ترسیم افق‌های روشن گاز طبیعی

منیـره نظامیوند‌چگینی: روزهای گرم تابستان، تب تند ریزش‌ها در بازارها را شدت بخشیده و عرق سردی بر پیشانی فعالان نشانده است. در این میان نفت با نوسانات خود مهم‌ترین‌ عامل ایجاد این سردرگمی‌ها است. براساس گزارش بلومبرگ، در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی بهای نفت خام وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۱۲/ ۰ درصد معادل ۷ سنت ریزش تا ۵۹ دلار و ۶۳ سنت افت کرد تا این محصول استراتژیک هفته گذشته را در سطوح زیر ۶۰ دلاری به پایان برساند. بهای نفت خام برنت اما اندکی رشد داشت و در آخرین معاملات انجام شده، مسیر کاهشی خود را تغییر داد؛ تا جایی که با رشد محدود ۰۹/ ۰ درصدی به رقم ۶۳ دلار و ۲۶ سنت نزدیک شد.

در این میان، بهای گاز طبیعی در بازارهای جهانی نسبت به روز معاملاتی پیشین افت چشمگیر ۳۵/ ۳ درصدی (معادل ۱۰ سنت) را به ثبت رساند و تا ۲ دلار و ۷۷ سنت پایین آمد. البته ریزش بهای این ماده مهم از روز ۱۹ ژوئن و در پی پیش‌بینی‌ها برای خنک‌تر شدن هوا که به تغییر میزان تقاضا منجر می‌شد، آغاز شده بود که در نهایت در ۲۴ ژوئن شاهد افزایش هرچند اندک بهای گاز طبیعی بودیم و تا روز ۲۵ ژوئن نیز این رشد ادامه داشت و به بالای ۲ دلار و ۸۶ سنت نیز راه یافت، اما در نهایت در آخرین معاملات انجام شده در روز جمعه تا حدود ۷۷/ ۲ دلار افت ثبت کرد.


آغاز سال با افت قیمت

اگر نگاهی به نمودار یک سال اخیر گاز طبیعی داشته باشیم، به وضوح می‌بینیم که بهای این محصول پس از چندماه ریزش (به همراه رشدهای اندک روزانه و کوتاه مدت) در 27 اکتبر 2014 به کف 3 دلار و 26 سنت رسیده، اما در ادامه مسیر اقدام به اصلاح روند خود کرده و شاهد افزایش قیمت آن بودیم. در نتیجه این رشدهای میان مدت، بهای گاز طبیعی در بیستم ماه نوامبر سال گذشته میلادی به اوج رسید و رکورد 4 دلار و 48 سنت را از خود برجای گذاشت. این بیشینه رشد بهای گاز طبیعی در یک سال اخیر بود و پس از آن قیمت این محصول به‌شدت و تا سطوح پایینی افت کرد، تا جایی که در 27 آوریل سال جاری میلادی به کمترین میزان 30‌ماهه خود رسید و تا 2 دلار و 49 سنت کاهش را تجربه کرد.

در این میان آمارها از افت شدید تعداد دکل‌های حفاری گاز طبیعی در آمریکا در مدت اخیر خبر می‌دهند که خود عامل دیگری در ایجاد نگرانی برای بازار این محصول است. کارشناسان براین باورند که تقویت بازار گاز طبیعی و بازگشت جذابیت به این بازار که به رشد قیمت‌ها منجر خواهد شد، می‌تواند رشد تعداد این دکل‌ها را حمایت کند که در نهایت اثر دوسویه‌ای بر این بازار خواهد داشت. همچنین آمارهای رسمی از کاهش تعداد دکل‌های حفاری نفت خام آمریکا به‌عنوان عامل مهم دیگر در افت‌وخیز بازارها نام می‌برند.


