پل جدید ارتباطات تجاری کشورهای منطقه

گروه بورس کالا: نمایندگان هفت بورس کالایی و دو سیستم توزیع کالایی از پنج کشور جهان در قالب اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی (IEU) برای شرکت در یک نشست بین‌المللی روز گذشته در تهران حضور یافتند تا علاوه بر تبادل اطلاعات و تجربیات با یکدیگر، عضویت بورس کالای ایران در این اتحادیه را نیز بررسی کنند. دکتر حسین پناهیان مدیرعامل بورس کالای ایران در مراسم افتتاحیه دومین نشست بین‌المللی اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی(IEU) گفت: عضویت بورس کالای ایران دراین اتحادیه، علاوه بر ایران منافع بسیاری برای بورس‌های عضو نیز ایجاد می‌کند؛ چرا که کشورمان به دلیل قرار گرفتن در منطقه حساس جغرافیایی یعنی بین دریای خزر و خلیج فارس، امکان اتصال مراودات تجاری کشورها را به این شاهراه بین‌المللی فراهم می‌کند.

پناهیان افزود: به دلیل حجم قابل توجه مبادلات تجاری بین ایران و کشورهای منطقه، در صورت تشویق تجار به حضور در بازار بورس، شاهد رشد قابل توجه معاملات بورس‌های عضو در اکثر گروه‌های کالایی خواهیم بود و امیدوارم مقدمات و ملزومات تحقق این پیش‌بینی‌ها در قالب کارگروه‌های تخصصی که در محورهای مختلف و در چارچوب توافقات این جلسه تشکیل خواهد شد، فراهم شود.

بر اساس این گزارش، پناهیان گفت: امیدوارم با برگزاری این نشست بین‌المللی به میزبانی بورس کالا در ایران، باب همکاری اقتصادی بورس کالای ایران و بازار سرمایه کشور با کشورهای عضو اتحادیه برای تحقق آینده‌ای روشن‌تر بیش از پیش باز شود. وی در ابتدای این سخنرانی به اختصار به معرفی بورس کالای ایران، ذی‌نفعان این بورس و جایگاه آن در عرصه اقتصاد کشور پرداخت و با اشاره به اینکه بورس کالای ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار کالایی کشور، نقش بسیار مهمی در ایجاد شفافیت و کشف نرخ‌های عادلانه برای انواع کالاها در عرصه اقتصاد کلان ایفا می‌کند، گفت: اهمیت این موضوع زمانی خود را بیشتر نشان می‌دهد که توجه کنیم اقتصاد ایران در حال سپری کردن یک دوره گذار از اقتصاد نسبتا متمرکز طی چند دهه گذشته، به اقتصاد مبتنی بر بازار است؛ این دوره گذار از زمان ارائه تفسیری نوین از اصول قانون اساسی کشور و توجه جدی‌تر به مقوله خصوصی‌سازی، شتاب بیشتری به خود گرفته است. در این دوره، بورس کالا با ایجاد فضای شفاف و نظام‌مند برای معاملات انواع کالاها، کشف نرخ‌های منطقی و منطبق با بازارهای جهانی را تسهیل کرده و به شفافیت بیشتر شرکت‌های تولیدی در حال واگذاری به بخش خصوصی، کمک شایان توجهی کرده است.

وی با بیان اینکه بورس کالا با استفاده از ابزارهای مالی مطمئن مانند قراردادهای سلف عادی و سلف استاندارد در تامین مالی تولیدکنندگان انواع کالاهای پذیرش‌شده نقش بسزایی ایفا می‌کند، افزود: بورس کالا ارائه‌دهنده ابزارهای کارآمد و منعطف تامین مالی فعالیت‌های تولیدکنندگان انواع کالاها است و در سریع‌ترین زمان ممکن و با کمترین تشریفات و ترتیبات اداری، امکان تامین مالی کوتاه‌مدت را برای بنگاه‌های تولیدی فراهم کرده و از این منظر نقش مهمی در پیشبرد اهداف مربوط به رشد و توسعه اقتصادی کشور ایفا می‌کند. همچنین این بورس با بهره‌گیری از ابزارهای نوین معاملاتی در قالب قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله (که در حال راه‌اندازی است) توانسته است، بخش قابل توجهی از سرمایه‌های جامعه را به خود جذب کند.

