احتمال افزایش قیمت جهانی محصولات پتروشیمی - ۶ مرداد ۹۳

محمدحسین بابالو: تولیدکنندگان اصلی منطقه غرب آسیا قیمت‌های فروش انواع پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن را برای ماه آگوست (ماه میلادی آینده) افزایش دادند. این افزایش بیشتر شامل انواع پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن با محوریت بازارهای آسیای جنوب‌شرقی خواهد شد. افزایش هزینه اتیلن و برخی محدودیت‌های عرضه دلیل اصلی این افزایش قیمت عنوان شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که قیمت‌های پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن پیشنهادی منطقه خلیج‌فارس به نسبت ماه جولای با ۱۰ تا ۲۰ دلار افزایش رو به رو می‌شود که در جهت افزایش قیمت‌های جهانی عمل خواهد کرد. در ماه جولای شاهد کاهش نسبی قیمت نفت خام بودیم که این کاهش به افت قیمت نفتا و اتیلن منتهی شد. در روزهای قبل قیمت نفت مخصوصا قیمت نفت برنت و سبد نفت اوپک باز هم در مسیر تقویت قرار گرفته که پتانسیل اصلی افزایش قیمت مواد اولیه صنعت پتروشیمی است. با توجه به وجود محدودیت‌های عرضه در هفته‌ها و ماه‌های قبل می‌توان به محدود بودن موجودی انبارها امیدوار بود که پتانسیل مضاعفی برای افزایش قیمت‌ها است. به گفته یکی از تولیدکنندگان عربستان صعودی قیمت‌های پلی‌اتیلن سنگین، هوموپروپیلن و BOPP در بازارهای منطقه‌ای نزدیک به ۱۰ دلار در هر تن افزایش یافته‌اند. این در حالی است که قیمت پلی‌اتیلن سبک خطی حتی تا ۲۰ دلار در هر تن نیز افزایش داشت.

این موارد در حالی رخ می‌دهد که تقاضای جهانی چندان قدرتمند نیست ولی موجودی انبارهای تجار و حتی تولیدکنندگان اصلی نیز محدود است. این شرایط در کنار برخی مشکلات تولید باعث شده که قیمت‌ها افزایش معقولی پیدا کند. قیمت‌های ذکر شده در قرابت با شرایط بازار اتخاذ شده زیرا در قیمت‌های فعلی مواد اولیه و دورنمای افزایش بیشتر آنها و تقویت هزینه تولید شاید رشد بیشتر قیمت‌ها هم امکان‌پذیر باشد، ولی شرایط تقاضا اجازه این افزایش را نمی‌دهد. از طرفی هم‌اکنون پایان زمان تقاضای فصلی این قبیل محصولات پلیمری است که با آغاز روزهای گرم سال در آسیای جنوب‌شرقی و به‌خصوص چین حجم تولید محصولات نهایی و تقاضای مواد پلیمری کاهش می‌یابد.

یکی دیگر از دفاتر فروش عربستان قیمت هموپروپیلن و انواع تزریقی را به نسبت ماه جولای ۲۰ دلار بالاتر اعلام کرد. از طرفی به نظر می‌رسد ذخایر پلی‌پروپیلن در چین کاهش یافته که پتانسیلی برای افزایش قیمت‌ها خواهد بود. همچنین عید سعید فطر نزدیک است و زمان تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی در اقصی نقاط جهان خواهد بود. کشورهایی از جمله مصر، ترکیه، شمال آفریقا، اندونزوی و مالزی خود را برای تعطیلات عید فطر آماده می‌کنند که پتانسیلی برای کاهش مقطعی قیمت‌ها است. از طرفی هم‌اکنون در بازار داخلی چین قیمت‌ها در مسیر کاهش قرار دارد و مهم‌ترین‌ دلیل آن کاهش قیمت عمده فروشی در روزها و هفته‌های قبل است که خریداران از این فرصت استفاده کرده و خود را برای افزایش قیمت‌ها با افزایش حجم خرید آماده می‌کنند.

به عقیده یکی از تجار تقاضای حوزه آسیای جنوب شرقی چندان مطلوب نیست آن هم درحالی‌که اندونزی و مالزی خود را برای ورود به تعطیلات عید فطر آماده می‌کنند. وضعیت چین هم جذابیت چندانی ندارد و بازار برای افزایش قیمت‌ها آمادگی ندارد زیرا افزایش هزینه اتیلن در این منطقه و افزایش قیمت‌ها از سوی حوزه خلیج‌فارس در کنار کاهش نسبی حجم عرضه از طرف تقاضا تقویت نمی‌شود که پتانسیلی برای شکننده شدن بازار است.

