محمد‌حسین بابالو: قیمت پایه محصولات پلیمری در هفته گذشته به گونه‌ای صعودی شد که قیمت‌های داخلی نیز بر این مبنا افزایش داشت، ولی ضعف تقاضا در کنار بالا بودن نسبی عرضه‌ها، بخشی از این رشد قیمت‌ها را تعدیل کرد.رشد قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری و رشد بهای پلیمرها، کاهش نسبی نرخ دلار در پایان هفته گذشته، ضعف صنایع پایین‌دستی و بروز برخی مشکلات بر سر راه محموله‌های صادراتی محصولات پلاستیکی به بازار عراق را می‌توان مهم‌ترین‌ رخدادهای هفته گذشته بازار محصولات پلیمری برشمرد که می‌تواند قیمت‌ها را در هفته پیش رو مدیریت کند. در هفته گذشته حجم معاملات محصولات پلیمری در بورس کالای ایران کاهش یافت تا جایی که به بیش از ۴۴ هزار تن رسید که نشان می‌دهد این حجم به نسبت هفته پیش از آن نزدیک به ۱۳ هزار تن افت دارد. این کاهش حجم معامله داده مهمی به شمار می‌رود زیرا وضعیت واقعی تولید در صنایع پایین‌دستی را نشان می‌دهد. این کاهش حجم معامله در حالی به ثبت رسید که قیمت‌های پایه در بورس کالای ایران به شدت افزایش یافت که می‌تواند داده‌ای برای عقب‌نشینی خریداران به شمار رود، زیرا رشد بهای محصولات پلیمری به سطوحی رسیده است که ممکن است جذابیت تولید در صنایع پایین‌دستی را محدود کند.

رخداد مهم روزهای اخیر را باید نوسان قیمت‌ها در بازار داخلی بدانیم، چرا که پس از اعلام قیمت‌های پایه جدید با جهت‌گیری افزایشی، قیمت‌ها در بازار نیز رشد شدیدی را تجربه کردند تا جایی که نرخ‌ها خود را به قیمت‌های مورد معامله در بورس کالا نزدیک کردند. از سویی این رشدها در کنار قیمت‌های مورد معامله در بورس کالا شرایطی را فراهم کرد که فاصله قیمتی بین بورس و بازار محدود شود، بنابراین شاید خرید از بازار جذاب‌تر از بورس هم باشد. از سویی به تبع معاملات با حجم‌های بالا در هفته‌ها و ماه‌های اخیر، موجودی انبارها در بازار داخلی بالا است بنابراین این احتمال وجود دارد که در بازار بتوان قیمت‌هایی کمتر نیز به‌دست آورد زیرا ضعف نقدینگی هنوز هم وجود دارد که چندگانگی قیمتی را شدت می‌بخشد. در هر حال این اتفاق را هم باید مهم ارزیابی کرد زیرا می‌تواند حجم معامله در بورس کالا را محدود سازد.

بسیاری از فعالان بازار دورنمای قیمت‌ها را کاهشی ارزیابی می‌کنند زیرا موجودی انبارها بالا است، حجم خرید محدود شده و همچنین وضعیت صادراتی همچون گذشته نیست،چون رشد روزشمار قیمت‌ها در شرایطی که فروشندگان اصلی نیز تمایل دارند تا اجناس خود را با قیمت‌های روز به فروش برسانند و بسیاری موارد دیگر باعث می‌شود که یک چندگانگی در بازار ایجاد شود. این وضعیت باعث کشف نرخ‌های محدود از برخی فروشندگان خرده پا خواهد شد که در عین محدودیت حجم می‌تواند قیمت را برای یک گرید خاص دستخوش تغییر کرده و محدودیت‌های غیرمنتظره‌ای را به بازار تزریق کند. با توجه به تمامی این موارد باید گفت که خریداران بر‌اساس حجم خرید خود بهتر است تصمیم‌گیری کنند؛ زیرا ممکن است برخی قیمت‌های جذاب از حجم مطلوبی برخوردار نباشد.

عقب‌نشینی صنایع تکمیلی

خروجی دیگر این وضعیت را باید عقب‌نشینی خریداران به دلیل قیمت‌های بالا در بازار دانست که می‌تواند ذهنیت منفی را در بازار ایجاد کند که احتمال کاهش قیمت‌ها را تقویت می‌کند. البته باید گفت که بهای بالای فعلی که برخی از آنها حتی ۳۰ درصد تنها در سال جاری رشد داشته‌اند، برای کل بازار بسیار نامطلوب است و به‌صورت روزشمار تولیدکنندگان بزرگی در حال خارج شدن از فاز تولید و اخراج کارکنان خود هستند. داده‌ای که به نظر می‌رسد از دید تصمیم سازان اقتصادی کلان کشور به دور مانده، زیرا در کنار کاهش رشد اقتصادی، می‌تواند به افزایش نرخ بیکاری نیز منجر شود. در هر حال قیمت‌های بالای فعلی که انعکاس واقعی قیمت‌های جهانی است برای کل کشور چندان هم مطلوب به نظر نمی‌رسد، زیرا در کنار کاهش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی، زنجیره ارزش را نیز محدود می‌سازد.

