محمد‌حسین بابالو: بازار محصولات پلیمری پس از افزایش قیمت‌های پایه، وارد یک فاز افزایشی شده که جذابیت خرید در بورس کالای ایران را نیز می‌توان داده‌ای در تبعیت از این وضعیت به شمار آورد. بالا بودن موجودی انبارها، افزایش حجم خرید در بورس کالا و ثبت چندین رقابت پیاپی را در کنار افزایش شدید قیمت‌ها در بازار داخلی می‌توان چهره واقعی بازار در روز گذشته دانست. این در حالی است که باز هم شایعه خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا به گوش می‌رسد که می‌تواند به بروز التهاب در بازار کمک کند. روز گذشته همچون سایر سه‌شنبه‌ها شاهد افزایش شدید حجم عرضه‌ها بودیم تا جایی که این تنوع و فراوانی چشمگیر بود. افزایش قیمت‌های پایه در بورس کالا و همچنین افزایش نرخ این محصولات در بازار داخلی را می‌توان مهم‌ترین دلیل این افزایش به شمار آورد که در کنار دورنمای بهبود تولیدات در صنایع پایین‌دستی به جذابیت خرید نیز منجر شد. با توجه به رشد قیمت‌های پایه، افزایش قیمت‌ها در بازار از یک حامی قدرتمند برخوردار شد تا جایی که شاهد رشد دسته‌جمعی برای این محصولات در روزهای اخیر بودیم که این موضوع باز هم داده مهم دیگری برای جذابیت خرید در بورس کالای ایران به شمار می‌رود. افزایش شدید حجم معاملات و بالا بودن جذابیت خرید در حالی در بورس کالای ایران رقم خورد که تنوع مطلوب عرضه‌ها با توجه محسوس خریداران همراه شد و یک روز کم‌نظیر را در رینگ پتروشیمی بورس کالای ایران رقم زد. افزایش شدید حجم خرید و ثبت چندین رقابت پیاپی، توجه به گریدهای سنگین و تزریقی و همچنین پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم و حتی تلاش چراغ خاموش فعالان بازار برای افزایش قیمت‌ها برخی از واقعیت‌های روز گذشته بازار بود. البته نکته مهم معاملات روز قبل را باید بازارسازی برخی از فعالان بازار برای تثبیت افزایش قیمت‌های موجود دانست، زیرا موجودی انبارهای آنها بسیار بالا است و افزایش قیمت‌ها در بورس کالا می‌تواند داده مهمی برای تثبیت سودآوری آنها باشد، بنابراین بهتر است بازار چندان هم به این التهاب موقت دل نبندد. البته افزایش قیمت‌ها و جذابیت معاملات هم داده مهمی برای ادامه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا به شمار می‌رود. در هر حال موجودی انبارها بسیار بالا است و در این شرایط با فروکش کردن التهاب فعلی، باز هم عرضه و تقاضاست که قیمت‌ها را تعیین می‌کند بنابراین بازار شاید باز هم به سمت عقب‌نشینی قیمت‌ها حرکت کند؛ در روزهای آینده باید صبر کرد و منتظر ماند تا خریداران چه رفتاری را در پیش خواهند گرفت، زیرا این اتفاق جهت‌گیری قیمتی بازار را تعیین خواهد کرد.

در بازار داخلی پس از کژ‌دار و مریزهای قیمتی در هفته گذشته، در هفته جاری شاهد افزایش قدرتمند قیمت‌ها بوده‌ایم که این روند صعودی با رشد نرخ پایه این محصولات به‌صورت رسمی مورد پذیرش بازار قرار گرفت. این در حالی است که قیمت محصولات پلیمری سنگین و پیشرفته‌تر افزایش محدودی داشتند و به تبعیت از رشد قیمت‌های پایه بین ۳ تا ۴ درصد در بازار داخلی افزایش نرخ داشتند. از سویی با توجه به رشد شدید قیمت‌های جهانی درخصوص پلی‌اتیلن‌های سبک و ساده‌تر و به دلایل مسائل فنی و تجاری و مخصوصا رشد قیمت‌های پایه ۱۰ درصدی پلی‌اتیلن‌های سبک خطی و افزایش ۱۱ درصدی قیمت‌های پایه پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم، شاهد افزایش بین ۷ تا ۱۳ درصدی قیمت‌های این گروه کالاها بودیم. در هر حال می‌توان به قیمت‌های فعلی با نظر مثبت نگریست ولی بالا بودن موجودی انبارها می‌تواند یک فاز کاهشی را به قیمت‌ها تحمیل کند که حداقل خروجی آن عدم رشد نرخ‌ها و حتی تزریق یک فاز کاهشی به کل بازار است که البته از شواهد قدرتمندی همچون بی‌میلی خریداران نیز برخوردار شده است.

