آرامش در بازار پتروشیمی
افزایش عرضه از سوی کشورهای آسیایی روند بهبود در بازارهای غربی را تهدید می‌کند. تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی غربی در سال گذشته شدیدا به صادرات محصولات خود به آسیا وابسته بودند تا بتوانند با تقاضای ضعیفی که در داخل اروپا وجود داشت، مقابله کنند.

افزایش عرضه بازارهای آسیایی پس از تعطیلات سال جدید قمری در ماه فوریه همچون مانعی در مسیر بهبود بازارهای غربی قرار داشت. همچنین موجودی کالا در چین افزایش زیادی داشت که علت آن ورود ظرفیت‌های جدید به بازار عنوان شده است.
تقاضا برای محصولات پتروشیمی در ایالات متحده آمریکا همچنان کم بود، البته در سه ماه آغازین سال 2010 بهبود آرامی به چشم می‌خورد. با وجود رشد قوی در اقتصاد ایالات متحده (که بیشترین رشد را در سه ماه پایانی سال 2009 نسبت به 6 سال اخیر تجربه کرد) مصرف داخلی همچنان پایین بود.
بیشتر رشد GDP مربوط به تامین مجدد موجودی کالا بوده و سطح مخارج مصرف‌کنندگان هنوز اساسا پایین می‌باشد؛ که علت آن هم بیکاری بالا و بازارهای اعتباری کساد می‌باشد.
تقاضا در اروپای غربی برای محصولات پتروشیمی به طور وسیعی در ماه‌های اولیه سال 2010 ثابت باقی ماند. مصرف داخلی برای اکثر محصولات پتروشیمی در حد میانه بود که البته همین مقدار هم به طور قابل ملاحظه‌ای بالاتر از سطح مصرفی بود که در آغاز سال 2009 تجربه کردیم.
پس از خروج از بحران در سه ماه سوم سال ۲۰۰۹، رشد اقتصاد اروپا در سه ماه پایانی سال ۲۰۰۹ فقط معادل ۱/۰ درصد بود و GDP در طول یک سال نزدیک به ۲ درصد کاهش نشان داد. مهم‌ترین عامل رشد تقاضا درسه ماهه‌های اخیر مربوط به تامین مجدد موجودی کالا در صنعت تولیدی (که کاهش زیادی یافته بود) می‌شود.
صادرات به آسیا در بازارهای غربی همچنان در تقویت مصرف اندک داخلی نقش حمایت‌کننده دارد؛ مخصوصا صادرات به چین در ماه ژانویه زیاد بوده است. با این‌حال فرصت‌های صادراتی به شدت در ماه مارس پایین بود، چرا که قیمت‌های آسیایی پایین، قیمت تمام شده را کاهش داد. مصرف‌کنندگان چینی پس از سال جدید قمری موجودی کالای بسیار زیادی در اختیار دارند و بخش عرضه به دلیل به بهره‌برداری رسیدن ظرفیت‌های جدید به طور چشمگیری توسعه یافته است. حداقل 5 کرکر، روی‌هم با ظرفیت تولید بیش از 4 میلیون تن اتیلن در سال در سه ماه اول سال به بهره‌برداری رسیدند. هر چند که اکثر کرکرها قابلیت تولید بیشتری دارند.
با توجه به میانگین قیمت نفت خام برنت در ماه‌های ژانویه و فوریه (که از سه ماه سوم سال ۲۰۰۸ به بالاتر از ۷۵ دلار هر بشکه رسید)، بهای تمام شده مواد خام همچنان سربار بالایی دارند. قیمت نفتا هم در پی افزایش نفت‌خام افزایش چشمگیری داشت و حتی تا ۷ درصد هم رشد کرد. تقاضای ثابت برای نفتا و آسیا و عرضه محدود همراه با کاهش فعالیت پالایشگاه‌ها منجر به تقویت قیمت نفتا گردید. به علاوه قیمت‌های LPG نیز مانند نفتا افزایش قابل ملاحظه‌ای (بیش از ۱۰ درصد به واسطه تقاضای فصلی بالا در وسایل گرمایشی) یافت. به ثبات رسیدن قیمت گاز در ایالات متحده آمریکا بیشتر مزایای هزینه‌ای کر‌کرهای اتان (که طی سه ماهه‌‌های اخیر داشتند) را کاهش داد، افزایش ارزش دلار در مقابل یورو نیز به طور قابل توجهی قدرت رقابت صادرات از آمریکا به اروپا را پایین آورد.


