تعطیلی در کمین آهن‌فروشان

حدیث موسوی: رکود و بی‌رونقی معاملات، کاهش روز به روز قیمت‌ محصولات فولادی و تعطیلی یکی در میان واحدهای فروش آهن در بازارهایی مثل پامنار و شادآباد چهره واقعی این روزهای بازار آهن در پایتخت است، هرچند در کلان‌شهرهایی نظیر اهواز، مشهد، تبریز و دیگر شهرها نیز شرایط بازار آهن چندان متفاوت از تهران نیست. رئیس اتحادیه کشوری آهن و فولاد که این روزها بیش از گذشته نگران سرنوشت اعضای صنف آهن است، در این رابطه می‌گوید: از سال گذشته تاکنون، صنف آهن‌فروش به واسطه رکود معاملات و نبود تقاضای مصرفی موثر و واقعی، تحت فشار زیادی برای تامین نقدینگی لازم و عمل به تعهدات مالی خود بوده‌اند. تحت این شرایط نیز مساله مالیات بر ارزش افزوده که چند سالی می‌شود اعضای این صنف را با خود درگیر کرده به مثابه بار مضاعفی بوده که هربار سنگینی آن بر دوش کسبه منجر به تعطیلی یکی از واحدهای فعال فروش و عرضه آهن در تهران و دیگر شهرها شده است.

محمد آزاد ادامه داد: به‌رغم تلاشی که بارها از سوی اتحادیه برای برطرف کردن مشکل مالیاتی صنف آهن‌فروش صورت گرفته است و جلسات مکرری که با سازمان امور مالیاتی در این رابطه برگزار کرده‌ایم، به راه‌حل درستی برای این منظور دست نیافته‌ایم. به گفته آزاد، فعالیت صنف آهن به‌طور کامل شفاف و روشن است؛ محصولات فولادی موجود در بازار آزاد از طریق بورس کالا خریداری شده و در مرحله خرید از بورس نیز مالیات بر ارزش افزوده پرداخت شده است، اما در این میان وجود یکسری ابهامات مانع از برطرف شدن این مشکل به‌طور صحیحی شده است.

آن‌طور که رئیس اتحادیه کشوری آهن و فولاد می‌گوید بروز این مشکل به چگونگی نحوه خرید فولاد از بورس کالا برمی‌گردد؛ چراکه تنها اشخاص حقوقی می‌توانند از بورس خرید کنند و خریداران خرد و اشخاص حقیقی این امکان را ندارند، به همین دلیل هنگامی که اعضای صنف آهن نیاز انباری خود را از بازار غیررسمی و از طریق واسطه‌ها تامین می‌کنند فاکتوری در ازای معامله خود دریافت نمی‌کنند و به این سان در پرداخت مالیات بر ارزش افزوده که برای تعیین رقم صحیح آن نیاز به فاکتور خرید است به مشکل برمی‌خورند.

آزاد در پاسخ به این سوال که چرا اعضای صنف آهن از طریق تعاونی‌ها از بورس کالا خرید نمی‌کنند، گفت: مشکل در عدم توانایی خرید تناژهای کوچک از بورس کالا است، چرا که حجم سبدهای مجاز برای خرید سنگین بوده و به نقدینگی بالایی نیازمند است که اغلب از عهده توانایی مالی کسبه نیز برنمی‌آید.

او اشاره‌ای هم به برخی خریداران رینگ فولاد که حرفه اصلی آنها عرضه و فروش آهن نیست داشت و در این رابطه گفت: برخی شرکت‌ها به واسطه ارتباطاتی که با بانک‌ها و دسترسی به منابع مالی لازم برای خرید از بورس کالا دارند، عرضه‌های فولادی بورس را در تناژهای سنگین می‌خرند و از طریق واسطه‌ها در بازار آزاد به فروش می‌رسانند، واسطه‌ها هم در ارائه‌ فاکتور خرید به مشتریان کوتاهی می‌کنند و درست به همین دلیل است که مشکل بعدی در پرداخت مالیات بر ارزش افزوده صنف آهن‌فروش بروز می‌کند.

