تفاوت نرخ بورس و بازار به حداقل رسید

نظارت بر انبارها و الزام دوباره فولادی‌ها بر عرضه در بورس

گروه بورس‌کالا- منیژه حیاتی: اگرچه در حال حاضر خریدارانی که به بورس کالا هجوم می‌آورند و تاجرانی که از فروش کالا یا حتی از ارائه قیمت خودداری می‌کنند و در نهایت کارخانه‌هایی که اقدام به بالا بردن نرخ فروش خود می‌کنند، دلایل و بهانه‌های متفاوتی را برای این گونه اقداماتشان در بازار مطرح می‌کنند که این دلایل ظاهرا با اظهارات رییس بانک مرکزی در خصوص نرخ ارز و آمارهای اعلامی از کاهش ۲۳ درصدی واردات محصولات فولادی در سه ماه اخیر هماهنگی دارد، ... ... اما به نظر می‌رسد در هر صورت می‌توان اقداماتی را در نظر گرفت یا می‌شد پیش از رسیدن بازار به این مرحله به کار بست که حداقل شفافیت بازار و التهاب‌های ناشی از عرضه محدود کالا به خصوص در بورس کالا از بین برود؛ چرا که در حال حاضر فشار تقاضا در بورس بر دوش چند تولیدکننده محدود است.

به نظر می‌رسد سازمان‌های نظارتی همچون سازمان حمایت از مصرف‌کننده و سازمان بازرسی کل کشور و ناظران صنفی می‌توانند با به کارگیری روش‌هایی در نظارت و مدیریت خود، زمینه استفاده احتمالی برخی افراد از این شرایط را محدود کنند.

نوش دارویی پس از التهاب بازار

اگرچه روز گذشته مدیرکل دفتر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با اعلام جزئیات مصوبه‌های کارگروه فولاد از تصمیم‌هایی همچون بالا بردن هزینه انبارداری واحدهای فولادسازی و الزام دوباره فولاد سازان به عرضه در بورس خبر داد و با احتساب این تصمیم‌ها اعلام کرد که به زودی حباب قیمتی در بازار فولاد می‌ترکد اما به نظر می‌رسد بهتر بود این موارد که پیش از این نیز مطرح شده بود، قبل از رسیدن بازار به این مرحله، عملی می‌شد.

اما نکته قابل تامل در این خصوص عدم اعلام یا تصمیم خاصی در خصوص کنترل دستوری قیمت‌ها است که در این مورد با وجود نوسان‌های شدید بازار، امیدواری خوبی ایجاد شده که سازمان‌های نظارتی به این نتیجه رسیده‌اند که حتی در التهابی‌ترین شرایط هم به جای نظارت مستقیم در قیمت‌ها عوامل دیگری را مورد نظارت قرار دهند همچون بالا بردن میزان عرضه در بورس یا تغییر در هزینه انبارداری به جهت جلوگیری از احتکار کالا.

متاسفانه در یک سال اخیر با وجود الزام فولادسازان به عرضه در بورس کالا بسیاری از آنها از ارائه کالای خود در بورس خودداری می‌کنند در صورتی که بعضی از آنها حتی به طور کامل برای تامین نیازشان از شمش خوزستان استفاده کرده و به همین دلیل میانگین نرخ نهایی تولیدشان و نرخ فعلی بازار زیاد است. به خصوص این موضوع زمانی حساس‌تر می‌شود که فروش در بازار آزاد به اندازه شفافیت بورس نیست و ابهام‌های زیادی هم ایجاد می‌کند به خصوص این موضوع در مقابل آن دسته از تولیدکنندگانی که با شمش با نرخ آزاد و وارداتی اقدام به تولید کالا می‌کنند، نمود پیدا می‌کند.

افزایش قیمت‌ها بدون مصرف به نفع هیچ کس نیست

رشد قیمت‌ها اگرچه سود بالاتری را برای برخی از بازیگران بازار به دنبال دارد، اما واقعیت امر این است که این شرایط در نهایت به ضرر بازار خواهد بود؛ چرا که بدون افزایش مصرف، رشد قیمت‌ها در بازار بیشتر از آنکه نصیب تولید بشود به دست افرادی می‌رسد که تنها فعالیتشان جابه جایی کالا است ضمن اینکه شرایط از سوی دیگر برای واردکننده‌هایی که در حال حاضر با شرایط متفاوتی فعالیت می‌کنند سخت‌تر می‌شود؛ چرا که نرخ‌های بالاتری هم از سوی فروشنده‌های خارجی پیشنهاد می‌شود، زیرا فروشنده‌های شمش هم نرخ‌های خود را با قیمت‌های بازار داخلی ما هماهنگ می‌کنند.

گفته می‌شود در هفته‌های اخیر علاوه بر اعتبار اسنادی، فروشنده‌های شمش به بازار ایران، وجه نقد را نیز به طور کامل دریافت کرده و تنها پس از نهایی شدن انجام معاملات بانکی و اعتباری، این وجوه نقد را به حساب خریداران برمی‌گردانند که همین موضوع به دلیل بالا بردن نیاز خریداران به وجه نقد بالاتر، تعداد بازیگران این بازار را هم کاهش می‌دهد. از سوی دیگر، رشد قیمت‌ها در نهایت همانطور که این روزها مشاهده می‌شود به مرور زمان عمق بازار را کمتر می‌کند که این امر به ضرر تولید‌کننده‌ها هم تمام می‌شود.

در نتیجه به نظر می‌رسد در صورتی که بازار از ثبت نرخ‌های التهابی و دست به دست شدن کالا خودداری کند، حتی با درنظر گرفتن نرخ ارز آزاد هم نباید میانگین قیمت‌ها با رشد دوباره مواجه شود، اما این موضوع هم مستلزم نظارت جدی تر بر عرضه کالا در بورس و کالاهای دپو شده در انبارها است.

