گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد بانک‌ها حداقل ۱۵ هزار ملک مازاد در اختیار دارند که هنوز اقدام عملیاتی برای فروش آنها انجام نداده‌اند.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، با وجود پیگیری‌های دولت همچنان بانک‌های کشور بخش مهمی از املاک مازادشان را در اختیار دارند. براساس آخرین آمار شرکت «فام» متولی فروش اموال مازاد بانک ها، از سال ۸۷ تاکنون این شرکت در مجموع ۴۱ مزایده برای فروش ۱۳۰۰ ملک به ارزش ۴۲۰۰ میلیارد ریال برگزار کرده که نسبت به کل املاک بانک‌ها، رقم چندان قابل توجهی نیست.

بانک‌ها اعتقاد دارند در دوران بحرانی اقتصاد ایران برای حفظ ارزش دارایی‌هایشان اقدام به خرید املاک مازاد می‌کردند ولی پنج ماه قبل، رئیس‌جمهور در همایش خروج از رکود از بانک‌های کشور خواست تا اقدام به فروش اموال مازاد خود کنند. این گفته‌های رئیس‌جمهور با استقبال چندانی از سوی بانک‌های کشور مواجه نشد. با این حال دولت اقدامات تازه‌ای برای فروش اموال مازاد بانک‌ها را برهمین اساس آغاز کرده است. در همین حال حسن یمنی، مدیرعامل شرکت فام اطلاعات تازه‌ای از فروش اموال مازاد بانک‌ها منتشر کرده است.

یمنی گفته است: «تجربه چندساله نشان می‌دهد که نبود یک قانون منسجم با ضمانت قانونی لازم و عدم حمایت دولت از آن موجب شده بانک‌ها به بخشنامه‌ها و ضرب الاجل‌هایی که از سوی بانک مرکزی برای فروش املاک مازادشان صادر می‌شود توجه چندانی نداشته باشند و در مقابل اجرای آن از خود مقاومت نشان دهند. در یک سال اخیر طی چند جلسه با مدیران بورس کالا برای تعیین نحوه ورود املاک و مستغلات به تابلوی بورس کالا و نحوه عرضه و دادوستد آنها وارد مذاکره شدیم که هنوز هم نتوانستیم به یک نتیجه واحد و مورد قبول دست یابیم. بورس کالا به‌صورت خیلی خاص موضوع فروش املاک را مطرح می‌کند، به عبارتی به املاک و مستغلات همانند یک کالا می‌نگرد، درصورتی که کار ما با قانون مناقصات انجام می‌شود.»

او در مورد پیچیدگی فروش اموال بانک‌ها نیز چنین توضیح می‌دهد: «فروش املاک در بورس کالا عملیات پیچیده‌ای دارد، بخشی از املاک بانک‌ها زمین‌های خیلی کوچک کشاورزی است که به‌عنوان مثال ۲۰ میلیون تومان قیمت دارد و در مناطق دورافتاده یا روستایی واقع است که اغلب اهالی آن روستا قصد خرید آن ملک را دارند، درحالی که دسترسی آنها و مراحل ورود به بورس کالا برای‌شان بسیار مشکل است. وی افزود: از سوی دیگر، فروش املاک از طریق بورس کالا، نیازمند داشتن یک واسطه گر مالی یا همان کارگزار است که درعمل برای خریداران از روستایی دور چندان مورد پذیرش نیست.

درحالی که مزیت ما این است که در فروش از طریق مزایده «فام»، هر ملک را می‌فروشیم، بدون نیاز به واسطه‌گر مالی و عدم پرداخت کارمزد. به همین دلیل استقبال از خرید این املاک در بورس کالا، چندان موفق نخواهد بود. ما معتقدیم، شرایط فروش املاک از طریق بورس کالا بسیار مشکل، پیچیده و پرپیچ و خم است، حتی در جلساتی که در بورس کالا برگزار شد، با حضور تعدادی از اداره املاک بانک‌ها، آنها نیز با فروش املاک در بورس کالا موافق نبودند.»

او تاکید می‌کند: «بدون شک مکانیزم‌های بورس کالا شفاف است، اما در مورد فروش املاک مازاد مساله فقط شفافیت نیست. بعید می‌دانم، زمانی که بورس کالا برای عرضه این املاک در تابلوجهت کشف دارد، کافی باشد. مدت، یکی دو روزه برای فروش املاک کافی نیست. املاک جنس مصرفی نیست. درحالی که فرآیند مزایده، مدت زمان طولانی است و گاه ۱۰ روز طول می‌کشد.

در این مدت، باید آگهی در دو روزنامه چاپ شود تا در این فاصله، هر متقاضی بتواند به راحتی، به شرایط مزایده و خرید ملک دسترسی پیدا کند. ما افزایش سطح دسترسی و انتشار اطلاعات معامله در گستره وسیع تر را شفافیت در روش مزایده می‌دانیم؛ با سابقه و تجربه‌هایی که در شرکت داریم و مذاکراتی که در بورس کالا داشتیم، بعید می‌دانم از هر دوطرف معامله، یعنی فروشنده و خریدار استقبالی صورت گیرد.»

در حال حاضر یکی از نگرانی‌های پیش روی دولت نیز به موضوع شیوه فروش اموال مازاد بانک‌ها مربوط است. اما حداقل طی ماه‌های گذشته تحول جدیدی در دارایی‌های بانک‌ها صورت نگرفته است.