تحلیل بازار جهانی دانه، روغن و کنجاله‌های روغنی

فود پرس - قیمت‌ها در بازار نقدی و همچنین در بازار پیش‌فروش برای دانه سویا و فرآورده‌های آن، دانه کلزا و سایر کالا‌ها در این هفته افزایشی داشته که در طول ۴ الی ۸ هفته اخیر بی‌سابقه بوده است. قیمت پیش فروش دانه سویا برای نزدیک‌ترین زمان حمل به ۳۳/۱۴ دلار در بشکه و برای تحویل در ماه نوامبر به ۱۴ دلار رسید و نسبت به ذرت افزایش قیمت بیشتری یافت. در حال حاضر ذخایر جهانی دانه سویا کمتر شده است. کل محصولات ۴ کشور اصلی آمریکای جنوبی به ۱۱۶ میلیون تن می‌رسد که ۱۹ میلیون تن کمتر از سال گذشته است. تولید جهانی دانه سویا در سال ۲۰۱۲ به میزان ۲۵ میلیون تن نسبت به سال ۲۰۱۱ کاهش دارد که این میزان کاهش بی‌سابقه است. افزایش قیمت اخیر، تقاضا را خصوصا برای کنجاله‌های سویا کاهش داده است. در نتیجه در ماه‌های اخیر روغن کشی جهانی دانه سویا کند شده است. در انتهای آگوست ۲۰۱۲ منابع دانه سویا در جهان ۱۶ الی ۱۸ میلیون تن نسبت به سال گذشته کاهش خواهد داشت که بیشتر این کاهش از آن آرژانتین، برزیل و پاراگوئه خواهد بود. در نتیجه صادرات دانه، کنجاله و روغن سویا از آمریکای جنوبی از سپتامبر ۲۰۱۲ تا فوریه ۲۰۱۳ کم خواهد شد. این مسائل وابستگی جهان به دانه سویا و فرآورده‌های آن در آمریکا را افزایش خواهد داد. کشت ذرت زودتر از موعد آن در آمریکا آغاز شد. قیمت دانه سویا باید نسبت به ذرت افزایش مجدد دیگری داشته باشد تا کشاورزان را متقاعد کند از کشت بیشتر ذرت خودداری کرده رو به کاشت سویا آورند. واردات به چین نیز در حال افزایش است. چین تبدیل به خریداری قوی شده و در ماه آوریل واردات دانه سویا به آن در سطح بالایی بوده است. چین واردات دانه و روغن کلزا و روغن پالم را نیز افزایش داده است. نگرانی موجود در چین هم‌اکنون این است که فاصله موجود بین کاهش تولید داخلی و افزایش تقاضا بیشتر شود. در سال ۲۰۱۳ تولید داخلی دانه روغنی در چین کاهش ۲ میلیون تنی دیگری خواهد داشت، خصوصا در زمینه دانه سویا و پنبه دانه.

روغن‌کشی جهانی

صادرات زیاد روغن و کنجاله آن می‌تواند تنگنای دانه سویا و فرآورده‌های آن را تعدیل کند. اگر چه افزایش تولید و صادرات محصولات آفتابگردان قابل‌توجه است، اما این موضوع تا حدودی می‌تواند افزایش قیمت دانه، روغن و کنجاله سویا را تعدیل بخشد. قیمت کلزا در انتهای ماه مارس به ۶۲۳ دلار کانادا افزایش یافت. قیمت روغن سویای برزیل و آرژانتین به ۱۲۴۰ دلار رسید که در ۸ ماه اخیر بی‌سابقه است. در آمریکای شمالی نیز قیمت به ۱۲۶۳ دلار و در روتردام به ۱۳۰۰ دلار رسید. قیمت کنجاله سویای آرژانتین در روتردام به ۴۵۰ دلار رسید که ۱۶ درصد بیش از قیمت اواسط ماه فوریه و ۱۲ درصد بیش از قیمت زمان مشابه در سال گذشته است. قیمت کنجاله سویا در بورس شیکاگو برای بازار پیش فروش برای هر تن ۳۹۰ دلار افزایش داشت. پیش‌بینی می‌شود تقاضا روی به کاهش بگذارد. ذخایر کمتر از حد انتظار دانه سویا سه نتیجه مهم در پی خواهد داشت:

۱- سبب کاهش تقاضا درماه‌های آینده می‌شود.

۲- سبب کاهش بیش از حد انتظار ذخایر دانه سویا در آخر آگوست ۲۰۱۲ می‌شود.

۳- مستلزم افزایش تولید سویای آمریکا در پاییز ۲۰۱۲ است.

تاثیرات جهانی

هم‌اکنون پیش‌بینی می‌شود تولید جهانی دانه سویا در ۲۰۱۲ به ۲۴۰ میلیون تن کاهش یابد که حدود ۲۵ میلیون تن نسبت به تولید سال قبل (۸/۲۶۵ میلیون تن) افت کرده است. برای اولین بار در طول یک سال، بازار جهانی با کاهش تولید دانه سویا از یک سو در آمریکای شمالی (۷ میلیون تن کمتر از سال قبل) و از سوی دیگر در آمریکای جنوبی (۱۹ میلیون تن کاهش) روبه‌رو شده است. قیمت‌ها با سرعت زیادی افزایش یافته است و در ماه مه ‌۲۰۱۲ به ۳۳/۱۴ دلار آمریکا و در نوامبر ۲۰۱۲ تقریبا به ۱۴ دلار می‌رسد. روغن‌کشی در جهان احتمالا از پیش‌بینی قبلی کمی کمتر شده و از آوریل تا سپتامبر ۲۰۱۲ به احتمال زیاد در همان میزان سال قبل ثابت باقی می‌ماند. برای اکتبر ۲۰۱۱ تا سپتامبر ۲۰۱۲ میزان روغن‌کشی را ۲۲۴ میلیون تن بر آورد می‌شود که فقط ۳/۱ درصد بیش از سال قبل است و تمام این افزایش از اکتبر تا مارس رخ می‌دهد. این میزان، بسیار کمتر از میزان ثبت شده به میزان ۵ درصد در سال قبل و ۶/۸ درصد در سال ۲۰۱۰ است. در نتیجه از آوریل تا سپتامبر ۲۰۱۲ تولید روغن و کنجاله سویا احتمالا کاهش می‌یابد. از آواخر آگوست ۲۰۱۲ ذخایر جهانی دانه سویا بسیار کاهش می‌یابد و به ۶۰-۵۹میلیون تن می‌رسد که ۱۶ تا ۱۷ میلیون تن کمتر از سال قبل است. این کاهش بیشتر در کشور‌های آرژانتین، برزیل و پاراگوئه روی خواهد داد.