به گفته آزاد اگر این شرکت‌ها هنگام فروش محصولات فولادی بورس کالا در بازار غیررسمی به اتحادیه رجوع کنند راحت‌تر می‌توان به فاکتور رسمی خرید و فروش دست یافت و به این طریق سازمان امور مالیاتی هم دیگر نمی‌تواند به واسطه نبود فاکتورهای لازم، مالیات مضاعف بر صنف آهن فروش وضع کند.

او راه دیگر برطرف شدن این مشکل را پیگیری سازمان امور مالیاتی از بورس کالا دانست و افزود: این سازمان اگر معاملات فولاد در بورس کالا را به دقت استعلام کند با آگاهی از خریداران و حجم معامله‌ها، در تعیین رقم مالیات بر ارزش افزوده صنف آهن فروش دچار اشتباه نمی‌شود، اما متاسفانه عزم جدی برای برطرف کردن این مشکل تاکنون وجود نداشته است.

رئیس اتحادیه کشوری آهن و فولاد با تاکید دوباره بر رکود اخیر در بازار فولاد و تاثیرات آن بر فعالیت کسبه گفت: از یکسو رقم‌های سنگین مالیات بر ارزش افزوده و از سوی دیگر رکود دادوستد فولاد و کاهش روزانه قیمت‌ها منجر به تعطیلی ۱۵۰۰ واحد صنفی آهن فروش در تهران شده است، در شهرهای دیگر نظیر تبریز، مشهد و‌... نیز برخی واحدهای فعال فروش آهن در حال تغییر پروانه‌های کسب و روی آوردن به مشاغل دیگر هستند که این مساله زنگ خطر را برای اتحادیه که پیگیر معاملات شفاف و قانون‌مند کسبه در فضای بازار غیررسمی است به صدا درآورده است.

به گفته آزاد اگر تعطیلی واحدهای صنف آهن به همین ترتیب پیش برود، صنفی که سود معاملات برای آنها در بهترین حالت به یک درصد هم نمی‌رسد به‌طور کامل در معرض نابودی قرار می‌گیرد که در این شرایط اتحادیه نیز دیگر قادر به کنترل معاملات غیرشفاف و زیرزمینی آهن که به دور از چشم ماموران مالیاتی است، نخواهد بود.

او با اشاره به آزادسازی صادرات فولاد تا پایان سال ۹۳ به‌دلیل رکود بازار داخلی گفت: مهم‌ترین‌ دستاورد آزاد بودن صادرات فولاد برای تولیدکنندگان، جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌ها و خاموش شدن خطوط تولیدی است که در شرایط رکود اخیر بازار داخلی آنها را اندکی دلگرم کرده، مضاف بر اینکه موفقیت در امر صادرات مشکلات تامین نقدینگی تولیدکننده‌ها را هم تاحدودی برطرف می‌کند.

آزاد در پایان به رشد چندروز اخیر قیمت‌ها در بازار مقاطع هم اشاره کرد و گفت: با توجه به مشخص بودن قیمت شمش، تختال، هزینه‌های انرژی، دستمزد و هزینه‌های مربوط به تبدیل مواد اولیه به مقاطع، قیمت محصول نهایی مانند میلگرد مشخص است. در این میان اما کاهش قیمت‌هایی که در چند هفته اخیر در بازار آهن اتفاق افتاد باعث به کف رسیدن قیمت مقاطع شد که با به حداقل رسیدن قیمت محصول نهایی در هفته گذشته شاهد رشد مقطعی قیمت‌ها در بازار آهن بودیم که زیاد دوام نیاورد آن هم به این دلیل که مشکل نبود تقاضا کماکان به عنوان بزرگ‌ترین سد در برابر پیشروی قیمت‌ها عمل می‌کند. وی ادامه داد: اگر برخی فروشنده‌ها در نقطه سربه سر سود و زیان و بعضا در حالت ضرر راضی به فروش محصول می‌شوند ناشی از تعهدات مالی آنها و نیاز به تامین نقدینگی است.