تقاضای یک طرفه در بازار آهن

عکس: حمید جانی‌پور

پیشنهاد افتتاح حساب بانکی مشترک برای اجرای دستورالعمل کمیته ویژه کنترل بازار گروه بورس کالا- منیژه حیاتی: با عرضه محصولات فولاد خراسان و ذوب آهن در بورس کالا، پس از یک هفته رکود کامل، معاملات بورس تا حدودی رنگ رونق به خود گرفت.

اما هجوم تقاضا و رونق بازار تنها در مورد محصول این دو شرکت اتفاق افتاد، چرا که از ۱۶ شرکتی که در بورس عرضه داشتند تنها محصول ۶ شرکت معامله شد که عمده تقاضا نیز برای سبدهای ذوب آهن و خراسان بود ضمن اینکه تمامی محصولاتی هم که در این روز معامله شدند، مشمول تثبیت نرخ بودند.

در این روز ذوب آهن ۱۰۰ درصد و خراسان ۲۵ درصد از کل تقاضای ثبت شده برای محصولاتشان را پاسخ دادند که در نتیجه ۳۰ هزار و ۳۶۰ تن میلگرد A۳، ۱۴ تا ۲۵ خراسان برای تحویل ۲۶ فروردین و ۴۰ هزار و ۷۰۰ تن میلگرد و تیرآهن مخلوط ذوب آهن برای تحویل ۳۰ بهمن ماه با نرخ ۷۶۰ تومان معامله شد.

از شرکت‌های دیگر نیز ۴۴۰ تن میلگردA۳، ۱۴ تا ۲۵ گروه ملی با نرخ ۷۶۰ تومان، میلگردA۳، ۱۴ تا ۳۲ فولاد کویر با نرخ ۷۷۰ تومان ۲ هزار و ۶۴۰ تن و سبد مخلوط فولاد یزد با نرخ ۷۷۰ تومان ۱۰۰۰ تن فروش رفت. فولاد گیلان هم که ورق گرم ۸ تا ۱۵ را با نرخ ۶۷۸ تومان عرضه کرده بود موفق به فروش ۹ هزارو ۶۰۰ تن شد. اما محصولات شرکت‌های بناب، البرز تاکستان، آذربایجان، گروه ملی، قزوین، سیادن، کرمان، پارس آرمان شفق، خرم‌آباد و نطنز معامله‌ای نداشتند.

به گفته کارگزاران با توجه به اینکه محصولات ذوب‌آهن برای بازار شناخته شده است، خریداران ایرادهایی را که برای نخریدن کالای دیگر شرکت‌ها از جمله سلف بودن، محدودیت‌های ۲۲۰ تن و ۱۱۰ تنی مطرح می‌کنند برای خرید این شرکت در نظر نمی‌گیرند، اما در مورد محصول فولاد خراسان شرایط متفاوت است و هنوز برای بسیاری از فعالان بازار مشخص نیست که چرا در بدترین شرایط تقاضا محصول این شرکت خریداران زیادی دارد. البته برخی معتقدند علاوه بر موضوع تحویل به موقع کالا، این موضوع که در برخی از سایزها دست مشتری‌ها برای تحویل کالا باز است، باعث شده تا محصول این شرکت همچنان تقاضای خوبی داشته باشد، به طوری که برخی از کارگزاری‌ها می‌گویند این موضوع حتی در مقابل محصولات ذوب آهن هم یک مزیت محسوب می‌شود و خریداران می‌توانند در برخی از سایزهای اعلامی کالای مورد نظر خود را تحویل بگیرند که همه این موارد فروش کالای خراسان را راحت کرده است.

اگرچه عموما قیمت‌ها در بازار آزاد پس از عرضه محصولات ذوب آهن با رشد همراه می‌شود، اما از آنجا که عرضه‌های دیروز ذوب آهن سلف ۳۰ بهمن ماه بود که در مقایسه با زمان تحویل دیگر شرکت‌ها تا حدودی نقدی محسوب می شود، در نتیجه این احتمال وجود دارد که از حجم تقاضای بازار در روزهای بعد کاسته شود، چرا که جلوتر بودن زمان تحویل محصولات ذوب آهن در مقایسه با دیگر شرکت‌ها در ماه‌های اخیر عموما عامل کنترل بازار و جمع کردن تقاضاها شده است که در مورد عرضه‌های دیروز نیز این موضوع صدق می‌کرد و احتمال اینکه بعد از چند روز نرخ‌ها مجددا برگردد زیاد است.