مدیرعامل بورس کالای ایران سپس گفت: در حوزه معاملات بین‌المللی انواع کالاها نیز بورس کالای ایران با راه‌اندازی و توسعه تالار صادراتی در منطقه آزاد کیش Kish Free Zone، توانسته است گام‌های موثری برای بازاریابی و همچنین شاخص‌سازی قیمت برخی کالاهای ایرانی در منطقه بر‌دارد. در حال حاضر تالار صادراتی بورس کالای ایران، به صادرکنندگان انواع کالاها این اجازه را می‌دهد که کالای خود را با بهترین قیمت ممکن و با بهره‌گیری از بازوی بازاریابی کارگزاران بورس کالا در اسرع وقت و کمترین هزینه، در بازارهای خارج از کشور به فروش برسانند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: بورس کالا با بهره‌گیری از تالارهای منطقه‌ای و دفاتر نمایندگی کارگزاران خود در مناطق استراتژیک از جمله بندر انزلی در شمال و جزیره کیش در جنوب کشور و مبادی ورود و خروج کالا، پوشش جغرافیایی مناسبی را در اختیار فعالان بازار قرار داده و از این منظر نیز از ظرفیت‌های بسیار بالایی برخوردار است.

دکتر پناهیان سپس به سابقه تعاملات بورس کالا با اعضای اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی اشاره کرد و گفت: سابقه تعامل و همکاری بورس کالای ایران با اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی(IEU) را شاید بتوان از دوسال گذشته در نظر گرفت؛ زمانی که بورس کالای ایران و بورس کالای بلاروس(BUCE) به‌عنوان یکی از اعضای اتحادیه، با امضای تفاهم نامه، همکاری با محورهای مبادله دانش وتجربیات فنی، فناوری معاملات وسامانه‌های الکترونیکی و بهره‌گیری از تجربیات موجود دراین زمینه، تلاش درجهت یکپارچه‌سازی بازارها ومعامله انواع دارایی‌ها به‌طور همزمان در دو بورس و تشریک مساعی در راستای شناسایی فعالان اصلی دو بازار و آشنا کردن آنها با فرآیندها و مزایای معاملاتی را با هدف توسعه بازار در دستور کار خود قرار دادند.

وی با بیان اینکه اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی (IEU) با توجه به نوع فعالیت و پوشش جغرافیایی خود، از ظرفیت‌های بسیار بالایی برخوردار است، گفت: این سخن به آن معنی است که اتحادیه مذکور نه تنها در تحقق اهداف صنفی بورس‌ها با رویکرد توسعه بازار، از جایگاه رفیعی برخوردار است، بلکه این امکان وجود دارد که در زمینه اهداف اقتصاد کلان کشورهای منطقه نیز با محوریت توسعه تجارت بین‌الملل راهگشا باشد.

دکتر پناهیان در ادامه گفت: زمینه‌های مساعد همکاری متعددی بین بورس کالای ایران و اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی (IEU) وجود دارد و این دو نهاد می‌توانند از همکاری مشترک، منافع بسیاری را نصیب کشورها و خودشان کنند. همچنین با مروری بر گروه‌های کالایی حوزه فعالیت اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی (IEU) شامل محصولات کشاورزی، محصولات حوزه صنایع سبک و سنگین، فلزات، چوب، تجهیزات الکترونیکی، فرآورده‌های نفتی، تجهیزات و وسایل تخصصی، کالاهای مورد استفاده در ساخت و ساز، مواد شیمیایی، فلزات گرانبها، سنگ‌های قیمتی و مقایسه آن با کالاهای پذیرش شده در بورس کالای ایران مشخص می‌شود که همپوشانی قابل توجهی بین کالاهای موضوع فعالیت دو نهاد وجود دارد و زمینه‌های همکاری مساعدی بین اتحادیه و بورس کالای ایران وجود دارد.

مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه با طراحی مدل‌های عملیاتی، جهت همکاری مشترک بورس کالا و اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی (IEU) می‌توان از این پتانسیل به شکل بسیار مطلوب بهره گرفت، افزود: این مدل‌ها می‌توانند شامل پذیرش یک کالا به‌طور همزمان در بورس کالای ایران و یک یا چند بورس عضو اتحادیه و امکان انجام معامله‌ روی آنها، شناسایی تجار و بازرگانان عمده طرف تجاری با ایران یا کشورهای مرتبط و سوق دادن آنها به انجام معاملات بین‌المللی از طریق بورس‌های کالایی، بهره‌گیری از امکانات و زیرساخت‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) بورس‌های عضو، به کارگیری تجربیات موجود اعضا در حل مشکلات و معضلات احتمالی باشند که همگی با طراحی مدل‌های دقیق عملیاتی، امکان اجرا خواهند داشت.

