بورس ارز به بایگانی سپرده می‌شود؟

اختلاف نظر بانک مرکزی و بورس بر سر راه‌اندازی بورس ارز

گروه بورس کالا- حمزه بهادیوند چگینی: صالح آبادی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار دیروز در شرایطی از توقف عملیات راه‌اندازی بورس ارز خبر داد که یک روز قبل از آن قالیباف، مدیرعامل شرکت بورس تهران، از راه‌اندازی این بازار در آبان ماه خبر داده بود. جالب آنکه بهمنی، رییس کل بانک مرکزی نیز همزمان از راه‌اندازی بورس ارز در ماه آینده با تاکید بر ساماندهی بازار ارز خبر داده است. جمع این تضادها چه خواهد بود؟

رییس سازمان بورس در گفت‌وگو با ایسنا گفت: وقتی قرار است اتاق مبادلات ارزی به خرید و فروش ارز مبادرت کند، راه‌اندازی بورس ارز معنایی ندارد. وی معتقد است موضوع بورس ارز از سال گذشته عنوان و اواخر سال با مصوبه‌ای در شورای عالی بورس مطرح شد تا بازاری در بورس تهران راه‌اندازی شود و صرفا کسانی که دارنده واقعی ارز هستند مانند صادرکنندگان، بانک مرکزی و سایر صادرکنندگان غیر نفتی از یک طرف عرضه‌کننده باشند و از طرف دیگر خریداران واقعی ارز در این بازار اقدام به خریداری کنند.

این در حالی است که فعالان بازار از دو موضوع انتقاد دارند؛ اول آنکه ارز مورد نیاز این افراد در اختیار آنها قرار نمی‌گیرد و تجار و متقاضیان دلار با مراجعه به اتاق مبادلات هنوز نتوانسته‌اند ارز مورد نظر خود را دریافت کنند. دومین مساله آن است که در حال حاضر برخی از متقاضیان که برای دریافت ارز از طرف اتاق به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند با شرایطی مواجه‌‌اند که تقریبا حسابشان بلوکه شده و نه تنها ارزی دریافت نکرده‌اند که حتی ریالی هم که بابت دریافت دلار پرداخته‌اند مسدود شده است.

به نظر می‌رسد عدم توافقی در زمینه راه‌اندازی بورس ارز بین اجزای تصمیم گیر به وجود آمده به طوری که بانک مرکزی همچنان برای راه‌اندازی مقدمات بورس ارز در تکاپو است، اما بورس چنین آمادگی را ندارد. رییس کل بانک مرکزی می‌گوید مرکز مبادلات ارزی به عنوان راهکاری برای کنترل وضعیت فعلی بازار ارز است و جایگزین دائمی بورس ارز نخواهد شد. از طرفی نرم‌افزار بورس ارز در شهریورماه امسال در شورای عالی بورس معرفی شده و ساختارها و بسترهای آن هم اینک آماده بهره‌برداری است، اما صالح آبادی معتقد است از آنجا که مدیریت بازار ارز با بانک مرکزی است، لذا تصمیم‌گیری نهایی برای این‌ که بورس ارز با فرمول فعلی راه‌اندازی شود یا نه، با بانک مرکزی بود و بانک مرکزی تصمیم گرفت که مرکز مبادلات را راه‌اندازی کند که البته این تصمیم خارج از کمیته بود. این دقیقا بر خلاف گفته بانک مرکزی است.

به هر حال به نظر می‌رسد که تصمیم گیری در رابطه با بورس ارز که می‌تواند مرکز مناسبی برای تعیین تکلیف قیمت ارز و ساماندهی بازار کنونی باشد در‌ هاله‌ای از ابهام است. این در حالی است که کارشناسان از ضرورت راه‌اندازی بورس سخن می‌گویند و معتقدند باید مرز بین بازارهای سنتی و مملو از سفته بازی را از بازارهای شفافی که تابع قوانین رقابت اند مشخص کرد و در عین حال خریدار و فروشنده‌ها در این بازارها مشخص هستند و می‌توان به راحتی مسیرهای انحراف ارز را شناسایی و پیگیری کرد که این امر کنترل بازار را به همراه خواهد داشت.

