منیره نظامیوند‌چگینی: بازارها در مقیاس جهانی و داخلی گاهی تحت تاثیر عواملی ورای فاکتورهای اقتصادی قرار می‌گیرند و به همین دلیل به‌خاطر بروز هیجانات ناشی از این عوامل، نوسانات منفی و مثبتی را به خود می‌بینند. در پی انتشار بیانیه مشترک نتیجه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در ساعات پایانی آخرین روز هفته گذشته، شاهد ریزش محسوس بهای نفت در بازارهای جهانی بودیم که به سرعت به این رخداد ژئوپلیتیک واکنش نشان داد و در همان شب تا حدود ۵ درصد ریزش کرد. علاوه بر این فاکتور، عوامل دیگر نیز همچون تشدید تنش‌ها در خاورمیانه در پی بروز درگیری بین عربستان سعودی و یمن، به افت و خیز نفت در بازارهای جهانی دامن زدند. با متعادل شدن جو روانی ایجاد شده ناشی از بیانیه هسته‌ای لوزان طی چند روز گذشته از میزان و شدت نوسانات کاسته شد. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از پلاتس؛ در روز دوشنبه با افت هیجانات از یکسو و نیز افزایش بهای نفت عربستان در بازارهای جهانی از سوی دیگر، شاهد اصلاح روند قیمتی نفت بودیم؛ تا جایی که با رشدی بیش از یک دلار همراه شد. در این بین روز دوشنبه در پی انفجار یک کارخانه تولید مواد آروماتیک در چین، شاهد رشد حدود ۵ درصدی بهای پاراکسیلین و بنزن بودیم. این کارخانه تولید مواد شیمیایی برای بار دوم طی دو سال گذشته منفجر شده است. براساس گزارش‌ها؛ قیمت پاراکسیلین با افزایش ۴/ ۵ درصدی (۴۵ دلار) تا ۸۸۰ دلار بر هر تن رشد داشت، همچنین بهای بنزن تحویل FOB کره جنوبی با رشدی حدود ۸/ ۴ درصد (۳۷ دلار) تا ۸۱۱ دلار بر هر تن بالا رفت. به گفته خبرگزاری دولتی شین هوا، معامله‌گران مستقر در سنگاپور و کره جنوبی این رشد قیمتی در محصولات آروماتیک را تنها به جریان انفجار کارخانه چینی نسبت دادند. آنها انتظار داشتند قیمت‌ها بسیار بیشتر از این میزان با رشد همراه باشد. این کارخانه در شهر ژانگ ژو چین قرار داشته که دارای ظرفیت تولید اسمی سالانه تا حد ۶/ ۱ میلیون تن پاراکسیلین و نیز ۲۴۰ هزار تن بنزن بوده است. بر اساس گزارش‌ها تقریبا تمام تولید پاراکسیلین به مجتمع پتروشیمی ژیانگلو فروخته می‌شود. با توجه به میزان تولید محصول این کارخانه و کلیدی بودن نقش آن در بازار چین، پس از انفجار شاهد رشد سریع قیمت محصولات آروماتیک در بازارهای آسیایی بودیم. این در حالی است که واردات مواد پلیمری چین در ماه‌های اخیر نسبت به مدت مشابه سال قبل روندی نزولی داشته است. براساس گزارش‌ها، میزان واردات محصولات پلیمری چین در ماه فوریه سال جاری میلادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۱۷درصدی همراه بوده و به حدود ۱٫۰۶۵ میلیون تن رسیده است.

دیروز اما موسسه پلاتس در گزارش خود اعلام کرد بهای استایرن منومر در بازارهای آسیایی با افزایش همراه بوده است. در این خبر آمده بود که بهای استایرن منومر برای تحویل FOB کره جنوبی با رشد حدود ۳۰ دلاری به ۱۲۰۰ دلار بر هر تن رسید. همچنین قیمت تولوئن نیز تا محدوده ۷۰۵ دلاری بالا رفت که به نسبت آخرین معاملات انجام شده در هفته پیش رشدی حدود ۱۰ دلار را به ثبت رساند. کارشناسان بر این باورند که در صورت رشد بهای محصولات اولیه آروماتیک، باوجود افت بهای نفت و سایر عوامل دخیل تعیین‌کننده بهای پلیمرها، باید منتظر گام برداشتن بازار محصولات پتروشیمی در مسیر صعودی باشیم؛ هرچند نوسان بهای نفت فاکتور مهم و تاثیرگذاری است و قدرت نفوذ آن بر بازارها چند برابر بالاتر از سایر عوامل است. با افزایش بهای بنزن، پاراکسیلین و نیز استایرن منومر در صورت استمرار آن، می‌توان پیش بینی کرد که به‌زودی این روند بر سایر محصولات پلیمری نیز تاثیر گذاشته و شاهد رشد قیمت‌های آنها در بازارهای آسیایی باشیم، در نتیجه رفته رفته بهای این محصولات در بازارهای جهانی نیز دستخوش تغییر خواهد شد. حال باید دید این رشد قیمتی تا چه حد هیجانی است و تا کجا ادامه خواهد داشت.

از سوی دیگر دیروز شاهد افت بهای قراردادهای اتیلن برای تحویل در ماه مارس در بازارهای ایالات‌متحده بودیم. براساس گزارش‌های موجود، بهای اتیلن در بازار آمریکا با افت ۵/ ۰ سنتی در محدوده ۳۴ دلار و ۲۵ سنت مورد معامله قرار گرفت، در صورتی که قیمت پیش بینی شده و در نظر گرفته شده برای آن ۳۸ دلار و ۷۵ سنت عنوان شده بود. این میزان پایین ترین رقم از ماه آگوست سال ۲۰۰۹ تا کنون محسوب می‌شود، در زمان مزبور بهای اتیلن تا ۳۲ دلار و ۵۰سنت نیز افت ثبت کرده بود که دلیل آن نیز خاموش شدن خط لوله اوانجلین که انتقال محصولات از تگزاس به لوئیزیانا را برعهده داشت، ذکر شده است. همچنین در بازارها، بهای قراردادهای اتیلن برای تحویل در ماه آوریل در محدوده ۳۵ دلار و ۲۵ سنت مورد معامله قرار گرفته که بهای پیشنهادی برای آن بین ۳۳ دلار و ۵۰ سنت تا ۳۵ دلار و ۷۵ سنت اعلام شده است. براساس گزارش پلاتس؛ شورون فیلیپس و اکوئی‌استار در گزارش خود اعلام کرده‌اند که در ماه مه شاهد رشد بهای پلی‌اتیلن (PE) در بازارهای ایالات متحده خواهیم بود. این دو شرکت شیمیایی بزرگ در آمریکا اذعان داشتند که درصدد طرح‌ریزی برنامه‌های نوین در راستای افزایش قیمت‌های تمام گریدهای پلی‌اتیلن در بازارهای ایالات متحده در ماه مه هستند. آنها دلیل این امر را افزایش تقاضای داخلی در ماه مارس اعلام کرده‌اند و گفته‌اند انتظار می‌رود در ماه آوریل نیز گام‌های محکم‌تری در این راستا برداشته شود که در نهایت به افزایش بهای پلی‌اتیلن در ماه مه خواهد انجامید.