محمد‌حسین بابالو: با توجه به پایان تعطیلات هفته گذشته و نزدیکی به روزهای سرد سال، کاهش موجودی انبارها و پذیرفتن شرایط واقعی بازار توسط تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان اصلی و همچنین انتظار افزایش حجم تولید، انتظار داریم تا تحرک در بازار افزایش یافته و می‌توان به بهبود حجم معاملات امیدوار بود. البته این به معنی افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی نیست و احتمال نوسان متناقض قیمت‌ها برای کالاهای مختلف وجود دارد. بازار محصولات پتروشیمی در روزهایی که گذشت رونق چندانی نداشت و جز ثبت چند رقابت خاص در بورس کالا شاهد رخداد خاصی نبودیم. تعطیلات تاسوعا و عاشورا و همچنین فرارسیدن ایام عزاداری‌ها را می‌توان مهم‌ترین‌ دلیل این شرایط دانست. البته افزایش تقاضا برای ظروف یک بار مصرف نیز مطلبی بود که به بروز یک التهاب نسبی در بازار منجر شد ولی توجه خریداران بزرگ به بازارهای اصلی تا حدودی توانست این جو صعودی را درخصوص برخی معاملات تقلیل دهد ولی برخی معاملات خرد باز هم تحت تأثیر قرار گرفتند. در هر صورت با توجه به آغاز روزهای سرد سال و بازگشت مجدد خریداران می‌توان به افزایش تحرک بازار در روزهای آینده امیدوار بود.

در روزها و هفته‌های گذشته شاهد کاهش موجودی انبارها بودیم که در کنار انتظار برای نوسان قیمت‌های پایه، باعث شده بود جذابیت خرید و تلاش برای افزایش مجدد موجودی انبارها به آینده موکول شود و خرید تنها به میزان ضرورت صورت گیرد. این شرایط که هم‌اکنون ویژگی‌های اصلی آن برطرف شده، در کنار افزایش تحرک در بازار، بهبود حجم تولید و تلاش برای بازگشت به بازار، به افزایش حجم خرید منجر خواهد شد که از هم‌اکنون نیز این طرزفکر در حال خودنمایی است ولی این رویکرد احتمالا به معنای افزایش محسوس قیمت‌ها در بازار نخواهد بود. در هر صورت افزایش تحرک در بازار داده مهمی است که باید آن را به فال نیک گرفت.

به‌صورت کلی می‌توان حجم معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا را صعودی ارزیابی کرد و افزایش مجدد تعداد خریداران و بهبود محدود حجم تقاضا را می‌توان دلیلی بر این مدعا دانست. البته در هفته گذشته و به دلیل تعطیلات و همچنین ایام عزاداری شاهد کاهش حجم معاملات محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها بودیم که البته قابل قبول و قابل توجیه است. این در حالی است که از هم‌اکنون انتظار داریم تا هفته جاری شاهد رونق بیشتر معاملات باشیم. از طرفی قیمت‌های پایه جدید به دلیل شرایط خاص بازار توسط تولیدکنندگان بزرگ در حال تغییر است که توان چانه‌زنی خریداران، شرایط فروش در بازارهای جهانی و وضعیت بازار داخلی را شاید بتوان مهم‌ترین عوامل موثر در این خصوص دانست.

همچون گذشته باز هم دی اتیل هگزانول با بالابودن تقاضا و جهش قیمت‌ها در بورس کالا رو‌به‌رو شد که افزایش ۶۴ درصدی قیمت در یک روز را به همراه داشت. پایین بودن حجم عرضه و تلاش اغلب خریداران برای خرید به هر قیمتی را می‌توان مهم‌ترین‌ دلیل افزایش قیمت‌ها دانست زیرا هزینه توقف خط تولید بسیار بیشتر از افزایش قیمت این کالای خاص است.

