الهام بادپا (بیتا) تحلیلگر بازارهای جهانی - شرکت کارگزاری بهمن در هفته‌ میلادی گذشته (۱۶ لغایت ۲۲ شهریور) عواملی نظیر تشدید تحریم‌های غرب علیه روسیه، حواشی مربوط به همه‌پرسی استقلال اسکاتلند از بریتانیا، تحولات سیاسی در عراق و اوکراین و نیز اعلام شاخص‌هایی از اقتصاد آمریکا، اروپا و چین منجر به بروز نوساناتی در بازارهای مالی و کالاها از جمله طلا شد. اولین روز معاملاتی هفته در حالی گشایش یافت که جو روانی بازار به نوعی در حالت انتظار و محافظه‌کاری به سر می‌برد و از این‌رو تمایل محسوسی برای ریسک‌پذیری نداشت. به علاوه نه تنها سیاست اخیر بانک مرکزی اروپا مبنی بر کاهش نرخ بهره خود فشار رو به پایینی بر ارزش یورو وارد می‌ساخت بلکه به نظر می‌رسید هنوز سرمایه‌گذاران گزارش ضعیف منتشر شده اخیر از وضعیت اشتغال در آمریکا را از یاد نبرده باشند.

به‌طور کلی عوامل مختلف دیگری نیز نظیر خبرهای مربوط به اعمال تحریم‌های جدید غرب علیه روسیه و نگرانی ناشی از تاثیر منفی این اقدامات بر سودآوری شرکت‌های اروپایی، نزدیک شدن به برگزاری رفراندوم جدایی اسکاتلند از انگلستان و حتی ریزش سهام بخش انرژی نقش عمده‌ای در کاهش رونق بازارهای مالی داشتند. از سوی دیگر در عین حال که ادامه آتش‌بس در اوکراین از اضطراب سرمایه‌گذاران می‌کاست، بهتر از حد مورد انتظار اعلام شدن تراز تجاری چین توانست اثر مطلوبی بر معاملات بورس آسیا بگذارد. در بازار طلای روز دوشنبه افزایش احتمال تغییر مثبت نرخ بهره فدرال رزرو در آینده نزدیک، عوامل تکنیکالی، رشد دلار تا بالاترین سطح خود در ۱۳ ماه اخیر و نیز فقدان خرید فیزیکی مخصوصا از سوی چین بهای طلا را به کاهش واداشت. بااینکه فضای سرمایه‌گذاری در روز سه‌شنبه متاثر از دید خوش‌بینانه افراد نسبت به اوضاع اقتصادی آمریکا کلیتی منفی نداشت و حتی انتشار خبرهایی از شرکت اپل و معرفی محصول جدیدش هم تا حدی در بهبود بورس سهام موثر بود، ولی در نهایت روند معاملات پس از چند هفته صعود به‌دلیل فقدان رویداد و گزارش جدید، چه در مورد درآمد شرکت‌ها و چه اطلاعات مهم و تاثیرگذار دیگر اقتصادی، وارد فاز اصلاح شدند و از نفس افتادند. همچنین اعمال تحریم‌های بیشتر از سوی اروپا علیه روسیه که قدرت این کشور را برای سرمایه‌گذاری در اروپا محدود می‌کرد تا زمان ارزیابی دوام آتش بس در اوکراین به تعویق افتاد. در این روز باوجود بستن موقعیت‌های فروش طلا، عواملی نظیر افزایش دلار و پایین بودن سطح خرید فیزیکی به افت بهای کالای گرانبهای مزبور انجامید. روز چهارشنبه بااینکه ابهام نسبت به نتیجه رفراندوم اسکاتلند و نگرانی بابت تصمیم بعدی فدرال رزرو در خصوص زمان افزایش نرخ بهره، افراد را از ریسک‌پذیری زیاد بازمی‌داشت، اما محرک‌هایی چون رشد سهام اپل و مثبت بودن چشم‌انداز معامله‌گران نسبت به آینده آمریکا به رونق نسبی بازار کمک کرد و شاخص دلار را فزونی بخشید. همچنین درحالی‌که اقتصاد ضعیف اروپا و ریزش ارز منطقه پولی یورو بر تقاضا برای اوراق قرضه آلمان می‌افزود، ادامه آرامش نسبی در مرزهای اوکراین، خبرساز نبودن آمار اقتصادی منتشر شده در این روز و صعود دلار موجب شد خرید طلا به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر تنزل یابد.

