محمد‌حسین بابالو: بازار محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها در روزهای نزدیک به پایان سال با افزایش نسبی جذابیت و بهبود حجم معاملات رو به رو شده که داده مثبتی برای کل بازار تلقی می‌شود. ثبات قیمت پلیمرهای سبک و کاهش قیمت پلیمرهای سنگین، افزایش شدید عرضه‌ها در بورس و بازار و انتظار برای افزایش قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری برخی از واقعیت‌های بازار است که می‌تواند دورنمای مثبتی را حداقل تا پایان سال در برابر فعالان بازار قرار دهد. به نظر می‌رسد پلیمرهای سبک در بازار شرایط بهتری دارند که دلیل اصلی آن نیز تقاضای شب عید است. با توجه به احتمال افزایش قیمت‌ها به تبع افزایش قیمت‌های جهانی و همچنین پتانسیل افزایش قیمت دلار در روزهای پایانی سال به نظر می‌رسد این رونق ادامه دار شده؛ زیرا برخی از فعالان بازار زمان فعلی را فرصتی طلایی برای خرید قلمداد کرده‌اند. البته افزایش حجم معامله همیشه در روزهای پایانی سال به‌صورت سنتی تجربه می‌شود که به نظر می‌رسد امسال به دلایلی زودتر به وقع پیوسته است. در بورس کالا نیز با افزایش حجم معاملات رو به رو شدیم تا جایی که به‌صورت کلی روز خوبی در تجربه بازار ثبت شد. این در حالی بود که برخی از خریدها شائبه واسطه‌گری را در خود داشت که داده مثبتی برای دورنمای بازار تلقی می‌شود. البته برخی کالاهای با کاربرد خاص از جمله پلیمرهای سنگین نیز با توجه مطلوبی برخوردار شد که نشان‌دهنده توجه برخی از خریداران عمده و تولیدکنندگان بزرگ در صنایع پایین‌دستی قلمداد می‌شود. پلی وینیل کلراید S۶۵ پتروشیمی‌های غدیر، اروند و بندرامام، پلی وینیل کلراید OFF - S۷۰ درجه ۱ پتروشیمی بندرامام، پلی اتیلن سنگین تزریقی OFF - HI۰۵۰۰ درجه ۱ پتروشیمی بندر امام و پلی پروپیلن نساجی OFF - Z۳۰S درجه ۱ پتروشیمی مارون جذاب ترین کالاها بودند که با توجه خریداران و رقابت محدودی معامله شدند. بازگشت محدود خریداران مواد اولیه صنعت نساجی و برخی از مواد اولیه مهم را باید مهم‌ترین‌ رخداد روز گذشته در بورس کالا به شمار آورد که نشان‌دهنده بهبود آرام صنایع پایین‌دستی محصولات پتروشیمی در روزهای پایانی سال است.

از طرفی در بازار داخلی با افزایش تقاضا رو به رو هستیم که دلیل اصلی آن نزدیکی به شب عید و تقاضای فصلی است. این در حالی است که عرضه‌ها با محوریت بورس کالا یا به‌صورت مستقیم با قیمت‌های پایینی در حال انجام است که از سویی جذابیت خرید در بورس کالا را کاهش داده از سوی دیگر در کنار افزایش تقاضای موثر و واقعی باعث شد تا قیمت پلیمرهای سبک و ساده همچون پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم با ثبات قیمتی رو‌به‌رو شوند. این در حالی بود که برخی دیگر از انواع از جمله پلیمرهای سنگین و تزریقی که با ثبات تقاضا یا حتی کاهش آن مواجه هستند در افزایش عرضه‌ها با کاهش قیمت‌ها همراه شده‌اند. به‌صورت کلی شرایط بازار پلیمرها در بالابودن نسبی عرضه‌ها ثبات قیمت انواع جذاب و کاهش قیمت انواع پیشرفته‌تر است. به نظر می‌رسد این شرایط تا پایان سال ادامه داشته باشد.

افزایش حجم خرید در بورس کالا و یا حتی بازار را نیز باید در این چارچوب بررسی کرد؛ زیرا هم‌اکنون شاهد افزایش حجم خرید برخی از واسطه‌ها هستیم که به منظور خرده‌فروشی صورت گرفته است. تجربه نشان داده است که هر‌گاه حجم خرید واسطه‌گری افزایش یابد، باید منتظر ثبات قیمت‌ها و آغاز رشد نرخ‌ها بود ،

زیرا خریداران بزرگ قطعا از اطلاعات مطلوبی برخوردار هستند و می‌توانند حتی در پاره‌ای از اوقات در برابر کاهش قیمت‌ها مقاومت کنند. به نظر می‌رسد یکی از بهترین زمان‌ها برای خرید فراهم آمده است زیرا با افزایش قیمت‌های جهانی حداقل در اسفندماه و ثبات قیمت دلار (‌و حتی احتمال افزایش نرخ آن در نزدیکی شب عید‌) ممکن است قیمت‌های پایه حتی افزایش یابد. رخدادی که در مورد پلی‌پروپیلن‌ها تجربه شد که با عدم اعلام قیمت پایه این کالا همراه بود. البته احتمال کاهش قیمت‌های جهانی هم وجود دارد، ولی نمی‌تواند کل بازار را کاهشی کند زیرا شرایط عمومی بازار چندان هم برای کاهش قیمت‌ها فراهم نیست.

