محمد‌حسین بابالو: بازار محصولات پلیمری در حالی با کاهش قیمت‌ها رو‌به‌رو است که حجم معامله در بورس کالا نیز کاهش یافته که در روزهای پایانی سال نشان‌دهنده توجه خریداران به بازار داخلی است. هم‌اکنون با توجه به افزایش عرضه در بازار و ضعف نقدینگی در روزهای پایانی سال، تقاضا است که مدیریت بازار را به عهده دارد و کالاهایی با تقاضای بیشتر ثبات نسبی قیمت و سایر کالاها با کاهش نرخ رو‌به‌رو هستند. در هفته گذشته حجم معامله پلیمرها ۲۹ هزار و ۴۶۷ تن بود که به نسبت هفته پیش از آن و حجم معامله ۴۱ هزار و ۵۴۵ تن یک کاهش محسوس را نشان می‌دهد. این در حالی است که در دو هفته پیش شاهد خودنمایی حجم عظیمی از تقاضای تجمیع یافته بودیم که از اهمیت این کاهش به‌صورت نسبی می‌کاهد. با توجه به شرایط کلی بازار و روند عمومی کاهش تقاضا به نظر می‌رسد هم‌اکنون میزان خرید در بورس کالا ادامه روند پیشین را طی می‌کند ولی این به آن معنی نیست که شرایط عمومی معاملات در بورس کالا متعادل و منطقی است.

مهمترین رخداد در روزهای اخیر را می‌توان کاهش حجم خرید از بورس کالا و توجه به بازار داخلی برشمرد زیرا در روزهای پایانی سال و افزایش تقاضای مواد اولیه به منظور تولید در صنایع پایین دستی و فروش در شب عید باید حجم معامله در بورس کالا افزایش می‌یافت. دلیل این وضعیت نیز توجه به بازار داخلی به جای بورس کالاست زیرا از سویی قیمت‌ها در بازار پایین و جذاب است و از سوی دیگر خریدار در بازار داخلی می‌تواند به نسبت قدرت خرید و نیاز خود خرید کند. وضعیت سخت نقدینگی در بازار، نرخ بهره بالای بانکی، خرید اعتباری و با حجم کم یا ترس از نوسان قیمت‌ها که خرید به میزان ضرورت و یا خرید روزانه را جذاب‌تر جلوه می‌دهد را نیز می‌توان از دلایل این وضعیت دانست. البته در این بین نباید نقش پتروشیمی‌ها را در کاهش قیمت‌های پیشنهادی در بازار فراموش کرد.

نکته مهم در نوسان قیمت‌ها را می‌توان بالابودن حجم عرضه‌ها دانست زیرا با افزایش عرضه در برابر تقاضا رو‌به‌رو هستیم که باعث شده روند عمومی قیمت‌ها در بازار کاهشی باشد. با توجه به بالا بودن حجم عرضه‌ها آن دسته از کالاهایی که برای خریداران جذاب بوده‌اند یا ثبات قیمتی داشته یا کاهش قیمت‌های آنها محدود بوده و آن دسته از کالاهایی که خریدار کمتری دارند با کاهش شدید قیمت‌ها رو‌به‌رو شده‌اند. به عبارت ساده‌تر هم‌اکنون خریدار دست به نقد است که برای بازار مخصوصا کالاهایی که جذابیت کمتری دارند، تعیین تکلیف می‌کند. این شرایط به‌صورت کلی شاید بتواند حجم تولید در صنایع پایین دستی را افزایش دهد ولی این همه ماجرا نیست زیرا با توجه به نزدیکی به روزهای پایانی سال، هنوز آن میزان تقاضایی که انتظار آن می‌رفت وجود ندارد. اگر به بازارهای مختلف سری بزنید متوجه ضعف خرید به‌صورت واقعی خواهید شد که البته به تمامی بازارها سرایت کرده است.

تمامی این موارد در حالی است که در بازارهای جهانی قیمت‌ها تقریبا به ثبات رسیده و انتظار کاهش شدید آنها وجود ندارد بنابراین جذابیت عرضه‌های صادراتی افزایش خواهد داشت که می‌تواند به کاهش عرضه داخلی کمک کند. این وضعیت باعث خواهد شد تا قیمت‌های پایه در بورس کالا نیز پتانسیل کاهش چندانی نداشته باشد و البته اعلام قیمت‌های پایه به‌صورت دو هفته یکبار هم تقریبا منتفی شده است. با توجه به این وضعیت نمی‌توان دید درستی نسبت به قیمت‌های پیشنهادی در ابتدای اسفندماه داشت زیرا احتمال کاهش این نرخ محدود است. از طرفی انتظار برای کاهش بیشتر قیمت‌ها نیز زمان مهمی برای تولید را نابود می‌کند که شاید در رقابت‌های فعلی به عقب افتادن از سایر رقبا منتهی شود. با توجه به این موارد شاید زمانی طلایی برای خرید فراهم آمده باشد که یکی از نشانه‌های آن را می‌توان بازگشت برخی از واسطه‌ها به بازار تلقی کرد که در حال خرید برای بالا نگه داشتن موجودی انبارهای خود در پایان سال و حتی برای سال آینده هستند. این موارد نشان می‌دهد که بازار در حال تغییر شکل است و بهتر است توجه بیشتری به برخی واقعیت‌های بازار داشت. تمامی این موارد در حالی است که هنوز هم قیمت‌ها در حال کاهش بوده و برای برخی کالاها که زمان تولید بسیار محدودی دارند شاید هنوز هم خرید به صرفه نباشد زیرا احتمال ضرر و زیان به دلیل کاهش قیمت‌ها وجود دارد. باتوجه به تمامی این موارد بهتر است فعالان بازار یک استراتژی درست را بر پایه تجربیات سال‌های قبل اتخاذ کنند تا از نوسان قیمت‌ها یا از دست دادن زمان برای خرید، تحویل و تولید دستخوش تغییر یا زیان نشوند.