افزایش توجه به انواع OFF گرید مخصوصا پلی‌اتیلن سنگین تزریقی OFF - ۵۶۲۰EA درجه ۱ پتروشیمی شازند، پلی‌وینیل کلراید OFF - S۶۵ درجه ۱ پتروشیمی اروند، پلی‌اتیلن سنگین لوله OFF - CRP۱۰۰N درجه ۱ و همچنین نوع درجه ۲، پلی‌اتیلن سنگین فیلم OFF - EX۵ درجه ۱ و همچنین درجه ۲ پتروشیمی جم را می‌توان یک رخداد بسیار مهم در بازار تلقی کرد. این در حالی بود که عدم توجه به پلی‌پروپیلن فیلم OFF - HP۵۲۵J درجه ۱ پتروشیمی جم، استایرن بوتادین رابر روشن OFF - ۱۵۰۲ درجه ۱ و درجه ۲ پتروشیمی تخت جمشید نیز داده‌ای حائز اهمیت بود.

توجه به انواع OFF گرید به جای انواع اصلی و استاندارد نشان‌دهنده موارد خاصی است که قیمت‌های پایین‌تر و احتمال تولید کالاهایی با قیمت تمام‌شده کمتر اولین خروجی آن خواهد بود. این در حالی است که این کاهش قیمت تمام شده توام با کاهش کیفیت است. البته با توجه به استفاده همزمان از انواع عادی و OFF گرید که مدت‌ها است توسط تولیدکنندگان استفاده می‌شود، می‌تواند کاهش کیفیت را تا حدودی تقلیل دهد. البته توجه به این انواع نشان می‌دهد که شرایط مالی بازار بسیار وخیم است زیرا حاضر هستند برای خرید این قبیل کالاها که مثلا برای پلی‌وینیل کلراید S۶۵ پتروشیمی اروند، بین انواع عادی و OFF تنها ۳۰۰ تومان اختلاف وجود دارد دست به رقابت بزنند تا نهایتا با فاصله قیمتی ۱۶۰ تومان اقدام به خرید کنند. این نشان می‌دهد که بازار با مشکلات مالی بزرگی دست به گریبان است. البته با توجه به ویژگی‌های فنی و تولیدی محصولات PVC در کنار رقابت تنگاتنگ تولیدکنندگان برای کسب سهم بیشتر از بازار همچنین تلاش برای کاهش قیمت تمام شده، می‌توان این رقابت را تا حدودی منطقی ارزیابی کرد ولی ضعف بازارهای صادراتی هدف را نیز خاطرنشان می‌کند زیرا کاهش محدود و نسبی کیفیت نشان می‌دهد که این کالاها برای فروش در بازار داخلی تولید خواهند شد. البته با توجه به حجم بالا و وزن کم این قبیل تولیدات مخصوصا شرایط خاص تولیدکنندگان و کشورهای رقیب شاید انتظار تامین بازارهای هدف و حتی کسب سهم بازار تولیدکنندگان رقیب تا حدودی بلندپروازانه باشد ولی دست‌نیافتنی نیست. با توجه به تولیدکنندگان گسترده داخلی همچنین مواد اولیه موجود رصد بازارهای بالقوه مخصوصا مناطق سردسیر در کشورهای اطراف شاید بتواند داده مهمی برای بهبود بازار این قبیل تولیدات در داخل باشد اما به حمایت بیشتر نیاز دارد که فروش اعتباری مواد اولیه هم می‌تواند داده‌ای برای سهولت تولید باشد و فروش انواع عادی به جای گریدهای OFF را نیز در بر خواهد داشت.

درخصوص سایر انواع مورد معامله و ذکر‌شده هم شرایط مشابهی حکمفرما است ولی گریدهای OFF پلی‌اتیلن‌های سنگین لوله، سنگین تزریق و سنگین فیلم شرایط متفاوتی دارند. در کنار قیمت‌های پایین که می‌توان مهم‌ترین‌ ویژگی بالابودن جذابیت انواع OFF گریدها دانست و با توجه به کاربردهای صنعتی و موارد مصرف خاص این قبیل کالاها همچنین بازار محدود صادراتی و افزایش نسبی تقاضای داخلی برای محصولات نهایی می‌توان شرایط سخت فروش داخلی را یکی از ویژگی‌های این افزایش جذابیت به شمار آورد.

