گروه بورس کالا - بازار محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی در هفته‌ای که گذشت، در بازار رسمی آن در ایران یعنی بورس کالای ایران و در بازار‌های جهانی در این گزارش از سوی شرکت کارگزاری سی ولکس کالا مورد بررسی قرار گرفته است.

بورس کالای ایران
در هفته مورد بررسی، مقدار ۱۰۳،۴۳۴ تن انواع فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی به ارزش ۱۵/۵۱۰‌میلیارد ریال در بورس کالای ایران مورد معامله قرار گرفت که در مقایسه با هفته قبل از لحاظ ارزش ۲‌درصد و از نظر مقدار ۹‌درصد رشد داشته است.
محصولات معامله شده شامل اکستراکت، پلیمر، روغن، مواد شیمیایی، قیر، گازها و خوراک‌ها بوده است که بیشترین حجم محصولات معامله‌شده در این بخش مربوط به قیر می‌باشد، لکن بیشترین ارزش معامله مربوط به گروه پلیمر بوده است. همانطور که آمار نشان می‌دهد، سهم ارزش معاملات قیر از 78‌درصد از کل ارزش معاملات در دو هفته قبل و 33‌درصد در هفته قبل به 32‌درصد در هفته مورد بررسی کاهش یافت و سهم ارزش معاملات پلیمر در بورس کالا از 5/53‌درصد در هفته قبل به 52‌درصد در هفته مورد بررسی کاهش یافت. علاوه بر قیر و پلیمر، در هفته مورد بررسی، روغن‌ها نیز با کاهش سهم در ارزش معاملات مواجه شد. بالعکس سهم ارزش معاملات اکستراکت، شیمیایی و گازها با افزایش همراه بوده است.
از لحاظ مقداری نیز با وجود افزایش ۲۲‌درصدی عرضه، حجم معاملات در هفته مورد بررسی فقط ۹‌درصد رشد یافت.
در رابطه با تغییرات قیمت باید اشاره کرد که قیمت انواع محصولات نفتی و پتروشیمی معامله‌شده در هفته مورد بررسی در مقایسه با آخرین قیمت معاملات قبلی، از روند متفاوتی برخوردار بوده‌اند. قیمت برخی از اقلام ثابت، تعدادی از آنها با کاهش یا افزایش قیمت همراه بوده‌اند. به عنوان مثال میانگین قیمت اکستراکت فله نفت سپاهان از 2702 ریال/کیلوگرم در هفته گذشته به 2674 ریال/کیلوگرم در هفته مورد بررسی کاهش یافت.
در گروه پلیمرها تغییرات قیمت در اغلب موارد افزایشی بوده است. متوسط قیمت پلی‌اتیلن سنگین تزریقی شرکت پتروشیمی جم از ۹۷۶۲ ریال/کیلوگرم به ۹۸۸۶ ریال/کیلوگرم در هفته مورد بررسی افزایش یافت و همچنین متوسط قیمت پلی‌اتیلن سبک خطی امیرکبیر از ۱۱۶۱۴ ریال/کیلوگرم در هفته قبل به ۱۲۱۲۵ ریال/کیلوگرم در هفته جاری افزایش یافت. اماقیمت پلی پروپیلن رافیا شرکت پتروشیمی مارون در دوره مشابه از ۱۰۱۱۹ ریال/کیلوگرم به ۹۴۴۱ ریال/کیلوگرم کاهش یافت.
در گروه روغن و شیمیایی، قیمت انواع محصولات دارای روند تقریبا افزایشی بوده است.
متوسط قیمت قیر ۷۰۶۰ نفت جی از ۲۹۷۵ ریال/کیلوگرم به ۲۹۰۰ ریال/کیلوگرم و میانگین قیمت قیر محصول نفت پاسارگاد تهران از ۳۰۷۶ ریال/کیلوگرم به ۲۹۱۴ ریال/کیلوگرم کاهش یافته است. تغییرات قیمت نقدی قیر ۷۰-۶۰ شرکت نفت پاسارگاد تهران از ابتدای سال‌جاری در بورس کالای ایران در نمودار ذیل نمایش داده شده است.
