الهام بادپا *

به گفته فعالان بازار خریداران PE و PP در اروپا قادر نیستند مواد مورد نیاز خود را با قیمت‌های پایین تامین کنند و اطمینان دارند این روند تا پایان سال ۲۰۱۰ ادامه خواهد یافت. در واقع گریدهای این محصولات با محدودیت دسترسی در بازار مواجه شده است. تاخیر در ورود ظرفیت‌های جدید در خاورمیانه به بازار همراه با بررسی دقیق کیفیت محصولات اروپایی و کاهش تولید ناشی از اعتصاب اخیر ماه گذشته در فرانسه به محدودیت این کالاها در بازار انجامیده و حاکی از آن است برای اکثر گریدهای PE و PP مازاد عرضه‌ای وجود ندارد.درخصوص LDPE در دسترس‌پذیری این کالا کلا در تمام دنیا با محدودیت مواجه شد و خریداران اروپایی نیز با افزایش قیمت‌ها در ماه نوامبر مواجه شدند.

جای خالی متوقف شدن تولیدهای ثابت در سال ۲۰۰۹ با ورود ظرفیت‌های جدید LDPE در سوئد و انگلستان به طور کامل پر نشد و به خصوص خریداران انگلیسی با افزایش شدیدی در قیمت‌های ماه نوامبر روبه‌رو شدند.

به نقل از یکی از بزرگترین خریداران PE در انگلستان آنها در خریدهای خود با ۵۰ پوند (۸۱ دلار یا ۵۷ یورو / هر تن) افزایش قطعی (بدون چانه‌زنی) در قیمت‌ها روبه‌رو شدند. یکی از تولیدکنندگان عمده در بازار انگلستان نیز اذعان داشت، LDPE خود را کلا با ۸۰ پوند (هر تن) افزایش در قیمت آن عرضه می‌کند و چنانچه خریداران این قیمت را نپذیرند فروشی انجام نخواهد گرفت.

قیمت‌ها در انگلستان به خاطر افت ارزش پوند استرلینگ در مقابل یورو پایین‌تر از اروپای مین‌لند بود و خریداران اروپایی مین لند همچنان با رشد قیمت‌ها مواجه بودند.

ماهیت قدیمی بسیاری از دفاتر سفارش LDPE در اروپا (در شرایطی که با تحویل کالا تسویه صورت نگرفت بلکه زمان پرداخت پول در پایان ماه بود) نشان می‌داد مذاکرات به درازا کشیده شده و هنوز به اتمام نرسیده است، اما روند مشخص و معین بوده است.

به گفته یکی از خریداران، عرضه‌کنندگان از افزایش ۲۰ یورویی برای ماه نوامبر صحبت می‌کنند، اما آنها مصرانه خواهان عدم اجرای آن هستند. چراکه هیچ توجیهی برای اعمال افزایش در قیمت‌ها وجود نداشته و حاشیه سود آنها به قدر کفایت در سطح خوبی قرار دارد.

در مقابل تولیدکنندگان از اینکه به‌واسطه رشد قیمت‌های نفت خام و نفتا حاشیه سود آنها کاهش یافته است، اظهار نارضایتی کرده‌اند. دلار ضعیف آمریکا تاثیر اندکی بر بالا رفتن قیمت محصولات بالادستی داشته و این درحالی است که بهای تمام شده و هزینه‌ها به دلیل رشد قیمت نفت خام برنت ( ۸۷/۶۵/bbl) در روز دوشنبه و معامله نفتای CIF اروپای شمال غربی در سطح قیمتی ۷۸۴ تا ۷۹۴ دلار (شامل هزینه، بیمه و کرایه حمل) انجام شد.

وضعیت HDPE و PP هم باثبات‌تر از آن بود که اکثر خریداران انتظارش را داشتند. یکی از بزرگترین خریداران HDPE (به روش قالبگیری بادی) هم اظهار داشت که آنها برای تامین کالای مازاد بر نیاز ماهانه خود نمی‌توانند محموله‌ای هم قیمت با کالای خریداری شده برای نیاز ماهانه خود پیدا کنند.

قیمت فعلی عرضه نقدی HDPE خالص FD اروپای غربی (قالب بادی) کمتر از ۱۰۰۰ یورو بوده، اما در سطح بالاتر از ۱۰۰۰ یورو انجام می‌گیرد. همین مساله و شرایط برای بخش‌های HDPE اینجکشن و فیلم هم صادق است. به گفته یکی از خریداران بزرگ HDPE اینجکشن انتظار می‌رود قیمت‌ها برای ماه دسامبر کمی افت داشته باشد. البته به نظر نمی‌رسد این کاهش بیشتر از ۳۰ یورو باشد. با اینکه میزان واردات PP بیشتر از برخی از گریدهای PE بود، اما سطح قیمت‌ها در حد ثابتی باقی ماند و مدتی است پروپیلن FD اروپای شمال غربی با قیمت کمتر از ۱۲۰ یورو (هرتن) موجود نیست. هم راستا با رشد ۱۸ یورویی قیمت قراردادهای ماهانه (نوامبر) منومر پروپیلن، بعضی از تولیدکنندگان PP حتی توانستند افزایش‌های کمی را در قیمت نقدی خود اعمال کنند.

چندین منبع فعال در بازار دلیل رشد غیرقابل انتظار قیمت‌ها در بازار را مساله اعتصاب کارگران می‌دانند که در ماه اکتبر به صدور فوری بیانیه‌هایی منجر شد. شرکت توتال پتروچمیکال بیانیه‌های بلندمدت فورث ماژوری را درخصوص PP داشته و اعتصاب‌ها در فرانسه بر شدت این موضوع افزوده است. این شرکت رسما هیچ توضیحی نداده، اما به گفته منابع آگاه محدودیت‌های فورث ماژور اعلام شده هنوز برقرار است؛ چراکه در حال حاضر میزان تولید در حال بازگشت به سطح نرمال قبل از اعتصاب است.تنها گرید PE که بسیاری از منابع بازار معتقدند با محدودیت مواجه می‌باشد LLDPE ا C۴ می‌باشد و شکاف سنتی ۵۰ یورویی در قیمت LDPE و LLDPE ا C۴ تا ۱۵۰یورو افزایش داشته است.

احتمالا چنین شکاف بین این دو گرید همچنان باقی خواهد ماند؛ چراکه ورود ظرفیت‌های جدید منجر به بهبود عرضه در اروپا شده است. با این حال قیمت‌های پایین در بخش LLDPE ا C۴ در حال اثرگذاری بر سطح تقاضا است.در حال حاضر مخلوط‌کننده‌های LDPE و LLDPE ا C۴ در ترکیبات خود تا آنجا که بتوانند از LLDPE استفاده می‌کنند؛ چراکه این ماده بسیار ارزان‌تر از LDPE است و از این رو است که تولیدکنندگان LLDPE تقاضای بهتری برای این محصول را مشاهده کرده‌اند.

البته تاثیر این موضوع هنوز در بازار LDPE احساس نشده است. چندین تولیدکننده معتقدند ظرفیت‌های جدید PE و PP خاورمیانه و آسیا نهایتا (دیر یا زود) بر قیمت‌گذاری کالاهای اروپایی تاثیر خواهد گذاشت. در سال ۲۰۱۰ این تاثیر به اندازه پیش‌بینی اکثر خریداران و فروشندگان نبوده است.

*کارشناس شرکت کارگزاری بانک ملی ایران