جهش قیمت نفت خام و بازارهای جهانی پتروشیمی‌ها

پس از هفته‌ها مجددا قیمت نفت خام در بازارهای جهانی صعودی شد تا در لحظه تنظیم این گزارش قیمت نفت خام آمریکا با ۲۵/۱درصد افزایش به ۵۰ دلار و ۱۹ سنت افزایش یابد تا بالاترین رکورد را از اوایل ژانویه تاکنون تجربه کند. قیمت نفت خام برنت نیز با ۴۸/۱ درصد رشد به ۵۵ دلار و ۵۶ سنت افزایش یافت که یک رکورد دیگر به حساب می‌آید. پس از این افزایش قیمت نفت در کنار افزایش قیمت اولفین‌ها در بازارهای غربی و همچنین وقفه در ادامه روند کاهشی قیمت پلیمرها مخصوصا پلی‌اولفین‌ها در بازارهای جهانی می‌توان به بهبود بنیادین بازار محصولات پتروشیمی امیدوار باشیم. این در حالی است که هفته پیش شاهد بروز جرقه‌هایی در بازارهای جهانی از افزایش قیمت‌ها بودیم که با افزایش قیمت نفت می‌تواند باز‌هم تقویت شود. در هر صورت دورنمای قیمت پلیمرها را رو به رشد ارزیابی می‌کنیم، ولی ممکن است این روند صعودی با محدودیت‌هایی نیز رو‌به‌رو شود.

با توجه به این موارد می‌توان دورنمای بازار محصولات پلیمری را مثبت ارزیابی کرد، اما در کوتاه‌مدت رشد آن به‌تبع برخی رخدادهای احتمالی در بازار نفت می‌تواند محدود باشد و برای میان‌مدت تا دراز‌مدت بازار این کالا با بهبود روزشمار و قدرتمندی همراه خواهد بود. در هر صورت بازار محصولات پلیمری به یک کف قیمتی بنیادین برخورد کرده و احتمال کاهش شدید و ادامه‌دار قیمت‌ها تا حدودی بعید به نظر می‌رسد. با توجه به این شرایط در بازارهای جهانی انتظار داریم تا خریداران به بازار باز‌گشته و با افزایش حجم خرید به بهبود بنیادین بازار منتهی شود. البته جز برخی از پلی‌پروپیلن‌ها، پالایشی‌ها و متانول سایر بازارها از هم‌اکنون نیز وارد فاز صعودی بسیار آرامی شده‌اند و به نظر می‌رسد این شرایط باز‌هم ادامه یابد.

مهم‌ترین‌ رخدادها در بازار محصولات پلیمری

- نزدیکی به روزهای پایانی سال و افزایش تقاضا

- افزایش تقاضا برای پلیمرهای سبک مخصوصا پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم و سبک خطی و گریدهای نایلونی

- ثبات نسبی تقاضا برای پلی‌اتیلن‌های سنگین و تزریقی به نسبت روزها و هفته‌های گذشته

- افزایش عرضه محصولات پلیمری به بازار داخلی با محوریت عرضه‌های بورس کالا یا در کنار بورس

- ثبات نسبی قیمت پلیمرهای سبک به دلیل بالابودن تقاضا و افزایش عرضه

- بازگشت مجدد واسطه‌ها با حجم خرید بالا به بورس کالا

- کاهش نسبی قیمت پلیمرهای سنگین و پیشرفته در ثبات و یا عقب‌نشینی محدود تقاضا در کنار افزایش عرضه‌ها

- بازگشت پتروشیمی‌های اروند و بندرامام به سیکل تولید و عرضه در بورس

- احتمال منتفی شدن پیشنهاد قیمت‌های پایه به‌صورت هر دو هفته یکبار حداقل در بهمن ماه

- افزایش شدید حجم و تنوع عرضه‌ها در بورس کالا

- افزایش جذابیت عرضه‌ها در بورس کالای ایران و افزایش نسبی حجم معاملات و بهبود داد و ستدها

- کاهش قیمت پلی‌پروپیلن شیمیایی در بورس کالا و کم‌توجهی بازار به این کالا

- جذابیت بالای گریدهای OFF همچون گذشته

- ثبات نسبی قیمت دلار در بازار داخلی

- کاهش قیمت‌های پیشنهادی برای محصولات صادراتی

- رشد قیمت جهانی نفت

- انتظار برای ثبات قیمت‌های پلیمرها در بازارهای جهانی و افزایش قیمت نفتا