محمد‌حسین بابالو: در بازار محصولات پلیمری هنوز هم خرید جذابیت بالایی دارد ولی کاهش قیمت‌ها در روزهای اخیر در بورس و بازار داده‌ای است که نشان می‌دهد انتظار برای افزایش شدید قیمت‌ها هنوز عملی نشده و ممکن است این طرزفکر به واقعیت‌های بازار در روزهای آینده تبدیل نشود. نکته مهم در روزهای اخیر را می‌توان افزایش تقاضا در بورس و بازار دانست که البته برخی از آن واقعی و به نسبت افزایش حجم خرید در سال‌های اخیر و مخصوصا در روزهای نزدیک به پایان سال و به‌صورت سنتی منطقی به نظر می‌رسد ولی بخش دیگری از آن تصنعی و به امید افزایش قیمت‌ها ایجاد شده است. پس از اعلام قیمت‌های پایه جدید محصولات پتروشیمی در ۴ اسفندماه یک جو افزایش قیمت در بازار خودنمایی کرد ولی به نظر می‌رسد این جو صعودی تا حدودی فروکش کرده است. در روزهای اخیر بسیاری از فعالان بازار به امید افزایش شدید قیمت‌ها در روزهای پیش رو حداکثر توان خود را برای افزایش حجم خرید و حتی انبارداری بیش از ظرفیت موجود به کار بستند که البته از دلایل قدرتمندی هم برخوردار بود. از سویی در هفته‌های اخیر حجم معامله پلیمرها در بورس کالا بسیار بالا بوده تا جایی که به‌صورت نسبی در بالاترین حد از اوایل آذرماه تاکنون قرار می‌گیرد. این افزایش حجم خرید که به مرور زمان به بازار داخلی سرایت کرد تاکنون باعث شده تا قیمت‌های بازار پتانسیل جهش شتابانی نداشته باشد. از سویی هنوز هم جذابیت عرضه‌های صادراتی افزایش چشمگیری نداشته بنابراین به نظر می‌رسد که عقب‌نشینی نسبی بازار با کاهش محدود قیمت‌ها می‌تواند برخی از فروشندگان بزرگ را از تلاش برای افزایش قیمت‌های خود منصرف کند. با توجه به تمامی این موارد و همچنین بالابودن جذابیت تولید در صنایع پایین دستی در روزهای اخیر در کنار موجودی بالای انبارها و حجم عرضه مطلوب و البته انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه در روزهای آینده (که احتمالا صعودی خواهد بود) شاید نتوان دورنمای مشخصی را پیش روی بازار این قبیل کالاهای مهم تصویر کرد اما به نظر می‌رسد که انتظار برای جهش شتابان قیمت‌ها تا حدودی محدود شده و سود مورد انتظار برخی از فعالان بازار احتمالا محقق نخواهد شد.

نکته دیگر در بازار محصولات پتروشیمی چند نرخی شدن قیمت‌ها است زیرا برخی از فروشندگان با قیمت‌هایی بالاتر اقدام به خرید کرده‌اند بنابراین در برابر افت نرخ‌ها مقاومت می‌کنند. این در حالی است که برخی دیگر نگاهی مثبت به دورنمای قیمت‌ها در بازار دارند پس تمایلی به فروش نداشته و شاید قیمت‌هایی غیرواقعی را پیشنهاد کنند. نکته دیگر درخصوص چند نرخی شدن قیمت‌ها در بازار تقسیم‌بندی برخی از فروشندگان خواهد بود زیرا آن دسته از افرادی که قیمت‌های پایین‌تری را پیشنهاد می‌کنند هم توان بازاریابی بیشتری داشته و هم می‌توانند مشتری‌های بیشتری را به سمت خود جلب کنند که تمامی این موارد می‌تواند به چند نرخی شدن این بازار و نهایتا شکننده شدن آن منتهی شود. به نظر می‌رسد آن دسته از خریدارانی که برای خرید جست‌وجو و زمان بیشتری به خرج دهند، می‌توانند موفقیت‌های بیشتری از قبل به‌دست آورند. تمامی این موارد در حالی رخ می‌دهد که ضعف نقدینگی هنوز هم وجود دارد و شاید پاشنه آشیل افزایش قیمت‌ها باشد زیرا هم اکنون این عامل نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین دلایل مقاومت بازار در برابر افزایش قیمت‌ها عمل کرده که بالا بودن سود بانکی نیز به این وخامت دامن زده است.

با توجه به تمامی این موارد حتی کاهش قیمت برخی از کالاها مثل پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم در بورس کالا شاید بتوان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی از توانمندی بالایی برخوردار نیست، بنابراین بهتر است که به جهش شدید قیمت‌ها در بازار چندان هم امیدوار نبود.

در بازارهای جهانی شاهد ثبات نسبی قیمت نفت هستیم که باعث شد در هفته پیش قیمت محصولات پلیمری مخصوصا در آسیای جنوب شرقی ثبات شکننده‌ای را تجربه کند ولی جهت‌گیری صعودی خود را نیز حفظ کرده است. این در حالی است که در روزهای اخیر تولیدکنندگان بزرگ منطقه خاورمیانه قیمت‌های پیشنهادی خود را تا حداکثر ۶۰ دلار در هر تن افزایش داده که پس از پایان یافتن سال نو چینی و انتظار جهش تقاضا، می‌تواند به افزایش قدرتمند قیمت‌ها منجر شود. البته افزایش قیمت پلی‌پروپیلن‌ها مخصوصا در بازار اروپا هم آغاز شده و می‌تواند ادامه‌دار باشد.