تمایل اعضای اتحادیه برای معامله فلزات گرانبها و نفت گاز از بورس کالا

در افتتاحیه دومین نشست اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی گری‌گور وارداکیان، مدیرعامل اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی نیز از تمایل این اتحادیه برای همکاری با بورس کالا در زمینه معاملات فلزات گرانبها، نفت و گاز و محصولات کشاورزی خبر داد.

مدیرعامل این نهاد درخصوص انتخاب ایران به‌عنوان دومین محل برگزاری این نشست اظهار کرد: ایران از جایگاه یک همسایه و یک فعال بورسی با سابقه ۲۴ ساله یکی از مهمترین انتخاب‌ها برای برگزاری این نشست بود.

وی در ادامه بیان کرد: پس از امضای تفاهم نامه بورس کالا با بلاروس در سال ۲۰۱۲ میلادی با بورس کالای ایران آشنا شدیم و تصمیم گرفتیم تا برای آشنایی بیشتر دومین نشست را در این کشور برگزار کنیم.

رئیس اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی با اشاره به پتانسیل‌های بورس کالای ایران گفت: گردش مالی بورس کالای ایران ۱۲ درصد تولید ناخالص داخلی ایران است و به همین دلیل می‌توان گفت این نهاد چرخش مالی مناسبی داشته و می‌توان از مزایای آن بهره جست.

وی در ادامه بیان کرد: هر کالایی که در این بورس معامله می‌شود مورد علاقه اعضای اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی است و این مهم سبب شده تا IEU به دنبال همکاری در زمینه معاملات فلزات گرانبها، نفت و گاز و محصولات کشاورزی با بورس کالای ایران باشد.

وارداکیان در ادامه درخصوص سومین همایش این اتحادیه خاطرنشان کرد: در نظر داریم سومین همایش اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی را در مسکو برگزار کنیم و تا آن زمان معاملات اتحادیه به‌صورت آف‌لاین ارائه شود.

این مقام مسوول در صورت معاملات آفلاین این اتحادیه توضیح داد: معاملات در سیستم‌های اتحادیه شامل ۱۵ نوع کالا هستند که مزیتش این است که خریدار و فروشنده امکان چانه‌زنی با یکدیگر را دارند و تلاش ما بر این است که این سیستم از آنلاین به آفلاین ارتقا پیدا کند.

پیشنهاد راه‌اندازی بورس جواهرات در اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی

رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران نیز در دومین نشست بین‌المللی اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی (IEU) مطرح کرد: بورس جواهرات در بورس‌های کالایی کشورهای عضو اتحادیه الکترونیکی راه‌اندازی شود و از طریق سیستم الکترونیک این کشورها معاملات آن صورت گیرد. آل اسحاق توضیح داد: کشور ارمنستان در حوزه جواهرات و الماس فعالیت اقتصادی مناسبی دارد و تمایلات برای دادوستد این کالا در قالب بورس کالا وجود دارد. همچنین، این کالا در کشورهای حوزه خلیج فارس و کشور ایران متقاضی زیادی دارد. از این رو، راه‌اندازی بازار جواهرات در بورس کالای ایران و دادوستد آن در اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی منطقی به نظر می‌رسد.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه عضویت بورس کالای ایران در اتحادیه بین‌بورسی حرکتی مبارک است، تشریح کرد: توسعه روابط اقتصادی جز از طریق توسعه روابط منطقه‌ای میسر نیست. کشورهایی که از توسعه منطقه‌ای شروع کرده‌اند، زمینه جهانی شدن برای آنها فراهم شده است و در اقتصاد بین‌المللی تاثیرگذارتر بوده‌اند؛ اما توسعه منطقه‌ای نیازمند ابزارها و بسترهایی است که یکی از آن بازار سرمایه و بورس‌های کالایی است.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران تصریح کرد: بورس کالای ایران با عضویت خود در اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی زمینه توسعه منطقه‌ای و جهانی را برای ایران فراهم می‌کند. در حقیقت اقتصاد کشور زمینه یک خیزش بین‌المللی گسترده را پیدا کرده است و تجربه بورس کالای ایران نشان می‌دهد که می‌تواند به بهترین شکل سهم خود را در این خیزش ایفا کند. آل‌اسحاق در ادامه با اشاره به اینکه کشورهای آسیای میانه و قفقاز شریک‌های تجاری مناسبی هستند، گفت: اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی آینده خوبی دارد و زمینه رشد و توسعه بیشتری خواهد داشت.