سعید شفیعی* - وضعیت تولید تیرآهن و میلگرد دولتی و خصوصی طی 19 ماه گذشته (فروردین 1389 لغایت مهر 1390) بیانگر آن است که تولید آهن‌آلات با کاهش همراه بوده، به خصوص تولید بخش خصوصی که به دلیل کمبود شمش محسوس‌تر بوده است.

تیرآهن دولتی طی مدت مذکور تقریبا روند با ثباتی داشته، به طوری که از حدود ۱۵۱ هزار تن در فروردین ۸۹ به اوج خود در بهمن ماه ۸۹ یعنی حدود ۱۹۰ هزارتن رسیده و از آن پس روندی رکودی را طی کرده تا آنکه در مهرماه سال جاری به دلایلی چون کاهش تولید تیرآهن در ذوب آهن اصفهان به دلیل بازسازی کوره شماره ۱ و وقوع حادثه در کوره شماره ۲، سقوط قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده و به ۹۰ هزار تن رسیده است. همچنین تولید تیرآهن بخش خصوصی نیز روند با ثباتی داشته و از ۱۷ هزارتن تا ۳۴ هزارتن در تغییر بوده است. از طرفی تولید میلگرد دولتی طی مدت مورد بحث از روند تقریبا نزولی برخوردار بوده و در بیشترین حالت ۳۰۹ هزار تن در فروردین سال‌جاری و در کمترین حالت به ۲۲۳ هزار تن در مهرماه سال‌جاری تولید شده است. مضاف آنکه تولید میلگرد بخش خصوصی نیز از ۲۴۸ هزار تن در شهریور ماه سال جاری به ۲۴ هزار تن در مهرماه رسیده که عمدتا به دلیل افت شدید واردات شمش فولادی در ماه‌های اخیر بوده است.
تولید ورق گرم در بخش دولتی دارای نوسانات قابل ملاحظه‌ای بوده به طوری که از 432 هزارتن در مردادماه 89 به 571 هزارتن در اردیبهشت سال‌جاری افزایش یافته و از آن پس با روندی نزولی به 447 هزارتن در مهرماه امسال رسیده است. تولید ورق گرم بخش خصوصی نیز با روندی صعودی از حدود 79 هزارتن در اردیبهشت 89 به 148 هزارتن در شهریور افزایش یافته، لیکن در مهرماه با سقوط شدیدی مواجه شده و به 14 هزارتن رسیده است. تاملی در وضعیت واردات شمش و محصولات فولادی طی مدت مورد نظر حاکی از روند کاهشی واردات محصولات فولادی در دوره‌های اردیبهشت 89 لغایت بهمن 89 ( از 823 هزارتن به 431 هزارتن) و اسفند 89 لغایت مرداد 90 ( از 611 هزارتن به 373 هزارتن) بود، لیکن از مرداد سال‌جاری تا مهرماه روندی صعودی داشته و از 373 هزارتن به 554 هزارتن رسیده است. بالعکس روند واردات شمش فولادی تا اسفندماه 89 صعودی و پس از آن نزولی بوده است به طوری که از 200 هزارتن در فروردین 89 به 645 هزارتن در اسفند 89 رسیده لیکن پس از آن با روندی کاهشی به 211 هزارتن در مهرماه سال جاری کاهش یافته است. این موضوع به وضوح در روند مصرف ظاهری محصولات مزبور انعکاس یافته که توجه جدی‌تر مسوولان کشور را برای حل معضلات مبتلا به فعالان این بخش و کل بخش‌های اقتصادی طی ماه‌های آتی به لحاظ اهمیت و تاثیر تامین فولاد کشور را دوچندان می‌کند.
مصرف ظاهری تیرآهن از ۳۰۴ هزار تن در خرداد ۸۹ به ۱۹۲ هزار تن در خرداد سال‌جاری کاهش یافته لیکن از تاریخ مزبور لغایت شهریور امسال روندی صعودی یافته و به ۲۶۵ هزار تن در ماه مزبور رسیده لیکن در مهر ماه به ۱۴۳ هزار تن تقلیل یافته است.
همچنین مصرف ظاهری میلگرد از 331 هزار تن در خرداد 89 به 488 هزار تن در دی ماه سال یادشده رسیده، لیکن از تاریخ مزبور لغایت شهریور امسال روندی نزولی یافته و به 313 هزار تن در مهرماه تقلیل یافته است. مصرف ظاهری ورق گرم نیز از 916 هزار تن در اردیبهشت 89 به 530 هزار تن در مرداد همان سال کاهش یافته لیکن از تاریخ مزبور روند نسبتا با ثباتی داشته وحتی در مهر ماه به 642 هزار تن رسیده است.
*کارشناس ارشد فولاد مطالعات اقتصادی