گروه بورس کالا - سردار خالدی: مبادلات بازارهای جهانی طلا در شرایطی روزهای پایانی سال 2011 را با نوسان نسبتا بالایی سپری کرد که طی هفته گذشته دادوستد سکه در بازار (نقدی و آتی) به تاثیر از طرح پیش فروش سکه با خرید سکه‌های پیش فروش و گرفتن موقعیت‌های فروش در بازار آتی دنبال شد، البته با وجود اینکه کاهش حجم و ارزش مبادلات در بازار آتی بورس کالای ایران نزدیک 40 درصد بود، قیمت‌ها با کمترین نوسان همراه بود.

سرمایه‌گذاران خاطرات بد را دور ریختند
دادوستد طلا در بازارهای جهانی در شرایطی در سال 2011 با افزایش قابل توجهی رو به رو شد و از یک هزار و 400 دلار به ازای هر اونس به بیش از یک هزار و 900 دلار رسید که در روزهای پایانی سال، دوباره به سطح یک هزار و 400 دلار (در ژانویه سال 2011) نزدیک شد. اتفاقات مربوط به کاهش نرخ بهره‌های بانکی از سوی فدرال رزرو و دیگر بانک‌های مرکزی جهان همچون ایالات‌متحده و اروپا در سال 2011 باعث شد نگهداری کالاهای تجاری و گرانبها همچون طلا و نقره با نرخ پایینی همراه شود و همین یکی از دلایل مهم برای رشد تقاضای طلا بود؛ البته استدلال بانک‌های مرکزی در رابطه با کاهش نرخ بهره این است که با توجه به بحران بدهی دولت‌های اروپایی و از سویی کسری بودجه شدید در اروپا و ایالات‌متحده، حضور سرمایه‌گذاران در بازار باید آسان‌تر شود و این راه‌حلی منطقی برای حضور آنان در بازارهای جهانی است. در کنار موضوع «کاهش نرخ بهره»، «سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی جهان در قبال حل بحران بدهی‌ها»، «سرازیری نقدینگی به جای حضور در بازار سهام در بازارهای دیگر همچون طلا و نقره»، «افزایش سطح خرده فروشی تقاضا از سوی دو کشور چین و هند و بالارفتن سطح تقاضای دولت‌ها»، «نگرانی‌ها بابت بی‌ثباتی بازار ارز به خصوص دلار» در کنار «بالارفتن سطح ریسک سرمایه‌گذاری با شروع اعتراضات عربی در منطقه منا» از دیگر فاکتورهای اساسی و مهم بازار عنوان شده است. البته کارشناسان عقیده دارند سال 2011 سال پرهیجان و پرنوسانی در تاریخ بازار طلا بوده؛ اما ممکن است سال 2012 تغییرات عرضه و تقاضا با رویکرد متفاوتی دنبال شود. این در حالی است که در روزهای پایانی سال با شروع رشد افزایش بازار خرده‌فروشی و احتیاج به نقدینگی، بسیاری از سرمایه‌گذاران کالاهای تجاری و دارایی‌های مطمئن خود را به همین منظور در معرض فروش گذاشتند. تحلیلگران بر این باورند رکود اقتصادی در بازارهای اروپایی و ایالات‌متحده باعث خرج کردن و فروش کالاهایی همچون طلا و دیگر فلزات گرانبها در نیمه اول سال 2012 خواهد شد، به همین دلیل ریزش بازار طلا تا پایان ماه ژانویه ادامه پیدا می‌کند. البته در روزهای پایانی سال، ریزش قیمت طلا نزدیک سطح یک هزار و 500 دلار شد که خرید و فروش اوراق قرضه از سوی دولت‌های اروپایی و از سویی سیاست‌های خرید خزانه داری ایالات‌متحده طی دو سه روز گذشته در روزهای پایانی سال 2011، نوسانات طلا را همچنان با سطح نسبتا بالایی مواجه کرد. جداول و نمودار مربوطه نرخ بهره و روند قیمت طلا در بازارهای جهانی نشان می‌دهد که طی یک سال گذشته با کاهش نرخ بهره از سوی بانک‌های مرکزی جهان، همواره قیمت طلا رشد قابل‌توجهی داشته است. این در حالی است که نوسانات شدید قیمت طلا نیز که در نمودار مشخص شده، نشان می‌دهد مهم‌ترین اتفاقات مربوط به عرضه و تقاضا در این روزها روی داده است.