یکی از توزیع‌کنندگان در مالزی اعلام کرد که پیشنهاد پلی‌اتیلن سنگین و پلی‌اتیلن سبک خطی را از منطقه غرب آسیا با ۲۰ دلار افزایش قیمت دریافت کرده است. او سطوح جدید قیمتی تولیدکنندگان این منطقه را غیر‌قابل قبول دانسته و معتقد است: برای ایجاد امنیت در زنجیره خرید و توزیع بهتر است به بازارهای داخلی توجه شود. یکی دیگر از توزیع‌کنندگان در ویتنام ضمن تایید این افزایش قیمت پیشنهادی پلی‌اتیلن‌های سنگین و سبک خطی گفت: در سال جاری با بازار برای کسب سود دست به گریبانیم زیرا شرایط فروش بسیار سخت شده است. او افزود: هم‌اکنون حجم تولید محصولات نهایی بسیار کاهش داشته و افزایش قیمت مواد اولیه برای صنایع پایین دستی به افزایش هزینه تولید می‌انجامد. او معتقد است باید صبر کرد و منتظر پیشنهاد‌های جدید قیمتی از سوی فروشندگان ماند.

شرایط تقاضا:

شرایط عمومی تقاضا حالت چندگانه‌ای دارد. از طرفی عید فطر نزدیک است و بسیاری از کشورهای اسلامی با کاهش فعالیت و تقاضا رو به رو خواهند شد. این کاهش بیشتر شامل انواع مختلف پلی‌اتیلن می‌شود ولی مقطعی است. این در حالی است که به‌صورت کلی هم تقاضا برای پلی‌اتیلن به‌دلیل آغاز روزهای گرم و فصل باران‌های موسمی در شرق آسیا کاهش خواهد یافت. از طرفی شرایط تقاضا برای پلی‌پروپیلن‌ها مثبت ارزیابی می‌شود و هم‌اکنون زمان تقاضای فصلی این قبیل پلیمرها است. با توجه به کاهش موجودی انبارها و کاهش حجم تولید تولیدکنندگان این نوع کالا در گذشته، تقاضا برای این قبیل کالاها وجود داشته و می‌تواند افزایش یابد. سایر انواع پلیمرها نیز شرایط مشابهی دارند و به جز پلی‌اتیلن که به‌صورت نسبی ترکیبات ساده‌تری از دیگر انواع پلیمرها دارد می‌توان به بازگشت تقاضا امیدوار بود. این در حالی است که قیمت‌های بالای فعلی و احتمال افزایش بیشتر قیمت‌ها می‌تواند این حجم تقاضا را تا حدودی محدود کند.

شرایط عرضه:

هزینه تولید در اقصی نقاط جهان به‌دلیل رشد قیمت مواد اولیه افزایش یافته است. با توجه به افزایش ادامه دار و فراگیر قیمت‌ها در روزهای گذشته و احتمال افزایش بیشتر آن در قیمت‌های بالای فعلی نفت، احتمال افزایش بیشتر بهای تمام شده نیز وجود دارد. تاکنون شاهد افزایش ۱۰ تا ۲۰ دلاری قیمت‌های پیشنهادی پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن با محوریت بازارهای غرب آسیا بودیم که به بازارها و تولیدکنندگان دیگر از جمله منطقه شرق آسیا نیز سرایت کرده تا جایی که قیمت پیشنهادی خود را بین ۱۰ تا ۴۰ دلار در هر تن افزایش داده‌اند. با توجه به این شرایط، طرف عرضه در حال تقویت خود و ایجاد پتانسیل قدرتمندی برای افزایش قیمت‌ها است.

برآیند کلی شرایط:

با توجه به جایگاه قدرتمند تولیدکنندگان منطقه خلیج‌فارس در تعیین قیمت و با توجه به حجم تولید گسترده آنها همچنین تبعیت سایر تولیدکنندگان حوزه آسیای جنوب شرقی، به نظر می‌رسد دورنمای قیمت اغلب محصولات پتروشیمی در اقصی نقاط جهان با توجه به حجم تقاضای بالای این بخش از آسیا صعودی باشد.

از طرفی ضعف تقاضا و البته کاهش نسبی موجودی انبارها شاید نتواند افزایش سریع و شدید قیمت‌ها را رقم بزند، اما افزایش نسبی قیمت‌ها سرنوشت بازار خواهد بود. این در حالی است که تعطیلات عید سعید فطر نیز می‌تواند این افزایش را به تعویق بیندازد، ولی باز هم افزایش قیمت‌ها میهمان این بازار خواهد بود.