احسان غفوریان *
دیگر خاطرات سال‌های ۸۴ و ۸۵ در بازار مسکن که فعالان بازار سودهای ۱۵۰ درصدی را در سال تجربه می‌کردند، گذشته است. دلیل آن دو علت است که اول موج گسترده طرح‌‌های دولتی برای خانه دار کردن مردم و دوم جو متشنج منطقه که جذابیت این بازار و نقد شوندگی آن را تا حد زیادی کاهش داده بود، بنابراین افزایش حدود ۲۰ درصدی قیمت مسکن را باید برابر با تورم بگیریم، مضاف بر این که مسکن در حدود سه درصد استهلاک سالانه دارد و جالب‌تر اینکه میانگین قیمت مسکن در تهران دو برابر فرانکفورت و ۳ برابر رم است.

بازارهای دیگر نیز حال و روز خوشی ندارند و تنها بازار بعضا جذاب باقیمانده را سود موسسات قرض‌الحسنه باید دانست که به طور روزشمار بدون هیچ ریسکی 22 درصد سود می‌پردازند. پس توقع بازده‌‌های نجومی از جانب کسانی که وارد بازارهای مالی می‌شوند نباید چیز عجیبی باشد. بر همین اساس است که حجم بازارهای مشتقه تا 70 درصد کل بازارهای جهانی را در بر گرفته، اما در کشور ما هنوز بازار نقدی پیشتاز است.
کماکان هیچ کدام از بازارهای سکه، دلار و آتی، به صورت خالص بازار نیستند. حضور بانک مرکزی و قدرت بالای این نهاد نسبت به دیگر بازیگران بازار، بی‌شک مسیر طبیعی عرضه و تقاضا را به هم ریخته است. این هفته هر سه علت روانی برای تشدید کاهش قیمت دلار و سکه کمرنگ می‌شوند. اول پیش فروش سکه‌‌ها، دوم ماه مبارک رمضان و سوم مذاکرات فنی کارشناسی هسته‌ای. البته به نظر می‌رسد قیمت‌‌ها تا ۲۰ روز نخست ماه مبارک رمضان کمی بی‌جان باشند و سپس شاید تغییر کنند.
به هر حال باید در نظر داشت که عده‌ای مترصد فرصت برای خرید هستند و قیمت دلار و سکه نیز در مرز حمایت‌‌های روانی مهم خود یعنی 1900 و 700 هزار تومان هستند. با توجه به اینکه قیمت سکه در حال حاضر حباب منفی دارد و این حباب در حال نزدیک شدن به وضعیت بحرانی است و نمی‌توان انتظار پایدار بودن این قیمت‌‌ها را داشت، بسیاری از افرادی که نگاه ‌
بلندمدت دارند، به دنبال اخذ موقعیت خرید در بازار هستند. برای این افراد، افت قیمت در شرایط فعلی مطلوب است و فرصت خرید بهتری را فراهم می‌آورد، ولی به هر شکل، هر زمان که قیمت افت محسوسی داشته باشد، شاهد خرید از سوی این افراد، حداقل به صورت پلکانی هستیم. یک نکته مهم این است که برای تحلیل، دلار متغیر اصلی و مستقل است و سکه متغیر وابسته، به عبارت دیگر برای نزول بیشتر سکه، در این روزها که طلا نوسان چندانی ندارد، نیاز به نزول بیشتر دلار در درجه اول است. این وضعیت در صورتی است که اونس جهانی نیز در قیمت‌‌های پایینی در حال معامله است و فشارها بر بانک مرکزی آمریکا از جانب سنا هر روز گسترده‌تر می‌شود تا دور جدید سیاست‌‌های انبساطی را اجرا کند که در این صورت جهشی را در قیمت طلای جهانی شاهد خواهیم بود. همچنین افزایش اونس جهانی به دنبال تصمیم چین مبنی بر بومی‌سازی معاملات طلا و تقویت بازارهای محلی مبادلاتی این فلز ارزشمند در این کشور، دور از انتظار نیست که این احتمال وجود دارد قیمت جهانی طلا در پی افزایش میزان تقاضا، با افزایش
رو‌به‌رو شود. این امر نیازمند افزایش ذخایر طلا از سوی بانک مرکزی این کشور است.
