تفاوت سکه پیش فروش و سکه آتی تیرماه: بیش از 150 هزار تومان
بورس: نرخ‌ها تابع عرضه و تقاضا است
گروه بورس کالا - دادوستدهای دیروز بازار آتی بورس کالا در شرایطی با موقعیت‌های فروش سکه‌های «طرح پیش فروش» ادامه پیدا کرد که نوسانات قیمت طی سه روز گذشته بسیار کم بوده است.

معاملات دیروز بازار نقدی در شرایطی که انتظار می‌رفت به تاثیر از رشد نرخ دلار و رسیدن آن به سطح یک هزار و ۵۲۹ تومان افزایش یابد، اما تنها با تکانه‌های مثبتی روی سطح قیمتی ۶۱۲ هزار تومان قرار گرفت. این در حالی بود که بازارهای دیروز آتی سکه نیز به تاثیر از طرح پیش فروش سکه، شاهد نوسان اندک بود.
چه نرخی واقعی است؟
قیمت سکه بهار آزادی طرح جدید در معاملات آتی بورس کالا برای تحویل در ۴ ماه آینده بیش از ۷۰۰ هزار تومان است، در حالی که بانک مرکزی قیمت تعیین شده برای پیش فروش سکه جهت تحویل در ۴ ماه آینده را ۵۴۶ هزار تومان در نظر گرفته است. این موضوع ماه گذشته در جلسه صبحانه اتاق تهران از سوی بهمنی مورد انتقاد قرار گرفت، وی عنوان کرده بود بانک مرکزی قصد دارد سکه را برای چهار ماه آینده به قیمت فعلی بازار جهانی طلا به‌ علاوه سود ناچیزی پیش فروش کند.
البته مسوولان بانک مرکزی دلایلی از جمله اینکه نمی‌خواهیم قیمت سکه بدون ضابطه افزایش یابد و اینکه قیمت سکه باید معقول تغییر کند یا اینکه نمی‌خواهیم افزایش نرخ غیر منطقی باشد را به عنوان دلایل تعیین نرخ 546 هزار تومانی سکه عنوان می‌کنند.
صالح‌آبادی: تفاوت قیمت را از بین ببرید
اما علی صالح‌آبادی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به گونه‌ای دیگر به این مساله می‌نگرد و به مهر گفت: قیمت معاملات آتی سکه در بورس کالا تابع عرضه و تقاضا است و سازمان بورس همواره بستر شکل‌گیری عرضه و تقاضا را فراهم می‌کند. سخنگوی سازمان بورس با تاکید بر اینکه از بازار فیوچرز سکه در بورس کالا می‌توان برای سیاست‌گذاری در قالب سازوکارهای اعمال شده در چارچوب عرضه و تقاضا بهره گرفت، افزود: آنچه مهم است این است که باید تفاوت نرخ رسمی سکه با نرخ بازار به حداقل برسد، زیرا هرگونه تفاوت قیمتی بین این دو نرخ باعث دو نرخی شدن قیمت‌ها و در نتیجه سفته‌بازی می‌شود. در حال حاضر اختلاف قیمت پیش فروش سکه در بانک با قیمت معاملات آتی بورس بیش از 150 هزار تومان است. این اختلاف قیمت و پایین بودن نرخ تعیین شده توسط بانک مرکزی به عقیده برخی از فقها، محل شک و تردید از نظر شرعی است.
سفته‌بازی به جای سرمایه‌گذاری
برخی از فعالان بازار سرمایه کشور دلایل دیگری برای افزایش قیمت سکه بهار آزادی در معاملات آتی مطرح می‌کنند. آنان جو نااطمینانی نسبت به آینده بازار، شرایط اقتصاد جهانی، عدم ثبات قیمت طلا در بازارهای جهانی، عدم تناسب قیمت بین سکه داخلی با نرخ طلای جهانی و افزایش سفته‌بازی به جای سرمایه‌گذاری در تولید را عنوان می‌کنند.
نه روندی نزولی است نه صعودی
براساس گفته تحلیلگران، روند معاملات به گونه‌ای بوده که نه از روند صعودی شدیدی برخوردار است نه اینکه روند نزولی شدیدی دارد.