بورس کالا در روزهای اخیر شاهد بالا بودن جذابیت و تنوع عرضه‌های محصولات پلیمری بود که باعث شد حجم بزرگی از محصولات پلیمری وارد رینگ شده و حجم معامله بالایی نیز به ثبت برسد. با توجه به احتمال افزایش قیمت‌های پایه در روزهای اخیر مخصوصا برای ۱۵ اسفندماه، این توجه فعالان بازار به خرید تا حدودی منطقی ارزیابی می‌شود که در کنار افزایش تقاضای فصلی در روزهای پایانی سال شاهد این روند رو به رشد هستیم. با توجه به کاهش فعلی قیمت‌های پایه به نسبت ابتدای بهمن ماه، هنوز هم زمان مطلوبی برای خرید وجود دارد که اغلب فعالان بازار در حال استفاده از این فرصت برای خرید هستند تا بتوانند از این شرایط هم کسب سود کرده یا بتوانند قیمت تمام شده محصولات خود را کاهش دهند. اکریلونیتریل بوتادین استایرن ۰۱۵۰، پلی‌اتیلن سنگین اکستروژن EX۳، پلی‌اتیلن سنگین لوله CRP۱۰۰N، پلی‌اتیلن سنگین تزریقی ۵۲۵۱۸، پلی‌اتیلن سنگین دورانی UA ۳۸۴۰، پلی‌اتیلن سبک خطی AA ۰۲۰۹، پلی‌استایرن‌های انبساطی، پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی EP۵۴۸R، RP۳۴۰N و ZR۲۳۰C، پلی‌پروپیلن نساجی SF۰۶۰، پلی‌وینیل کلراید S۶۵ و S۷۰، پلی‌وینیل کلراید OFF - S۶۵ درجه یک و درجه ۲ آن، پلی‌اتیلن سنگین بادی OFF - BL۳ درجه یک و نهایتا پلی‌اتیلن ترفتالات بطری BG۷۸۱ بخش‌هایی از جذاب‌ترین عرضه‌های روزهای گذشته بود. با توجه به ضعف بازار و همچنین عقب‌نشینی برخی از خریداران محصولات نهایی در بازار داخلی و البته کاهش قیمت‌ها شاهد افت نرخ برخی از محصولات پلیمری در بورس کالا بودیم که اثرگذاری واقعی و روانی رشد قیمت‌های پایه را تا حدودی محدود می‌کند. این رخداد که باید آن را به فال نیک گرفت باعث شد که قیمت پلی‌اتیلن سبک فیلم TX۰۰ ۲۱۰۲، پلی‌اتیلن سنگین فیلم ۷۰۰۰F، پلی‌اتیلن ترفتالات بطری BG۷۸۱، پلی‌اتیلن سبک فیلم TN۰۰ ۲۱۰۰، پلی‌اتیلن سنگین بادی OFF - BL۳ درجه یک، پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۱۹۰، پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۰۷۵ و پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۲۰۰ با کاهش قیمت‌ها رو‌به‌رو شود. این وضعیت نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌های انتظاری در بازار از پتانسیل و توانمندی قدرتمندی برخوردار نیست.

مهم‌ترین‌ رخدادهای مؤثر بر بازار محصولات پتروشیمی

- تنوع مطلوب و گسترده عرضه‌ها در بورس کالای ایران.

- افزایش تقاضا و رشد حجم خرید در بورس کالا در روزها و هفته‌های اخیر.

- جذابیت بالای خرید در بورس و بازار به امید افزایش بیشتر قیمت‌ها در آینده.

- رشد قیمت‌ها در پایان هفته گذشته و ابتدای هفته جاری و تعدیل مجدد نرخ‌ها در روزهای اخیر.

- ثبات نسبی قیمت جهانی نفت.

- افزایش قیمت محصولات پلیمری در بازارهای جهانی در کنار افزایش قیمت‌های پیشنهادی از سوی تولیدکنندگان منطقه خاورمیانه پس از پایان یافتن تعطیلات سال نو چینی و انتظار برای افزایش شدید تقاضا.

- دورنمای افزایش قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی در کنار ثبات نسبی قیمت دلار و حتی کاهش محدود آن.

- عدم خودنمایی جذابیت عرضه‌های صادراتی که عرضه به بازار داخلی را برای تولیدکنندگان بزرگ مطلوب حفظ کرده است.

- احتمال اعلام قیمت‌های پایه جدید در ۱۵ اسفندماه که احتمال افزایشی شدن نرخ‌ها را به نسبت پایان بهمن ماه در بر دارد.

- کاهش محدود جذابیت خرید قیرهای صادراتی.

- توجه شدید بازار به عرضه‌های PVC در روزهای اخیر و توجه کمتر بازار به عرضه پلی‌اتیلن‌های سبک مخصوصا سبک فیلم.

- کاهش نسبی جذابیت خرید پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی.

- توجه بازار به گریدهای OFF همچون گذشته.