دبیر شورای عالی بورس در پاسخ به این سوال ایسنا که آیا مرکز مبادلات جای بورس ارز را می‌گیرد‌ گفت: در مرکز مبادلات خریداران و فروشندگان واقعی ارز حضور پیدا می‌کنند، اما تفاوت بورس با مرکز مبادلات در این است که در مرکز مبادلات نرخ ارز توسط بانک مرکزی اعلام شده و براساس آن مبادلات انجام می‌شود، ولی در بورس قیمت بر اساس عرضه و تقاضا و بازار تعیین می‌شود.

صالح‌آبادی در پاسخ به این سوال که آیا با راه‌اندازی مرکز مبادلات بورس ارز دیگر راه‌اندازی نمی‌شود گفت: خیر. فعلا با راه‌اندازی مرکز مبادلات بورس ارز معنی ندارد مگر این که در آینده مبادلات مرکز مبادلات به بورس منتقل شود. با این حال امکان انتقال مبادلات مرکز مبادلات به بورس ارز وجود دارد، ولی اگر بخواهد مرکز مبادلات باشد دیگر بورس ارز معنی ندارد.

روندی که هر روز عوض می‌شود

گروه بورس کالا - معاملات برای سکه در چند روز گذشته در شرایطی همچنان با افزایش قابل توجهی همراه شد که دورنمای بازار نیز همچنان صعودی است. اغلب سرمایه‌گذاران بر این باورند با ادامه التهاب‌ها در بازار نقدی که سیر حرکتی قیمت‌ها را به سمت بالا سوق داده معاملات در بازار قراردادهای آتی نیز با دامنه نوسان مثبت ۳ درصد به ثبت رسیده و چه بسا اگر نوسانات در روزهای آینده به تاثیر از اخبار و گزارش‌های سیاسی ادامه پیدا کند و همچنان سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های دولتی در قبال بازار ارز و تزریق ارز به بازار با تعلل همراه شود نمی‌توان به کاهش قیمت‌ها امیدوار بود.

علی وفایی مهر یکی از کارشناسان اقتصادی در گفت‌و‌گو با مهر در رابطه با افزایش قیمت‌ها در بازار به بانک مرکزی پیشنهاد می‌‌کند: با ورود فوری به بازار سکه و طلا، بخشنامه محاسبه سکه و طلا براساس ارز مبادلاتی را ابلاغ کند. به اعتقاد وی، این تصمیم دو خروجی خواهد داشت؛ نخست اینکه رکوردشکنی‌های سکه و طلا متوقف و روند کاهش قیمت‌ها آغاز خواهد شد و دوم اینکه دیگر با نوسات بازار آزاد ارز، شاهد رشد قیمت‌ها در بازار سکه و طلا نخواهیم بود.

در مجموع در مبادلات دیروز، قیمت سکه در قراردادهای آتی دامنه نوسان مثبت ۳ درصد را ثبت کرد. قیمت سکه سررسید مهرماه با افزایش ۶۲/۳ درصدی در محدوده یک میلیون و ۳۹۵ تا یک میلیون و ۴۲۳ هزار تومان، سررسید آبان‌ماه با افزایش ۲۲/۲ درصدی در محدوده یک میلیون و ۴۸۵ هزار تومان تا یک میلیون و ۵۱۳ هزار تومان، سررسید آذرماه با افزایش ۱۹/۲ درصدی در محدوده یک میلیون و ۵۴۱ هزار تومان تا یک میلیون و ۵۶۵ هزار تومان و سررسید دی ماه با افزایش ۳ درصدی در محدوده یک میلیون و ۶۱۳ هزار تومان تا یک میلیون و ۶۵۹ هزار تومان قرار گرفت.