‌ است. در حال حاضر شمش فولاد در بازار با قیمتی بین 1150 تا 1200 تومان به فروش می‌رسد. در برخی موارد قیمت 1180 تومان نیز برای شمش فولاد ارائه می‌شود. تیرآهن نیزبا نوسان قیمتی حدود 1580 تا 1600 تومان در بازار ارائه شده و میلگرد نیز از 1420 تومان تا 1440 تومان نوسان قیمت داشته است.


خروج دلالان از بازار فولاد

اما نکته‌ای که معاون بازاریابی و فروش ذوب‌آهن اصفهان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به آن اشاره می‌کند، خروج دلالان از بازار فولاد در پی اعلام خبر رصد حساب‌های بانکی است. آن‌طور که نعمت‌الله محسنی ارزیابی می‌کند با رسانه‌ای شدن خبر رصد حساب‌های بانکی افراد برای دریافت مالیات، لایه‌های میانی بازار فولاد از این بازار عقب‌نشینی کرده و معاملات بازار را با مشکل همراه کرده‌اند.


محسنی با تاکید بر این نکته که حالا و با خروج واسطه‌ها این مشتریان واقعی هستند که در بازار فولاد باقی مانده‌اند، می‌گوید: تمام بازارها با اعلام رصد حساب‌های بانکی این حس را داشته‌اند که اطلاعات آنها در خطر است و به همین دلیل همه به نوعی محتاط شده‌اند اما واقعیت این است که در این زمینه اگر اطلاع‌رسانی توام با آموزش انجام می‌شد، شاهد چنین شرایطی نبودیم.


معاون بازاریابی و فروش ذوب‌آهن اصفهان عقیده دارد ممکن است فعالان بازار با پرداخت مالیات مخالف نباشند و اصولا این موضوع که پرداخت مالیات به نفع اقتصاد کشور است را قبول داشته باشند، اما عدم آگاهی آنها از قوانین و اطلاع‌رسانی نامناسب باعث ترس و عقب‌نشینی آنها از بازار شده است.


اما در شرایطی که عقب‌نشینی دلال‌ها از بازار ممکن است اتفاقی خوشایند به‌نظر برسد، محسنی این اتفاق را در شرایط فعلی به سود بازار فولاد ارزیابی نمی‌کند و می‌گوید: واسطه‌ها به هرحال بخشی از بازار هستند و فعالیت آنها شغل آنها به‌شمار می‌آید و این در حالی است که حالا این لایه‌های وسطی خود را از بازار عقب کشیده‌اند، اما به نظر می‌رسد در شرایطی که پروژه‌های عمرانی تقاضایی برای فولادسازان به همراه ندارند، این واسطه‌ها هستند که با خرید از در کارخانه و عرضه آن به‌صورت مدت‌دار در بازار، باعث ایجاد اندک گردشی در بازار شده‌اند و این در حالی است که با توجه به رکود پروژه‌ها و همچنین خروج واسطه‌ها از بازار، سطح معاملات با کاهش بیشتری همراه خواهد شد. از این زاویه محسنی خروج واسطه‌ها از بازار را اتفاقی خوشایند ارزیابی نمی‌کند، این در حالی است که به عقیده او دولت می‌تواند با یک اطلاع‌رسانی وسیع در زمینه مالیات و آموزش توام با آن، قانون دریافت مالیات را با شفافیت و روان‌سازی بیشتری همراه کند.


شرایط یاد شده برای بازار فولاد در حالی وجود داشته که در بورس کالا نیز عرضه چشمگیری از سوی تولیدکنندگان اتفاق نیفتاد. به عقیده یک فعال بورس کالا شرایط اقتصادی به قدری نامساعد است که اگر عرضه‌ای هم صورت بگیرد، منجر به معامله نخواهد شد.