با آغاز طرح پیش فروش سکه، اختلاف قیمت‌ها در دو بازار نقدی و آتی زیاد شده و بیشتر کسانی که (تعداد آنها کم هم نیست) در طرح پیش فروش سکه ثبت نام می‌کنند، در بازار آتی موقعیت فروش می‌گیرند و از این مابه‌التفاوت سود زیادی عاید آنها می‌شود؛ این در حالی است که براساس گفته معامله‌گران حداقل تا قبل از باز شدن بازارهای جهانی (تعطیلات کریسمس به دلیل آغاز سال جدیدی میلادی) و تا زمانی که طرح پیش فروش سکه ادامه پیدا کند روند بازار نقدی و آتی با همین حالت دنبال می‌شود. یکی از کارشناسان با اشاره به اینکه بازار طی روزها و هفته‌های آینده یا ثابت خواهد بود یا اینکه ریزشی می‌شود، معتقد است از آنجایی که بازیگران بزرگ و مصرف‌کننده‌های بزرگ در بازارهای جهانی حضور ندارند قیمت طلای جهانی تغییر محسوسی در روزهای پایانی نخواهد داشت.
البته با توجه به اینکه از هفته آینده و از ابتدای ماه ژانویه شرکت‌های بزرگ سمت و سوی سرمایه‌گذاری‌هایشان را با توجه به تحلیل‌های موجود انتخاب می‌کنند، احتمال اینکه ریزش قیمت‌ها طی ماه ژانویه همچون عرف سال‌های گذشته ادامه پیدا کند دور از انتظار نخواهد بود. حتی برخی از تحلیل‌های تکنیکال از ریزش 100 دلاری قیمت طلا به ازای هر اونس خبر می‌دهند. تحلیل‌گران بر این باورند با توجه به روند جهانی و از سویی نوسان رو به بالای دلار، انتظارات از بازار طلا در بلندمدت صعودی است، اما در کوتاه‌مدت می‌توان شاهد سقوط یا استراحت قیمت‌ها بود.
اطلاعیه‌های جدید مدیریت قراردادهای آتی
اما معاملات آتی سکه در حالی ماه آذر را پشت سر گذاشت که همچنان تب خرید و فروش سکه ادامه داشته و از بین 52 کارگزاری دارای مجوز برای معاملات آتی 10 کارگزاری مفید، نهایت‌نگر، بورسیران، بانک کشاورزی، آبان، بانک ملی، ‌بانک رفاه، پارس‌ایده بنیان، تامین سرمایه نوین و بهپرور به ترتیب بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند.
بر این اساس، این۱۰ کارگزاری برتر، ۶۰/۳ درصد از معاملات آذرماه را به خود اختصاص دادند. همچنین، کمترین حجم معاملات در اختیار کارگزاری بانک ملت، ستاره جنوب، کالای خاورمیانه، بانک صنعت و معدن، شهر، پارس نمودگر، سی‌ولکس کالا، ایران سهم، توازن و راهبرد است. از بین ۵۲ کارگزاری فعال در معاملات آتی، دو کارگزاری هیچ معامله‌ای انجام نداده‌اند و مابقی نیز بین۳۱/۰ تا ۱/۰ درصد فعالیت داشتند.
بر اساس این گزارش، در مهر ماه، 5/62 درصد از قرارداد‌های آتی در دست 10 کارگزاری نهایت نگر، بانک ملی، آبان، مفید، بورسیران، پارس ایده بنیان، بانک کشاورزی، آگاه، بورس‌ بیمه ایران و رفاه بود که در آذر ماه دو کارگزاری آگاه و بورس بیمه ایران از این فهرست خارج و بهپرور و تامین سرمایه نوین به این فهرست اضافه شده‌اند.
البته در کنار اطلاعیه‌های جدید بورس، بحث وجه تضمین نیز دوباره از سوی مدیریت قراردادهای آتی مورد بازنگری قرار گرفت و براساس این اعلامیه، میانگین قیمت تسویه روزانه طی ۱۵ روز کاری از ۱۷ آذر تا ۴ دی ماه کمتر از ۷۰۰ هزار تومان بوده که به همین دلیل از روز پنج‌شنبه ۸ دی ماه، وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی سکه به ۷۰۰ هزار تومان می‌رسد.