بازارهای اتیلن در ایالات‌متحده آمریکا در سه ماه اول بسیار تنگاتنگ بود؛ چراکه عرضه به دلیل بد بودن اوضاع جوی، مسائل فنی و تعمیر و نگهداری (که منجر به کاهش تولید شد) کاهش یافت. قیمت اتیلن شدیدا افزایش نشان داد و میانگین قیمت قراردادها نسبت به سه ماه قبلی بیش از ۲۵ درصد افزایش یافت.
سودآوری کرکرها به طور قابل‌توجهی بهبود یافت؛ به طوری که حاشیه سود به بالاترین حد خود در یک سال اخیر رسید. اوایل سال کمبود عرضه در بازارهای اتیلن اروپا تخفیف یافت؛ چراکه صادرات مشتقات کاهش یافت و کرکرها تولید خود را از سر گرفتند. قیمت قراردادهای اتیلن اروپای غربی نزدیک به قیمت اتیلن در ایالات‌متحده آمریکا شده بود.
تقاضا از سوی آسیا برای اولفین‌ها به‌خصوص در ماه ژانویه (قبل از کاهش آن پس از تعطیلات سال جدید چینی‌ها) قوی بود. بالا رفتن هزینه‌ مواد خام، قیمت اتیلن را در ماه ژانویه (نسبت به ۱۷ ماه اخیر) افزایش داد. البته افزایش زیاد قیمت محصولات،‌ این افزایش در هزینه را نسبتا جبران کرد و حاشیه سود شرکت‌ها را به بیشترین حد خود در یک سال اخیر رساند.
بازار پروپیلن در ایالات‌متحده آمریکا در آغاز سال 2010 بسیار تنگاتنگ بود؛ چراکه تقاضا بهبود یافته بود و محدودیت در عرضه همچنان وجود داشت. به‌علاوه نرخ عملیاتی پالایشگاه‌ها نیز روند کاهشی داشت. وجود تقاضای قوی برای صادرات برای پروپیلن اکساید و اکسو الکل‌ها، مصرف ثابت داخلی را تقویت کرد.
قیمت‌ها به واسطه افزایش بهای تمام‌شده مواد گرید پالایشگاه‌ها و سپس افزایش تقاضا برای مواد گرید پلیمر صعود زیادی داشتند. بازار پروپیلن اروپای غربی نیز تنگاتنگ بود؛ چراکه تقاضای پایین گازوئیل و اختلافات صنعتی به طور قابل‌توجهی میزان عرضه منابع پالایشگاه‌ها را کاهش داده بود.
الگوهای تقاضا مشابه با اتیلن بود و وجود صادرات قوی مشتقات پروپیلن به آسیا از مصرف در حد میانگین داخلی حمایت کرد. قیمت پروپیلن نسبت به اتیلن افزایش قابل‌ملاحظه‌ای داشت (که در ماه مارس با سه درصد کاهش روبه‌رو بود.)
حاشیه سود تولید منابع پالایشگاه‌ها به بالاترین حد خود در یک سال رسید و این در حالی بود که قیمت‌های فصلی پروپان به سودآوری هیدروژن‌زدایی خدشه وارد کرد.
وضعیت بازار پلی‌اتیلن ایالات‌متحده آمریکا در طول سه ماه اول سال 2010 در حد میانه و بازده پلی‌پروپیلن مازاد بر سایر پلی‌اولفین‌ها بود. ضعیف بودن تقاضا مانع افزایش قیمت‌ها (به قدر کفایت از سوی تولیدکننده‌ها) جهت پوشش بالا رفتن سریع بهای مواد خام گردید و در نتیجه حاشیه سود را در آغاز سال 2010 کاهش داد. روند صعودی قیمت پروپیلن به شدت بر قدرت رقابتی پروپیلن در بازارهای صادراتی صدمه وارد کرد.عملکرد بازارهای پلیمر در اروپا در ماه‌های آغازین سال 2010 آرام بود. به طور کلی حاشیه سود پلی‌اولفین (با سودآوری از افزایش صادرات در آغاز سال 2010) بهبود یافت. به‌علاوه تولیدکنندگان پلی‌استایرن و pvc نیز به دلیل کاهش سودآوری متضرر شدند؛ چراکه حاشیه سود آنها تقریبا دائما پایین بود. PET تنها پلیمری بود که به دلیل داشتن تقاضای غیرفصلی توانست بالا رفتن هزینه‌ها را پوشش دهد.
در آغاز سال ۲۰۱۰ تقاضا برای آروماتیک‌ها در صنعت پتروشیمی به دلیل صادرات مشتقات آروماتیک‌ها به آسیا بهبود یافت.
قیمت قراردادهای بنزن اروپای غربی در دو ماه ابتدای سال 2010 با 37 درصد رشد مواجه بود که با ضعیف شدن ارزش یورو در مقابل دلار تقویت گردید.
منبع: کارگزاری بانک ملی