دلایل تایید قیمت‌های بورس

همانطور که از شرایط کلی حاکم بر بازار فولاد در روزهای اخیر پیش بینی می‌شد، دیروز عرضه محصولات ذوب‌آهن در بورس کالا هم با رقابت شدید خریداران روبه‌رو‌ شد، به طوری که نرخ آن در بالاترین رقم به ۱۶۳۵ تومان رسید. اگرچه این نرخ به دلیل اینکه از نرخ پایه ۱۵۵ تومان بالاتر بود و امکان داشت که این ارقام، التهاب بازار را افزایش دهد ،در ابتدا به طور قطعی تایید نشد، اما در نهایت پس از تشکیل جلسه‌ای در همین خصوص در بورس کالا و بررسی شرایط بازار و عوامل تاثیرگذار بر هیجان‌های حاکم بر معامله‌گران، در نهایت این معاملات مورد تایید قرار گرفت. از این رو در نهایت در معاملات دیروز بورس کالا در مجموع ۲۳ هزار تن میلگرد ذوب آهن اصفهان در حالی که بیش از ۸۰ هزار تن تقاضا داشت، با میانگین یک هزارو ۶۲۵ تومان معامله شد. به گفته یک منبع آگاه، تایید معاملات فولاد در روز یکشنبه به این دلیل انجام شد که در صورت عدم تایید ذوب‌آهن اصفهان مجبور می‌شد در روزهای آینده دوباره محصولات خود را عرضه کند و با روند افزایشی بازار که به دلیل همین عدم تایید رخ می‌داد قطعا قیمت پایه بالاتری نیز پیشنهاد می‌شد که موجب رقابت بیشتر و کشف نرخ بیشتری به دلیل جو روانی بازار می‌شد، از این‌رو معامله‌‌گران به این نتیجه رسیدند که برای جلوگیری از ایجاد رانت‌های کاذب، تایید معاملات بهترین گزینه است. دیروز در بورس کالا تیرآهن ۱۸ ذوب آهن هم با نرخ یک هزار و ۱۶۰ تومان عرضه شد که ۲۶ هزار تن کالای عرضه شده در رقابت به یک هزارو ۲۶۳ تومان رسید. تیرآهن ۱۸ این شرکت در سبدی دیگر با نرخ یک هزار و ۱۷۰ تومان عرضه و ۴ هزارو ۴۰۰ تن از آن پس از رقابت به یک هزارو ۲۵۹ تومان رسید. به گفته کارگزاران، با ثبت نرخ‌های دیروز میانگین فاصله قیمت‌های بورس و بازار به حداقل رسیده است. تختال مبارکه هم با نرخ ۸۶۲ تومان عرضه و به ۹۱۹ تومان رسید.

وعده حذف حباب قیمت میلگرد

روز گذشته مدیرکل دفتر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با اعلام جزئیات مصوبات کارگروه فولاد و این موضوع که به زودی حباب قیمتی در بازار فولاد می‌ترکد و اینکه قیمت‌های فعلی فولاد هیجانی است اعلام کردکه در کارگروه اصلی فولاد مقرر شد تا واحدهای تولیدی نسبت به مضاعف کردن هزینه‌های انبارداری اقدام کنند. وی ادامه داد: همچنین مقرر شد تا بازدیدهای دوره‌ای از انبارها شدت گیرد و موجودی انبار واحدهای تولیدی و توزیعی کنترل شوند.

به گفته میرآخورلو، همچنین تمامی واحدهای تولیدی ملزم هستند که محصولات خود را در بورس کالا عرضه کنند؛ چراکه در این صورت باید مشمول قیمت‌گذاری دولتی شوند.

وی ادامه داد: این موضوع به سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور ابلاغ شده و با جدیت موضوع عرضه محصولات فولادی ساختمانی پیگیری می‌شود.

عامل روانی، همچنان مهم‌ترین محرک

دیروز قیمت‌های بالاتر از ۱۶۰۰ تومان در حالی در بورس کالا ثبت شده که به عقیده همه معامله‌گران و کارشناسان بازار، مهمترین عامل التهاب قیمت‌ها، نه تقاضای بالا بلکه جو روانی بوده و اگر از نگاه مصرف به آن نگاه کنیم، این تقاضاها به طور کلی کاذب و هیجانی است.

اما با در نظر گرفتن نوسان نرخ ارز و این واقعیت که حتی اگر همه مواد اولیه‌ای که تا به امروز وارد کارخانه‌ها شده با نرخ ارز آزاد بوده، در هر صورت نمی توان از این موضوع چشم‌پوشی کرد که بازار جدا از هزینه تمام شده کالا در شرایط فعلی، به آینده نگاه کرده و بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌کند، از این رو در صورتی که با تصمیم‌های جدید بانک مرکزی در اختصاص ارز به واردات محصولات آهنی به خصوص شمش فولاد، بخشی از کالاهای وارداتی مورد نیاز بازار داخلی با نرخ ارز آزاد وارد شود، با میانگین بالاتری در هزینه تمام شده کالا در واحدهای فولادسازی مواجه می‌شویم، اگرچه بعضی از تولیدکننده‌های فولادسازی به خصوص بخش غیر‌دولتی در حال حاضر هم از بالا بودن یا محدود بودن شمش پیشنهادی به بازار شکایت دارند.

طبق آخرین اطلاعات رسیده، روز گذشته قیمت شمش ۱۵۰ اعلامی دربنادر شمالی کشور یک هزارو ۵۱۰ تومان و در بنادر جنوبی یک هزارو ۴۸۰ تومان بود ضمن اینکه شمش داخلی هم یک هزارو ۴۴۰ تومان پیشنهاد و معامله شد.