رشد سهم گاز طبیعی در چرخه انرژی

براساس گزارش رسمی اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، نسبت سهم زغال‌سنگ، گاز طبیعی، انرژی هسته‌ای و نیز انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش الکتریسیته و برق آمریکا در سال ۲۰۰۸ میلادی به ترتیب: ۴۸ درصد، ۲۲، ۲۰ و ۹ درصد ذکر شده است که این ارقام در سال ۲۰۱۲ میلادی به ترتیب به ۳۷ درصد، ۳۱، ۱۹ و ۱۲ درصد رسیده که از کاهش محسوس سهم زغال‌سنگ و انرژی هسته‌ای و در طرف مقابل از افزایش سهم گاز طبیعی و انرژی‌های تجدیدپذیر حکایت دارد. در همین راستا، تحلیلگران این سازمان انتظار دارند براساس پیش‌بینی‌های موجود، در سال ۲۰۵۰ میلادی، سهم زغال‌سنگ تا ۱۹ درصد کاهش یابد، سهم انرژی هسته‌ای با افتی شدید تا یک درصد نزول داشته باشد.

در این میان اما سهم انرژی‌های تجدیدپذیر تا ۲۴ درصد افزایش خواهد یافت. نکته حائز اهمیت در این پیش‌بینی‌ها، رشد چشمگیر سهم گاز طبیعی تا بیش از ۵۶ درصد است که چشم انداز روشنی را پیش روی فعالان و سرمایه‌گذاران در این صنعت ترسیم می‌کند، اگرچه نوسان تمام فاکتورهای دخیل در افت و خیز بهای این محصول را نیز باید در نظر گرفت، اما به‌طور کلی کارشناسان براین باورند که روند قیمت گاز طبیعی، انعطاف‌پذیر است و در بسیاری از موارد، به‌رغم هجوم گسترده عرضه‌های سنگین یا دخالت محرکی همچون افت تقاضا؛ موفق به اصلاح مسیر خود و نیز در اختیار گرفتن سکان هدایت بازار خود شده است.


امید برای بازگشت تعادل به بازار

بررسی جدیدترین آمارها نشان می‌دهد که سطح ذخیره‌سازی گاز طبیعی رشدی در حدود 75 میلیارد فوت مکعب داشته که تقریبا 3 میلیارد فوت مکعب کمتر از انتظارات و 13 درصد کمتر از میانگین ذخایر پنج ساله اخیر آن است. در طرف دیگر شاهد افت محسوس میزان تقاضا هستیم که برآیند این دو عامل به ریزش قیمت این گاز دامن زده است. تحلیلگران براین باورند که این رشد حجم ذخیره‌سازی حاکی از این است که بازار گاز طبیعی در حال بازگشت به حالت تعادل پس از طی یک دوره طولانی تجربه عدم توازن بین عرضه و تقاضا خواهد بود که در این حین بارها و بارها، عرضه از تقاضا پیشی گرفته است. به گفته کارشناسان، نیروگاه‌های برق نقش مهمی در ایجاد این تعادل ایفا می‌کنند؛ سوزاندن مقادیر بیشتر گاز به گرم‌تر شدن هوا می‌انجامد که در نهایت زمینه ساز استفاده حداکثری مردم از سیستم‌های تهویه مطبوع خواهد شد. تحلیلگر بانک سرمایه‌گذاری هوستون در این خصوص می‌گوید: رشد هرچه بیشتر تقاضا، به این معنی است که بهای گاز نیاز به حرکت به‌سمت سطوح بالاتر را دارد تا به فعالان برای حفظ تعادل بازار یاری رساند.

اریک کریـتندن، مدیر بخش سرمایه‌گذاری یک شرکت بزرگ مدیریت دارایی با نام لانگ بورد (Longboard) در فونیکس آمریکا درخصوص بازار این روزهای گاز طبیعی گفته است: بزرگ‌ترین خطر این است که تعادل اخیر در بازار موقتی باشد. پیش‌بینی من این است که میزان سرمایه‌گذاری‌های جدید در بازار گاز طبیعی، کمتر از حد انتظار خواهد بود و به اندازه کافی برای بازگرداندن توازن واقعی به آن توانایی نخواهد داشت.