در فضای آرام روز پنج‌شنبه، بازارهای مالی اروپا و آمریکا در رکودی نسبی، روز معاملاتی خود را سپری کردند و تنها امیدواری‌ها از اجرای سیاست‌های انبساطی گسترده‌تر از سوی چین، پس از انتشار گزارشی از شاخص CPI کشور فوق، رونق اندکی به روند معاملات سهام در بورس آسیا بخشید. در واقع سرمایه‌گذاران از یک سو به خاطر نزدیک شدن به زمان اتمام برنامه حمایتی فدرال رزرو و از سوی دیگر امکان افزایش نرخ بهره در آینده نزدیک به نوعی از اتخاذ سیاست جسورانه اجتناب کردند و متاثر از خبرهای مربوط به اجرای تحریم‌های بیشتر از سوی آمریکا علیه روسیه و تلاش بین‌الملل برای مقابله با گروه شورشی در عراق ترجیحا محافظه‌کاری را در پیش گرفتند.

در این میان یکی از مقامات فرانسوی‌ در اظهارات خود بانک مرکزی اروپا را ملزم دانست تا به تلاش خود جهت تضعیف یورو با هدف رسیدن به نرخ تورم ۲ درصد ادامه دهد؛ چراکه معتقد بود هنوز ارزش یورو بسیار بالا است. در عین حال گمانه‌زنی‌ها از افزایش زودهنگام نرخ بهره آمریکا، قوی بودن شاخص دلار و کم شدن تنش‌ها در اوکراین و همچنین این مساله که ظاهرا دولت هند فعلا برنامه‌ای برای کاهش فوری عوارض وارداتی طلا ندارد و همچنان در پی کم کردن کسری خود است، از بهای طلا کاست.

در آخرین روز هفته انتشار گزارش مطلوبی از وضعیت آمریکا به این دلیل که باز هم احتمال تغییر مثبت نرخ بهره فدرال رزرو را فزونی بخشید، فشار رو به پایینی بر بازارهای سهام وارد آورد. به علاوه سرمایه‌گذاران تا حدودی متاثر از امکان اجرای تحریم‌های بیشتر غرب علیه روسیه هم محتاطانه‌تر رفتار می‌کردند. در روز جمعه کاهش نگرانی‌ها از تشدید درگیری‌ها در اوکراین بر خرید طلا تاثیری منفی گذاشت و ادامه روند صعودی دلار همراه با اعلام شاخص‌های رضایت‌بخشی از اوضاع اقتصادی آمریکا به افت بهای طلا منجر شد. طلا در هفته پیش رو: همان‌طور که در هفته گذشته شاهد بودیم از آنجاکه بازار به نوعی در حالت انتظار برای خبر جدید به سر می‌برد تا مسیر حرکت بعدی خود را مشخص کند، فقدان رویداد قابل تامل موجب شد محافظه‌کاری، انتخاب اول استراتژی سرمایه‌گذاران باشد. به‌طور کلی این روزها توجه افراد عمدتا معطوف به نتیجه نشست و کنفرانس خبری فدرال رزرو در روز چهارشنبه است که اگر نهاد مذکور سرانجام تصمیم به افزایش نرخ بهره در زمانی زودتر از موعد پیش‌بینی شده بگیرد به رشد دلار و ریزش بهای طلا کمک خواهد کرد. با این حال نباید از نظر دور داشت درصورت بروز محرک‌هایی همچون افت بازارهای سهام، تشدید بحران سیاسی در سوریه و عراق و لغو آتش بس در اوکراین به نحوی بر خرید طلا به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر افزوده خواهد شد. ناگفته نماند چنانچه ارزش دلار همچنان به روند صعودی خود ادامه دهد با کاهش قدرت فروش محصولات شرکت‌های آمریکایی به خارج از مرزها عواقب نامطلوبی را برای آنها به همراه خواهد داشت؛ از این رو لازم است سیاست‌گذاران پولی کشور مزبور به این مساله هم دقت داشته باشند.