ضرورت بررسی دلایل فروش نرفتن فولاد خصوصی‌ها در بورس

اما آنچه که در حال حاضر باعث شده تا عملا عرضه‌های شرکت‌های خصوصی بی‌تاثیر باشد، فروش نرفتن این کالاها است، چرا که اصولا این شرکت‌ها با هدف تنظیم توازن عرضه و تقاضا در بورس عرضه شدند، اما به نظر می‌رسد مشتری‌ها هنوز به این رویه عادت نکرده و معامله در بورس نتوانسته است خریداران نقدی این شرکت‌ها را به خود جلب کند؛ کارگزاران معتقدند مشتریان آنها علاقه و توجه زیادی برای خرید از بورس نشان نمی‌دهند. از این‌رو انتظار فعالان بازار این است که با بررسی دلایل و برطرف کردن این دلایل بتوان نتیجه بهتری از این عرضه‌ها گرفت.

واریز وجه ۲۴ ساعت قبل از عرضه، عملی می‌شود؟

فعالان بورس کالا معتقدند در این شرایط که عرضه‌های شرکت‌هایی همچون ذوب آهن و خراسان در بورس کالا با تقاضای زیادی مواجه می‌شود، اگر اطلاع رسانی مناسب و شرایط خرید بهتری در نظر گرفته می‌شد، قطعا بخشی از این خریدها به سمت بخش خصوصی کشیده می‌شد. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که در مقابل به نظر می‌رسد برخی محدودیت‌ها عملا از حجم خریداران بورس کاسته است که جدیدترین این موضوعات واریز وجه خرید، ۲۴ ساعت قبل از عرضه تالار است.

به گفته کارگزاران در شرایطی که شرکت‌ها بعدازظهر روز قبل از عرضه، روی سایت بورس کالا عرضه خود را اعلام می‌کنند، نمی‌توان این انتظار را از خریداران داشت که ۲۴ ساعت قبل وجه خرید را واریز کرده باشند. از سوی دیگر شرایط معاملات بازار آهن روزانه است و در طول این ۲۴ ساعت ممکن است شرایط به گونه‌ای تغییر کند که خریداران نیز مجبور شوند در تصمیم خود تجدید نظر کنند. البته بورس در نظر دارد به منظور اجرای این طرح که از سوی کمیته ویژه کنترل بر بازار اعلام شده، همانند بورس اوراق بهادار حساب مشترک بانکی را برای مشتریان پیش‌بینی کرده تا از طریق آن کارگزار بتواند در صورت لزوم برای خرید از این حساب برداشت کند.

اگرچه گفته شده که هماهنگی‌های لازم با تمامی شعب بانک‌های کشاورزی و ملت در سراسر کشور برای افتتاح این حساب مشترک هماهنگی شده، اما برخی از کارگزاران با اشاره به اینکه این اقدام علاوه بر اینکه نیاز به اطلاع رسانی گسترده دارد، می‌گویند برخی شعبه‌ها از وجود چنین طرحی اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند، این درحالی است که طبق شنیده‌ها قرار است تا از ابتدای بهمن ماه افتتاح و استفاده از این حساب برای مشتریان بورس کالا الزامی شود که البته با توجه به جدید بودن این طرح، برخی از کارگزاران نسبت به اجرایی شدن آن به این سرعت تردید دارند.

اجرای این طرح هزینه زیادی برای تولیدکننده‌ها دارد

یکی از کارشناسان بازار نیز درخصوص اینکه آیا راه اندازی این حساب‌ها می‌تواند به طرح کمک کند یا خیر می‌گوید‌: واریز ۱۰۰ درصد کل هزینه کالا که در حال حاضر ۳۰ دقیقه قبل از معاملات بورس انجام می‌شود، اگر به ۲۴ ساعت تغییر پیدا کند، خریداران زیادی را با مشکل مواجه می‌کند؛ چراکه معاملات بورس عمده است و مبالغ بالا است که برای خریداران درگیر کردن این مقدار پول ۲۴ ساعت قبل از معامله، هزینه زیادی را به دنبال خواهد داشت. به گفته وی در این صورت مهم نیست حساب مشترکی وجود داشته باشد یا نه؛ چرا که در هر صورت مشکل ساز است. این کارشناس بازار می‌گوید از سوی دیگر برخی از معاملات بورس به صورت اعتباری است که واریز وجه کامل از سوی خریداران معنایی ندارد. ضمن اینکه بسیاری از این خریداران واحدهای تولیدی هستند که توان مالی بالایی برای خرید با این روش ندارند. برای مثال واحدهایی که ورق مصرف می‌کنند، اغلب توان مالی خوبی ندارند و نمی‌توانند این هزینه را قبل از معامله داشته باشند.

طبق شنیده‌ها، هیات مدیره بورس نیز امروز جلسه‌ای را برای بررسی این موضوع و بحث افتتاح حساب مشترک بانکی برگزار می‌کند.