نکته دیگر در بازار افزایش توجه به انواع سنگین، تزریقی و اکستروژن در بازار است. این قبیل کالاها که از کیفیت و شرایط تولید پیچیده‌تری برخوردار هستند به مرور زمان در حال کسب نقش مهم‌تر‌ و سهم بازار بیشتری در داخل هستند که نشان می‌دهد بازار و مصرف داخلی این قبیل کالاها با تغییر تکنولوژیکی و بهبود فرآیند تولید در حال دگرگون شدن است. البته هنوز هم تولیدات صنایع پایین دستی داخلی، درصد بالایی از کل تولید مواد اولیه کشور را تشکیل نداده که می‌توان انتظار بیشتر تقاضا را داشت. البته با توجه به سرعت افزایش تولید این قبیل مواد اولیه شاید این افزایش تقاضای داخلی نتواند درصد بالاتری از تقاضای داخلی به نسبت تولید داخلی را تشکیل دهد.

مهم‌ترین‌ رخدادهای بازار محصولات پتروشیمی در روزهای اخیر:

- پایان تعطیلات تاسوعا و عاشورا و از سر گرفتن فعالیت‌ها

- آغاز روزهای سرد سال و انتظار افزایش جذابیت و بهبود حجم تولید

- پایان زمان تقاضای فصلی ظروف یک بار مصرف و انتظار برای بهبود محدود تقاضا در اربعین

- بازگشت نسبی خریداران به بورس و بازار

- ادامه شرایط ضعیف مالی در بازار

- سردرگمی بسیاری از فعالان بازار به دلیل عدم وجود دورنمای مشخص از مذاکرات هسته‌ای و کارشکنی آمریکایی‌ها

- نوسان محدود قیمت ارز در بازار آزاد در روزهای اخیر و کاهش کمتر از ۲ درصدی آن در هفته قبل

- سقوط بیشتر قیمت نفت در بازارهای جهانی و رسیدن قیمت نفت خام آمریکا به ۷۸ دلار و ۶۵ سنت که نشان‌دهنده کاهش ۲۰ درصدی قیمت این نوع نفت در سال جاری است.

- احتمال کاهش بیشتر قیمت محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی با محوریت تولیدکنندگان خلیج فارس و شرایط سخت تقاضا در بازارهای شرقی

- پذیرفتن شرایط سخت بازار ازسوی تولیدکنندگان

- کاهش محدود جذابیت صادراتی بسیاری از کالاها به دلیل کاهش قیمت‌های جهانی و کاهش نرخ ارز در بازار داخلی

- نوسان قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی در بورس کالا توسط تولیدکنندگان اصلی

- بالابودن جذابیت بسیاری از انواع OFF گریدها در بورس کالا

- توجه بیشتر بازار به انواع پلی‌اتیلن‌های سنگین، تزریقی و اکستروژن

- ادامه جذابیت بالای پلی‌استایرن‌های ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ پتروشیمی تبریز در بورس کالا همچون گذشته

- افزایش تقاضا و رشد قیمت سود کاستیک پتروشیمی اروند و جوش شیرین پتروشیمی شیراز

- افزایش ۶۴ درصدی قیمت دی اتیل هگزانول پتروشیمی شازند و بالابودن جذابیت این کالا همچون گذشته

- افزایش جذابیت قیر ۶۰۷۰ و ۸۵۱۰۰ نفت پاسارگاد اراک و وکیوم باتوم

- افزایش جذابیت فروش سلف پلی‌وینیل کلراید S۵۷ پتروشیمی آبادان

انتظار برای افزایش تحرک در بازار