شمش فولاد بازهم صدرنشین بود
آزاده حسینی
صدرنشینی شمش فولاد در واردات محصولات فولادی در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از مسوولان از رشد تولید داخل نسبت به سال‌های گذشته خبر می‌دهند و میزان تولید فولاد را در سال جاری در حدود ۱۷ میلیون تن اعلام می‌کنند، این در حالی است که تولیدکنندگان ادعای رشد تولید فولاد را در این شرایط که بازار با رکود همراه است اشتباه دانسته و فولادسازان به خصوص در بخش خصوصی از واردات بالای محصولات فولادی به کشور گلایه دارند.

فولادسازان معتقدند تعرفه‌های پایین محصولات فولادی عامل واردات بیش از حد محصولات فولادی به خصوص از نوع بی‌کیفیت به کشور شده است. آنها معتقدند در حالی که واحد‌های فولادی کشور توان تامین مواد اولیه خود را ندارند و با نیمی از ظرفیت خود به فعالیت ادامه می‌دهند، شاهد انبوه محصولات فولادی با زیر قیمت تمام شده داخلی هستند.فولادسازان می‌گویند: طی ۳۰ سال اخیر بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار صرف واردات انواع محصولات فولادی به کشور شده است، در حالی که اگر تنها ۱۰ میلیارد دلار به شکل اصولی صرف سرمایه‌گذاری در بخش فولاد می‌شد حجم تولید داخل پاسخگوی نیاز داخل می‌بود و دیگر شاهد واردات با این حجم نبودیم.
واردات 3 میلیون تن شمش فولاد
از ابتدای فروردین تا انتهای آبان‌ماه نزدیک به ۳میلیون تن شمش فولاد به کشور وارد شده که ارزش واردات این محصول طی مدت ذکر شده معادل یک میلیارد و ۳۷۶ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار بوده است.رشد واردات شمش فولاد به کشور در حالی صورت می‌گیرد که فولاد‌سازان از واردات بی‌رویه این محصول به‌رغم نیازشان گله دارند و ورود این محصول را یک بازی تجاری می‌دانند نه ورود بر حسب نیاز داخل؛ چراکه بسیاری از تجار بدون اطلاع از وضعیت بازار اقدام به واردات شمش برای استفاده از فاینانس می‌کنند و در نهایت نیز محصول را با قیمت‌های پایین‌تر در بنادر به فروش می‌رسانند که هر چند وقت یکبار عامل بر هم زدن نظم بازار می‌شوند.واردات شمش فولاد طی ۸ ماه ابتدای سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد ۱۲/۳۰ درصدی همراه بوده است البته این در حالی است که به دلیل پایین آمدن قیمت شمش نسبت به دوره مشابه سال قبل ارزش واردات با رشد منفی همراه بوده و معادل ۱۶/۲۸ درصد بود.
میلگرد و کاهش واردات
طی ۸ ماه ابتدای سال جاری اکثر محصولات فولادی رشد حجم واردات نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه کردند، این درحالی است که ارزش واردات آنها به دلیل پایین آمدن قیمت با رشد منفی همراه بوده است.البته در بین محصولات فولادی میلگرد به دلیل برخورداری از تعرفه واردات ۱۵ درصدی شاهد افت واردات بود، به طوری که این محصول با افت ۷۶/۱۳ درصدی کاهش ارزش واردات ۶۱/۲۵ درصدی را نیز تجربه کرد. میزان واردات میلگرد به کشور طبق ارزیابی گمرک جمهوری اسلامی ایران معادل ۵۰۸ هزار تن با ارزشی معادل ۲۳۹ میلیون و ۱ هزار دلار بود. متوسط ارزش این محصول نیز ۵۰ سنت برآورد شده است. در واقع تنها محصولی که در سال جاری به واسطه دارا بودن واحدهای نوردی بسیار در بخش خصوصی مشمول حمایت دولت بوده میلگرد است که با وجود این حمایت باز هم بازار شاهد واردات بی‌رویه میلگرد با زیر قیمت تمام شده داخل بود.
تیرآهن و رشد 74 درصدی
تیرآهن با وجود تجربه ۸۲/۷۳ درصدی واردات به کشور در ارزش با کاهش ۲۸/۷ درصدی همراه بود. به‌رغم تولید این محصول با توجه به نیاز داخل اما در سال جاری شاهد ورود بیش از حد تیرآهن به کشور بودیم؛ به طوری که تولید‌کنندگان این محصول در داخل برای فروش محصولاتشان مجبور به رقابت و پایین آوردن بیش از حد قیمت شده و در نتیجه با این اقدام اعتراض تجار را برانگیختند که در نهایت منجر به توافق بزرگترین تولید‌کننده با تجار برای ثابت نگه داشتن قیمت شد که مشخص نیست با توجه به تداوم روند واردات تیرآهن‌های ارزان قیمت چینی در بازار تا کی این تولید‌کننده می‌تواند مقاومت کند. میزان واردات تیرآهن طی ۸ ماه ابتدای سال جاری معادل ۳۶۱ هزار تن شد که ارزش آن نیز معادل ۱۷۳ میلیون دلار برآورد شده است.
رشد مضاعف واردات ورق سرد و گرم
ورق فولادی نیز در ۸ ماه ابتدای سال به دلیل پایین بودن تعرفه واردات یا در واقع صفر بودن نرخ تعرفه با واردات بیش از حد روبه‌رو بود. میزان واردات ورق در۸ ماه ابتدای سال جاری نیز به حدی بود که محصولات وارداتی حکمران بازار این محصول بوده و در واقع تعیین‌کننده نرخ‌های بازار ورق محصولات وارداتی بودند.