ظرفیت‌سازی‌های جدید معدنی در برنامه ششم

گروه بورس کالا: چندی پیش در یکی از شبکه‌های مجازی، مهدی کرباسیان، رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران میهمان نشستی خبری بود که در آن به برخی پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد. ظرفیت‌سازی برای تولید ۵/ ۱ میلیون تن آلومینیوم و ۴۰ میلیون تن فولاد در برنامه ششم توسعه، حمایت تمام قد کرباسیان از ساز و کار شفاف معاملات در بورس کالای ایران، بررسی وضعیت معادن و ذخایر معدنی، طرح‌های فولادی و سرنوشت آنها، فعالیت‌های در دست اقدام، آخرین وضعیت معدن سرب و روی مهدی آباد و بررسی ذخایر آلومینیوم بخش‌هایی از صحبت‌های وی در این نشست مجازی بود. کرباسیان گفت: حوزه معدن در زمان فعلی می‌تواند جایگاه خاصی داشته باشد و از زیر سایه نفت و گاز در جهت توسعه کشور خارج شود.

کرباسیان در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد ذخیره سنگ‌آهن معدن سنگان و ویژگی‌های آن گفت: ۲/ ۱ میلیارد تن ذخیره این معدن است و به طور کلی پروژه‌های کنسانتره و گندله آن در اختیار بخش غیردولتی قرار دارد. البته ظرفیت تولید این معدن ۵/ ۱۷ میلیون تن ظرفیت سالانه کنسانتره و ١٥ میلیون تن ظرفیت سالانه تولید گندله این مجتمع معدنی است. وی درخصوص اشتغال‌زایی این معدن گفت: معادن اشتغال بالایی ندارند ولی صنایع زیر مجموعه آن به نیروی کار بیشتری نیاز دارند.

به‌عنوان مثال در آمریکا و در سال ٢٠١٠ از ٢٦ تن میلیارد تن برداشت ماده معدنی در چرخه تولید و ٢١٠٠ میلیارد دلار ارزش افزوده، حجم اشتغال چند میلیون نفری حاصل شد بنابراین در چرخه تولید از ماده معدنی مثلا تا تولید فولاد اشتغال‌زایی بالایی ایجاد می‌شود.

در ادامه این نشست کرباسیان در پاسخ به سوالی در مورد طرح فولاد بافق، وضعیت فعلی و آینده آن گفت: مطلع هستید که در مورد ٨طرح فولادی غیر کارشناسی تصمیم‌گیری شده و چون بودجه مورد نیاز تامین نشد تصمیم به فروش واحدها گرفتند و فولاد بافق را بخش خصوصی خرید. جالب است بدانید ابتدای مسوولیت بنده این طرح راه ورودی و آب نداشت. هم‌اکنون با کمک ایمیدرو مشکلات اصلی هموار شده ولی مشکل فعلی طرح گندله است که مرتبط با وزارتخانه است.

سوال بعدی در خصوص نقش بورس کالا در مدیریت ریسک بود و اینکه چرا بورس کالا به جای اینکه کارکرد خودش به عنوان پوشش ریسک داشته باشه بیشتر به مرکز فروش و فروشگاه بزرگ تبدیل شده است. وی در پاسخ ضمن دفاع قاطعانه از عملکرد بورس کالا گفت: بورس کالا در جهت شفافیت و سلامت اقتصاد جایگاه ویژه‌ای دارد.

بنده اعتقاد دارم هنوز تعدادی از تصمیم‌گیران یا بورس کالای ایران را نمی‌شناسند یا باور ندارند. از سویی خود سازمان (بورس) نیز بیشترین توجه را به بورس اوراق معطوف کرده است. در ادامه این نشست مجازی کرباسیان در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت آلومینیوم، دلایل اجرایی نشدن و توقف اجرای پروژه آلومینیوم جنوب بر پایه ال‌سی گفت: مشکل خاصی وجود ندارد.

مطلعید چون سوئیفت روال عمومی ال سی در تحریم است بنابراین کندی امور حاصل شده است. امیدواریم هفته آینده با مدیریت بانک صادرات این مورد نهایی شود. بعضا تغییر مدیریت‌ها در این مورد مشکلاتی ایجاد کرده بود. در ادامه وی به وجود مزیت نسبی انرژی در تولید آلومینیوم اشاره کرد و گفت از مزیت انرژی، مانند همسایه جنوبی باید استفاده کرد.

در ادامه کرباسیان در پاسخ به پرسشی در مورد اولویت‌های معدنی و صنایع مادر در برنامه و همچنین برنامه‌های کلی برای افزایش سهم معادن در درآمدهای ارزی پس از رفع تحریم‌ها گفت: کشور سربلند ایران در جایگاه دهم معدنی دنیا قرار دارد ولی ٧ درصد از اکتشاف جهان را دارا هستیم بنابراین اولویت اول اکتشاف است تا بدانیم که چه داریم. دوم سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه در این حوزه و رسیدن به ظرفیت تولید ٤٠ میلیون تن فولاد در سال، ۵/ ۱ میلیون تن آلومینیوم و ۵/ ۱ میلیون تن مس در پایان برنامه پنج‌ساله ششم.