سکه آرام گرفت
بازارهای داخلی برخلاف هفته ماقبل، هفته آرامی را پشت سر گذاشت، این در حالی بود که قیمت دلار در شرایطی دوباره به بیش از یک هزار و 500 تومان رسید و در طول هفته روی همان سطح قیمتی باقی ماند که بازار سکه (نقدی و آتی) تحت تاثیر طرح پیش فروش سکه بانک مرکزی و از سویی کاهش دامنه نوسانات، هفته بسیار آرامی را پشت سر گذاشت. خرید سکه‌های پیش فروش بانک مرکزی به صورت نامحدود و گرفتن موقعیت‌های فروش در بازار آتی از مهم‌ترین اتفاقات هفته گذشته بازارها بود. در شرایطی که در بازار همه بر این اعتقادند با ریزش قیمت طلای جهانی و از سویی کاهش هیجانات، شرایط فعلی بهترین موقعیت خرید سکه با سررسیدهای دور است؛ خیلی‌ها نیز معتقدند موقعیت فروش سکه‌های خریداری شده پیش فروش بانک مرکزی در سررسیدهای دور می‌تواند یکی از بهترین رفتار معاملاتی برای سرمایه‌گذاران در شرایط کنونی باشد. این در شرایطی است که تعهدات بانک مرکزی بابت تحویل فیزیکی سکه‌ها و از سویی انجام گرفتن تعهدات فروش سرمایه‌گذاران در بازار آتی از مهم‌ترین دغدغه فعالان بازار است. البته رواج شایعات نگران‌کننده باعث شده همچنان نوسانات بازار ارز به خصوص دلار به دلیل انتظارات از آینده، رشد قیمت‌ها را در پی داشته باشد. سرمایه‌گذاران بازار آتی معتقدند در حال حاضر بهتر است فعالان با دید بلندمدت و تحلیل‌های همه جانبه سعی کنند آنچه که بهترین سود را برای آنان به ارمغان می‌آورد، انجام دهند زیرا با نوسانات بازار ارز و فاکتورهای تاثیرگذار قوی خارج از ذات بازار (همچون رواج شایعات و نگرانی بابت آینده و موارد دیگر) ممکن است همه معادلات بازار به هم بریزد و سرمایه‌گذاران به طور
یک دفعه و ناگهانی خارج از آنچه پیش‌بینی کرده بودند مواجه شوند. اما مبادلات هفته گذشته بازار نشان داد پس از هیجانات و التهاب شدیدی که هفته ماقبل بازار شاهد آن بود، در هفته مورد بررسی، پارامترهای تاثیرگذار، روند قیمت‌ها را در بیشتر روزهای هفته با کاهش همراه کرد. با توجه به نیمه تعطیل بودن بازارهای جهانی و از سویی با بالا باقی ماندن قیمت دلار داخلی، احتمال دارد نوسانات بازار سکه طی هفته جاری نیز همچنان با حرکت بسیار کندی رو به رو شود. این در حالی است که تحلیلگران معتقدند با توجه به چشم‌انداز صعودی طلا و سکه، سرمایه‌گذاران در بلندمدت باید موقعیت خرید را در نظر بگیرند، اما در کوتاه‌مدت باید با درنظرگرفتن همه عوامل بهترین تصمیم را بگیرند.
کاهش 40 درصدی حجم و ارزش مبادلات
در هر حال به نظر می‌رسد طی هفته گذشته (تا پایان روز چهارشنبه) در مجموع ۶۷ هزار و ۵۷۱ قرارداد به ارزش ۴ تریلیون و ۶۱۸ میلیارد و ۴۴۷ میلیون و ۹۰ هزار ریال دادوستد شد که نسبت به هفته گذشته از لحاظ حجم و ارزش با کاهش نزدیک ۴۰ درصدی رو به رو شد. مجموع قراردادهای معامله شده سکه دی ماه با ۴ هزار و ۴۴ قرارداد به ارزش ۲۴۷ میلیارد و ۴۹۹ میلیون و ۲۷۰ هزار ریال مواجه شد. دادوستد سکه اسفندماه نیز با ۹ هزار و ۵۶۶ قرارداد به ارزش ۶۱۸ میلیارد و ۴۰۷ میلیون و ۴۶۰ هزار ریال همراه بود. سکه‌های اردیبهشت ماه شاهد معامله ۲۲ هزار و ۶۸۲ قرارداد به ارزش یک تریلیون و ۵۳۲ میلیارد و ۳۰۸ میلیون و ۱۲۰ هزار ریال بود. این در حالی است که سکه‌های تیرماه با بیشترین حجم ۳۱ هزار و ۲۷۹ قرارداد به ارزش ۲ تریلیون و ۲۲۰ میلیارد و ۲۳۲ میلیون و ۲۴۰ هزار ریال روبه‌رو شد. آمار مبادلات نیز نشان می‌دهد در شرایطی حجم مبادلات کاهش پیدا کرده و بازار تا حدودی از هیجان خارج شد که بیشترین دادوستدها برای فروشندگان فعال در بازار بود.
اما روند قیمت‌ها همچون حجم و ارزش مبادلات نوسان بسیار اندکی را شاهد بود؛ قیمت تسویه سکه دی ماه در شرایطی روز پنج‌شنبه نسبت به روز شنبه یک هزار و 300 تومان کاهش یافت که سکه‌های اسفندماه با افت 4 هزار و 536 تومان روبه‌رو شد. سکه‌های اردیبهشت ماه با بیشترین میزان نوسان طی مدت مورد بررسی، 16 هزار و 467 تومان کاهش نرخ داشت. همچنین قیمت تسویه سکه تیرماه افت 7 هزار و 6 تومان را تجربه کرد. این در حالی است که براساس گفته تحلیلگران هنوز ظرفیت برای ادامه کاهش قیمت‌ها وجود دارد و ممکن است در هفته جاری، قیمت‌ها به سطح پایین‌تری برسد، اما در هر صورت بهتر است سرمایه‌گذاران شرایط کنونی را با توجه به همه عوامل بسنجند.