بازار دستخوش تردید و امید

محمدحسین بابالو: عرضه‌های محصولات پتروشیمی در بورس کالا جذابیت چندانی ندارد ولی در این بین برخی از گریدها با توجه بازار رو به رو شده‌اند. با توجه به افزایش قیمت دلار و رسیدن مقطعی به قیمت‌هایی نزدیک به ۳۵۰۰ تومان هم اکنون بازار این قبیل کالاها وارد یک شرایط شکننده شده که تصمیم‌گیری را برای فعالان بازار دشوار کرده است. با توجه به ثابت ماندن قیمت پایه محصولات پتروشیمی تا پایان آذرماه و همچنین انتظار بالا ماندن حجم عرضه‌ها در بورس کالا می‌توان گفت که شرایط فعلی تغییر جدی نخواهد داشت و حجم عرضه و تقاضای واقعی است که قیمت‌ها را تغییر داده و شایعات اهمیت کمتری خواهد داشت. به‌عنوان مثال بالا بودن تقاضا برای پلی‌پروپیلن کلوخه و همچنین پلی‌اتیلن سنگین تزریقی I۳ در روز گذشته را می‌توان نشان‌دهنده بخشی از واقعیت‌های بازار دانست. کاهش فاصله قیمتی بین بورس و بازار، کاهش سودآوری معاملات، کاهش قیمت‌های انواع پلی‌اتیلن‌های سبک و افزایش محدود قیمت انواع پلی‌اتیلن‌های سنگین را می‌توان برخی از واقعیت‌های بازار دانست. احتمال افزایش حجم عرضه‌ها در بورس کالا برای اغلب پلیمرها وجود دارد.

در ابتدای هفته شاهد عرضه‌های پراکنده محصولات پتروشیمی بودیم که از تنوع قابل قبولی برخوردار بود. در روز شنبه عرضه‌های پلیمرها جذابیت چندانی نداشت که در کنار کاهش قیمت‌های پایه نشان‌دهنده شرایط خاصی در بازار بود. به‌عنوان مثال پلی‌اتیلن سنگین فیلم F ۷۰۰۰ در بورس کالا با قیمت ۴۷ هزار و ۴۸۶ ریال عرضه و ۲۲۰ تن آن معامله شد. این در حالی است که در بازار داخلی ۵۳ هزار ریال پیشنهاد می‌شود که نشان می‌دهد این قبیل معامله‌ها چندان جذاب نیستند و خرید از بورس حتی مچینگ و عرضه به بازار داخلی جذابیت چندانی ندارد؛ زیرا سود معامله ناچیز بوده و در صورت کاهش بیشتر قیمت‌ها یا تقاضای خرید نقدی و اخذ تخفیف و با احتساب هزینه مالیات شغلی شاید دیگر این معامله ارزش اقتصادی خود را از دست بدهد. البته این همه ماجرا نیست و کاهش قیمت‌ها مخصوصا برای پلی‌اتیلن‌های سبک و گریدهای نایلونی در شرایطی رخ می‌دهد که گریدهای پیشرفته‌تر پلی‌اتیلن‌ها همچون پلی‌اتیلن‌های سنگین، بادی و تزریقی از شرایط بهتری برخوردار بوده و قیمت‌های آنها در بازار داخلی به آرامی در حال افزایش است.

کاهش فاصله قیمتی بورس و بازار شرایط دوگانه‌ای را پدید خواهد آورد. از یک طرف عرضه‌کنندگان شاید به این نتیجه برسند که برای عدم پرداخت برخی هزینه‌ها و تلاش برای بازاریابی بیشتر به عرضه مستقیم در بازار اقدام کنند. با توجه به وضعیت سخت قیمت‌ها در بازار و بازارسازی برخی از خریداران در روزهای سخت فروش احتمالا قیمت‌های مورد معامله برای خرید نقدی و پول پیش (همچون بورس کالا) کاهش بیشتری پیدا خواهد کرد که برای فروشندگان اصلی مفید نیست. از سویی تغییر جهت معاملات از بورس کالا به بازار شفافیت عرضه‌ها را کاهش داده و کاهش درآمدهای مالیاتی دولتی هم یکی از خروجی‌های دیگر آن خواهد بود.

رخداد دیگر را می‌توان پذیرش شرایط واقعی بازار توسط عرضه‌کنندگان اصلی دانست زیرا جو نزولی فعلی در بازار هنوز وجود دارد و با فرض افزایش عرضه‌های گریدهای پیشرفته‌تر مخصوصا پلی‌اتیلن‌های سنگین، افزایش قیمت این قبیل کالاها نیز متوقف خواهد شد زیرا جذابیت بازارهای جهانی در شرایط فعلی شاید کمتر از بازارهای کشور و مخصوصا در بازار داخلی و غیر‌رسمی باشد. البته هنوز هم قیمت‌های جهانی نزولی است و واقعیت‌های بازارهای بین‌المللی کاملا پیش چشم فعالان بازار و صادرکنندگان اصلی قرار نگرفته است.

در روز شنبه هیچ کالایی به جز سود کاستیک پتروشیمی اروند آن هم برای عرضه سلف جذابیت و افزایش تقاضا را به نسبت عرضه‌ها شاهد نبود. این مطلب داده مطلوبی نیست ولی تا پایان هفته باز هم باید صبر کرد. برای روز یکشنبه شرایط اندکی بهتر بود و در کنار افزایش عرضه‌ها و تنوع بیشتر آن برخی مواد اولیه از افزایش جذابیت برخوردار شدند. با توجه به افزایش قیمت دلار و رسیدن به ۳۵۰۰ تومان در روز گذشته ترس از افزایش قیمت‌ها را می‌توان یکی از دلایل بهبود حجم خرید دانست ولی مسائل فنی دیگر نیز در این بین دخیل بوده‌اند. به استثنای محصولات پالایشی، گوگرد کلوخه پالایش نفت تبریز و اسید نیتریک پتروشیمی شیراز، پلی‌اتیلن سنگین تزریقی I۳ پلیمر کرمانشاه و پلی‌پروپیلن کلوخه پلی‌پروپیلن سایر عرضه‌ها جذابیت چندانی نداشتند.