سوال بعدی این گونه مطرح شد: با توجه به نیاز بخش معدن و صنایع معدنی به تامین مالی، چه راهکارهایی برای استفاده از پتانسیل شرکت‌های تامین سرمایه در تامین مالی این صنایع وجود دارد؟ آیا برای این بخش به دنبال تاسیس شرکت تامین سرمایه تخصصی نیستند همچون بخش مسکن و آیا برنامه‌ای برای طراحی ابزارهای مالی ویژه بخش معدن در نظر دارند؟ در نهایت آیا پیشنهادی برای مشارکت شرکت‌های تامین سرمایه در تامین مالی صنایع معدنی در دستور کار دارند یا خیر و اگر هست چه برنامه‌ای؟

وی در پاسخ به این سوال‌ها گفت: امسال همه با مشکل جدی نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کنند. فولاد تا زیر ٣٠٠ دلار و مس زیر ٦٠٠٠ دلار و کاهش جدی قیمت سنگ‌آهن تا ٥٠ درصد و اخیرا سرازیری قیمت آلومینیوم. با توجه به این شرایط سخت، راهی برای تامین مالی جز اوراق مشارکت و صندوق پروژه و ان‌شاء‌الله فاند (صندوق‌های سرمایه‌گذاری تخصصی) و... نیست.

در ادامه این نشست رئیس هیات عامل ایمیدرو در پاسخ به پرسشی در خصوص احداث کارخانه سیمان ونزوئلا و زمان طولانی این احداث و مزایای آن افزود: اجرای این پروژه در زمان چاوز بوده و البته قیمت بالای نفت. از یک منظر کار خوبی است چون یکی از مدرن‌ترین کارخانه‌های آمریکای جنوبی و ساخت ایران است. ولی به‌دلیل کاهش قیمت نفت، عدم تعهد ونزوئلا و اشکال تصمیم‌های مدیریتی (تعویض ٦ مدیر در ۶ سال) قیمت تمام شده آن افزایش یافت و البته با تاخیر. ولی در هر حال اعتباری برای صنعت ایران است ولی این روزها ونزوئلا مشکل جدی اقتصادی دارد و نوسان ارزش بولیوار (واحد پول این کشور) شرایط را سخت‌تر کرده است.

سوال دیگری مبنی بر وضعیت کنونی سنگ‌آهن مطرح شد که به علت بحران بازار مواد معدنی به‌ویژه سنگ‌آهن رکود سنگینی در معادن به‌ویژه معادن خصوصی کوچک ایجاد شده است. ایمیدرو چه برنامه‌ای برای حمایت از این معادن دارد؟

کرباسیان در پاسخ گفت: اولین اقدام، کاهش حقوق دولتی است که ما اعتقاد داریم باید تا ٥٠ درصد کاهش یابد دوم تصمیمی که با حضور وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت، رئیس سازمان امور مالیاتی و دادستان دیوان محاسبات گرفته شد و بدهی بالای ١٠٠٠ میلیاردی معادن چادرملو وگل‌گهر به تعویق افتاد و البته حمایت‌ها ادامه دارد.

در ادامه این نشست رئیس هیات عامل ایمیدرو در پاسخ به دنیای اقتصاد در مورد آخرین وضعیت معدن سرب و روی مهدی آباد به عنوان یکی از بزرگ‌ترین معادن در جهان و همچنین شرایط معدن بوکسیت گینه کوناکری گفت: باطله برداری معدن مهدی‌آباد ٣ ماه است که توسط سرمایه‌گذار شروع شده و طراحی آن توسط مشاور تا ٢٠ روز آینده باید برای ادامه کار ارائه شود. این در شرایطی است که باید و به فوریت سرمایه شرکت را تا ٢٠ میلیون دلار افزایش دهند.

در مورد معدن بوکسیت گینه به‌عنوان یکی از معادن بزرگ آلومینیوم در جهان هم مشاور انگلیسی - آلمانی گرفتیم تا طرح توجیهی (Feasibility Study) آن را به‌روز کنیم و تقاضای تمدید پروانه کرده‌ایم. وی در ادامه افزود: متاسفانه ٢ سال دیگر زمان پروانه تمام می‌شود و تمام تلاش ما برای تمدید این مدت است و سپس گرفتن شریکی برای سرمایه‌گذاری، زیرا به ٤٠٠ میلیون دلار سرمایه نیاز دارد.

وی در ادامه باز هم به بحث معادن بوکسیت به‌عنوان مهم‌ترین ماده معدنی تولید آلومینیوم اشاره کرد و گفت: ذخایر بوکسیت محدود است و تنها معدن بزرگ کشورمان جاجرم است. سوال دیگر در مورد برخی حوادث در معادن مطرح شد. تا کنون چندین بار حوادث ناگواری در معادن کشور رخ داده که تعداد قابل توجهی از کارگران مصدوم شده یا حتی جان خود را از دست داده‌اند. معمولا معادن کشور از ایمنی چندان بالایی برخوردار نیستند. برای ایمن سازی معادن چه اقداماتی در دستور کار است؟

دکتر کرباسیان در پاسخ به این سوال گفت: الحمدلله با همکاری معاون معدنی وزارت، طرح ایمنی معادن زغال سنگ شروع شده و خبرهای خوب درراه است ولی باید ضوابط ایمنی فنی (HSE) جدی‌تر توسط بخش خصوصی اجرا شود. این مطلب یکی از اولویت‌های ایمیدرو است.

سوال دیگری این‌گونه مطرح شد: با توجه به شناسایی بیش از ۱۸۷ معدن فعال در استان چهارمحال و بختیاری چه برنامه‌ریزی‌هایی برای حمایت صنعت معدن این استان صورت گرفته یا صورت خواهد گرفت؟ وی در پاسخ گفت: در استان چهارمحال و بختیاری پروژه فولاد با قوت پیگیری می‌شود. اعلام آمادگی برای اکتشافات جدید شده و هم‌اکنون منتظر اعلام پهنه‌ها توسط مدیریت دفتر صنعت معدن و تجارت استان هستیم.