بر اساس فرمول، قیمت سکه طرح جدید با دلار ۱۹۰۰ تومان و طلای ۱۵۸۴ دلار در هر اونس، با در نظر گرفتن مالیات و نیز حق ضرب ۵ هزار تومانی برابر ۷۵۰ هزار تومان به دست می‌آید (ارزش طلای موجود در سکه ۷۰۹ هزار تومان است). این در حالی است که در معاملات روز گذشته سکه بازار نقدی ۶۹۶ هزار تومان معامله می‌شد. حباب منفی سکه روز به روز بیشتر می‌شود و قیمت سکه از لحاظ ارزش خود در بازارهای جهانی نیز بیش از ۱۰ هزار تومان زیر قیمت معامله می‌شود که تعادل بازار را زیر سوال می‌برد و خود دلیلی بر ناپایداری این قیمت‌‌ها در بلندمدت است.
چندی پیش محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی آب پاکی را روی دست همه ریخت و در سخنی اعلام کرد: «بهای کدام کالا ظرف پنج سال گذشته پایین آمده یا ثابت مانده که بخواهیم نرخ دلار، هزار یا هزار و پنجاه تومان باشد؟» جالب است نگاهی به گزارش پیش بینی روند نرخ‌‌های ارز در سال‌های برنامه پنجم توسعه بیندازیم که توسط دفتر مطالعات اقتصادی وزارت بازرگانی تهیه شده است و رییس بانک مرکزی از آن باخبر است.
*مدیر معاملات آتی کارگزاری مشاوران سهام



تکرار افت و خیزهای تکراری
«تحرکات مثبت قیمتی بعد از یک دوره کاهشی» روالی است که هر چند روز یکبار در بازار آتی تکرار می‌شود و بیشتر کارشناسان نیز با اشاره به اینکه وضعیت تا پایان مردادماه به همین صورت خواهد بود از افت قیمت‌ها تا سطح مشخص قیمتی در بازار خبر می‌دهند. به باور تحلیلگران، اگر چه تحویل سکه‌های بانکی، کاهش قیمت طلا در بازارهای جهانی و تحرکات رو به پایین دلار از بعدازظهر روز یکشنبه و صبح روز دوشنبه تا حدودی آرامش را به بازار برگردانده، اما برخی عوامل برونزای غیر‌اقتصادی (چه رسمی و چه غیر‌رسمی) همواره روند قیمت‌ها را عوض می‌کنند. در دادوستدهای صبح دیروز اگرچه بیشتر بازار سیر نزولی به خود گرفت، اما بعدازظهر با ورود خریداران و افزایش تعداد موقعیت‌های خرید، قیمت سکه در هر یک از سررسیدها با تحرکات مثبتی مواجه شد. در بازارهای جهانی نیز قیمت طلا با کاهش محسوسی همراه شد. در مجموع در مبادلات دیروز بازار در شرایطی صبح افت بیش از ۲ درصد را هم تجربه کرد که عصر با افزایش نزدیک یک درصد اندکی از کاهش قیمت‌ها را جبران کرد؛ به طوری که قیمت سکه سررسید مردادماه با افت ۲۷/۱ درصدی در مبادلات صبح و افزایش ۵۸/۰ درصدی در مبادلات عصر در محدوده ۷۱۰ تا ۷۲۳ هزار تومان، سررسید شهریورماه با افت ۱۸/۲ درصدی و افزایش ۲۲/۰ درصدی در مبادلات بعدازظهر در محدوده ۷۳۸ تا ۷۵۶ هزار تومان، سررسید مهرماه با افت ۸۶/۱ درصدی در مبادلات صبح و افزایش ۱۱/۰ درصدی در مبادلات بعد از ظهر در محدوده ۷۷۸ تا ۷۹۳ هزار تومان و سررسید آبان ماه نیز با افت ۳۰/۱ درصدی در مبادلات صبح و افزایش ۸۸/۰ درصدی در محدوده ۸۰۸ تا ۸۲۶ هزار تومان قرار گرفت.