این موارد در حالی است که کاهش نرخ سود بانکی تاکنون نتیجه مشخص و محرزی در بازار نداشته و ضعف نقدینگی هر چند که در سال جاری بهتر شده، ولی باز هم اجازه فعالیت گسترده را به فعالان بازار نمی‌دهد. از سویی کاهش نسبی و محدود قیمت دلار در هفته گذشته باعث می‌شود که جذابیت عرضه‌های صادراتی را به‌صورت محدودی کاهش دهد،اما انتظار داریم تا تاثیر آن بر قیمت‌های پایه پیش‌رو بیشتر باشد، اما چندان هم در افزایش قیمت‌های جهانی موثر نیست.

باید کاهش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی را جدی گرفت، زیرا جهت‌گیری کلی قیمت‌های جهانی در مسیر افزایش نوسان می‌کند؛ بنابراین می‌تواند قیمت‌های پایه را باز هم افزایش دهد که زنگ خطری جدی برای افزایش قیمت‌های داخلی به شمار می‌رود. به عبارت ساده تر اگر از صنایع تکمیلی حمایت نشود روند کاهش حجم تولید ادامه می‌یابد و در کنار افزایش نرخ بیکاری و کاهش حجم تولید ناخالص داخلی، برخی از بازارهای موجود نیز از دست می‌رود.

در نهایت باید به بازار جهانی نفت اشاره کرد. در لحظه تنظیم این گزارش هر بشکه نفت خام آمریکا با ۴۲/ ۰درصد افزایش به ۵۹ دلار و

۱۹ سنت رسید. قیمت هر بشکه نفت خام برنت هم با ۱۴/ ۰ درصد رشد به ۶۵ دلار و ۶۳ سنت رسید و قیمت سبد نفت اوپک نیز در تاریخ

۷ مه به ۶۳ دلار و ۹۸ سنت رسید. قیمت‌های فعلی قیمت‌های مطلوبی به شمار می‌رود که می‌تواند داده مهمی برای حمایت از قیمت‌های پلیمرها در بازارهای جهانی باشد. این در حالی است که قیمت مواد اولیه محصولات پلیمری همچون اولفین‌ها در مسیر افزایش قرار داشته که در کنار خودنمایی تقاضا می‌تواند به افزایش قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها دامن بزند. در هر حال دورنمای قیمت محصولات پلیمری صعودی است و می‌تواند بازارهای داخلی و صادراتی ما را تحت الشعاع قرار دهد.

مهم‌ترین‌‌ رخدادها در بازار محصولات پتروشیمی:

کاهش حجم معامله محصولات پلیمری در بورس کالای ایران که افتی نزدیک به ۱۳ هزار تن را به نسبت هفته پیش از آن نشان می‌دهد.

اعلام قیمت‌های پایه جدید با جهت‌گیری صعودی که کاهش نیم درصدی PVC و رشد شدید سایر محصولات پلیمری را به همراه داشت که اوج آن رشد ۳/ ۱۶ درصدی پلی‌استایرن مقاوم بود.

عقب‌نشینی شدید و محسوس خریداران به دلیل افزایش قیمت‌ها در بورس کالا.

افزایش شدید قیمت‌ها در بازار داخلی تا جایی که در سال جاری تاکنون رشدی نزدیک به ۳۰ درصد برای بسیاری از کالاها به ثبت رسید.

کاهش جذابیت تولید در صنایع پایین دستی به دلیل بالابودن قیمت مواد اولیه.

بروز برخی موانع بر سر راه محموله‌های صادراتی پلاستیکی در مرزهای عراق.

کاهش نسبی قیمت دلار در بازار داخلی در روزهای پایانی هفته گذشته.

بالابودن موجودی انبارها در بازار داخلی و حتی انبار کارخانه‌ها.

کاهش نامحسوس حجم عرضه‌های صادراتی در حالی که قیمت‌های جهانی در حال رشد است.

افزایش بهای نفت و رسیدن به قیمت‌هایی بالاتر از ۶۰ دلار و تثبیت در این حدود و دورنمای افزایش قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری پس از رشد سریع آنها.

چندگانه شدن قیمت‌ها در بازار داخلی که برخی از کالاها را با افزایش و برخی دیگر را با کاهش همراه ساخته است.

احتمال کاهش قیمت‌ها به دلیل عقب‌نشینی بازار در حالی که فروشندگان اصلی به کمک قیمت‌های پایه در بورس کالا، در برابر افت نرخ‌ها مقاومت می‌کنند.

نزدیکی به روزهای گرم سال که انتظار برای افزایش تقاضا را پدید آورده است.

نزدیک بودن اعیاد شعبانیه که از هم‌اکنون ظرفیتی برای افزایش تقاضا به شمار می‌رود.