پس از ماه‌ها، باز هم شایعه خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا به گوش می‌رسد که در شرایط فعلی که به‌صورت نسبی شاهد بلوغ معاملات محصولات پتروشیمی یا سایر کالاها در این بازار رسمی و منسجم هستیم، این قبیل شنیده‌ها تنها می‌تواند به تزریق یک فاز ابهام جدید به بازار منجر شود. از سویی در صورت وقوع این رخداد یا حتی فراگیر شدن این قبیل مباحث، تردیدی نسبت به تامین مواد اولیه در بازار داخلی و برای خریداران و تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی نیز به وجود خواهد آمد که توسعه صنعت پتروشیمی را در کل با محدودشدن بازار مصرف تهدید می‌کند. این وضعیت آن هم در شرایطی که رکود در کل اقتصاد در حال برطرف شدن است می‌تواند یک داده منفی بزرگ به حساب بیاید که در کنار مباحث مهمی مربوط به اشتغال، در کل به محدودشدن رشد اقتصادی کشور نیز منتهی خواهد شد. این موارد در حالی است که بورس کالا در مسیر بین‌المللی شدن است و عضویت در اتحادیه بین بورسی IEU را باید گام مهمی در این خصوص به شمار آورد. البته پس از برداشته شدن تحریم‌ها و ایجاد فضای باز جدیدی برای صادرات و همچنین وجود تولیدکنندگان قدرتمند داخلی، قطعا رینگ صادراتی با محوریت محصولات پتروشیمی می‌تواند جایگاه ویژه‌ای را در این بین به خود اختصاص دهد. در هر حال تداوم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران رویکرد اصلی اقتصادی کشور در بخش محصولات پتروشیمی، صنایع فلزی و محصولات کشاورزی است و تغییر این شرایط قطعا هزینه‌های بسیاری را برای کل اقتصاد کشور به همراه خواهد داشت. از سویی نیز هم اکنون می‌توان موضع‌گیری فعالان مهم اقتصادی کشور و مخصوصا تصمیم‌سازان این حوزه و همچنین عناصر پرنفوذ داخلی را پیش‌بینی کرد که هزینه‌های بسیاری را در بر دارد. این در حالی است که شعری‌مقدم در مصاحبه با «شانا» از تلاش شرکت ملی صنایع پتروشیمی NPC برای ایجاد قراردادهای بلندمدت در بورس کالا خبر داده است.

در آینده بررسی‌های مفصلی نسبت به این احتمال یا تعیین این رویکرد انتقالی را در دستور کار قرار خواهیم داد و ادامه وضعیت فعلی و همچنین خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مهم‌ترین‌ رخدادهای بازار محصولات پتروشیمی

افزایش قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی با رشدی بین ۱ تا ۱۱ درصد درخصوص پلیمرها

افزایش شدید حجم و تنوع عرضه‌ها در بورس کالای ایران

بازگشت مجدد خریدارانی که بورس کالا را به خرید از بازار ترجیح می‌دهند

ثبت یک روز پر رونق و کم سابقه در رینگ پتروشیمی بورس کالای ایران

وجود شائبه بازارسازی در بورس کالای ایران برای تثبیت قیمت‌های بالای فعلی در بازار

افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی به تبعیت از رشد قیمت‌های پایه و جذابیت معاملات در بورس کالا

تثبیت نسبی قیمت دلار در کنار نوساناتی محدود

بالابودن شدید موجودی انبارها به تبع معاملات وسیع در روزهای اخیر یا پایان سال گذشته

افزایش جذابیت گریدهای تزریقی و سنگین و همچنین انواع سبک فیلم

جهت‌گیری مثبت بازار محصولات پلیمری با امید به افزایش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی

جهت‌گیری کاهشی و محدود قیمت نفت در بازارهای جهانی در حالی که قیمت نفت برنت در سطوحی بالاتر از ۶۰ دلار در هر بشکه تثبیت شده و قیمت نفت خام آمریکا هم در لحظه تنظیم این گزارش با قیمت ۵۶.۱۵ دلار مورد معامله قرار می‌گیرد که سطح مطلوبی است

افزایش نسبی قیمت محصولات پلیمری در بازارهای جهانی