ب- قیمت پروپیلن و اتیلن سبک خطی در بورس لندن:
در تاریخ ۲۳/۴/۲۰۰۹ قیمت نقدی (دلار/تن) پروپیلن و اتیلن سبک خطی در بورس لندن به‌شرح جدول زیر می‌باشد.
طی هفته مورد بررسی، روند تغییرات قیمت نقدی پلی‌اتیلن در بورس لندن ثابت بوده، اما قیمت پلی پروپیلن در ابتدای هفته افزایش یافت، ولی در ادامه هفته مجددا با کاهش مواجه شد.
ج- تحولات بازار جهانی:
احداث یک کارخانه تولید محصولات پتروشیمی ترکیه‌ای و ایرانی
شرکت Petrochemical Holding Corp(Petkim)i) ترکیه، با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این شرکت به همراه شرکت ایرانیNPC International Limited(NPCI)i نسبت به احداث یک کارخانه تولید محصولات پتروشیمی در ایران اقدام خواهند کرد. شرکت ترکیه‌ای اضافه کرد که قرارداد مقدماتی همکاری دو جانبه در این خصوص به امضا رسیده است. این کارخانه با ظرفیت تولید سالانه ۳۰۰ هزار تن پلی‌اتیلن و ۱۶۵۰ هزار تن متانول احداث خواهد شد.
ثبات قیمت نفتا و بنزن در آسیا
طبق گزارش ICIS، قیمت نفتا در تاریخ ۲۲/۴/۲۰۰۹ برای تحویل در ماه ژوئن، ۴۴۶-۴۴۳ دلار/تن، سی‌اف‌آر بنادر ژاپن بوده است. قیمت نفتا برای تحویل در ماه جولای نیز ۴۴۲-۴۳۹ دلار/تن، سی‌اف‌آر بنادر ژاپن اعلام شده است. طبق این گزارش، قیمت بنزن صادراتی کره جنوبی در حال حاضر ۵۸۰-۵۷۰ دلار/تن، فوب می‌باشد و قیمت پیشنهادی برای تحویل در ماه ژوئن، ۵۹۰-۵۸۸ دلار/تن، فوب اعلام شده است.
افزایش قیمت پلی‌اتیلن
شرکت Dow Europe GmbH رسما اعلام کرد که قیمت انواع گریدهای محصولات پلی‌اتیلن تولیدی این شرکت از ابتدای ماه مه، ۵۰ یورو/تن افزایش خواهد یافت و این افزایش قیمت در کلیه مناطق اروپا، خاورمیانه، آفریقا و هند به مورد اجرا گذاشته خواهد شد. مسوولان شرکت دلیل افزایش قیمت را تداوم افزایش قیمت مواد اولیه تولید ذکر کرده‌اند.
تغییرات قیمت محصولات پتروشیمی
در بازار چین
گزارش‌های منتشره نشان می‌دهد که در اواخر هفته مورد بررسی (24/4/2009) قیمت محصولات پتروشیمی در بازار داخلی چین به شرح ذیل بوده است:
- پلی‌اتیلن دانسیتی بالا، گرید ۶۰۹۸، ۱۱۶۵۰ یوآن/تن.
- پلی‌اتیلن دانسیتی پایین، گرید 7042، 9700 یوآن/تن.
- پلی پروپیلن، گرید اس پی ۱۷۹، ۱۰۵۰۰ یوآن/تن.
- پی وی سی، گرید اس 1000، 6800 یوآن/تن.
در بازار داخلی چین به‌رغم نوسانات جزئی قیمت
محصولات پتروشیمی در هفته مورد بررسی، تغییرات قیمت تقریبا دارای روند ثابتی بوده است.