جهت‌گیری متفاوت بورس از بازار

گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: پس از آنکه هفته گذشته عرضه ورق طبق آخرین تصمیم ستاد تنظیم بازار و ستاد فولاد مبنی بر افزایش پلکانی قیمت‌ها در بورس کالا، به ۷۲۰ تومان افزایش پیدا کرد، دیروز نیز با وجود رکود حاکم بر بازار سقف قیمت سبد تیرآهن و میلگرد ذوب‌آهن از سوی بورس آزاد گذاشته شد و در نتیجه این سبد از ۸۶۰ تومان نرخ پیشنهادی در بالاترین رقم به ۸۸۸ تومان رسید. رقابت بر سر این کالا در حالی رخ داد که به‌رغم رشد قیمت دلار در روز چهارشنبه هفته گذشته و ایجاد پیش‌بینی رشد قیمت‌ها در این هفته، تقاضا در بازار همچنان پایین بود و قبل از آغاز معاملات بسیاری از معامله‌گران نه تنها انتظار معامله شدن محصولات عرضه شده را نداشتند، بلکه حتی رشد قیمت این کالا نیز پیش‌بینی نمی‌شد؛ از این رو از نظر بسیاری از معامله‌گران رقابت بر سر این کالا که میان تعداد محدودی از خریداران صورت گرفت، بیش از آنکه تقاضای واقعی باشد به دلیل تلاش برخی از معامله‌گران در بالا بردن نرخ و به اصطلاح داغ کردن بازار صورت گرفت.

این تحلیل زمانی قوی تر شد که در ابتدا قرار بود به دلیل بالاتر بودن میزان تقاضا از عرضه، این کالا میان خریداران تا ۳۰ درصد تقسیم شود، اما به یکباره بنا به درخواست برخی از تقاضا‌کنندگان کالا و با استناد به آخرین مصوبه ستاد تنظیم بازار، سقف قیمت آزاد گذاشته شد. البته با توجه به مصوبه ستاد تنظیم بازار و در نظر گرفتن نوسان ۲ تا ۵ درصدی امکان رشد قیمت این کالا تا ۹۰۵ تومان هم وجود داشت، اما بازار توان و کشش کافی نداشت.

از سویی اگرچه تمامی معامله‌گران بر آزاد گذاشتن قیمت‌ها در جهت شفاف شدن بازار تاکید می‌کنند، اما در عین حال انجام این عمل به صورت پلکانی و تنها در برخی از روزها را بیش از آنکه مثبت ارزیابی کنند عامل تشدید انحراف بازار می‌دانند. معامله‌گران معتقدند از آنجا که بازار راه خود را در این سال‌ها پیدا کرده، بازارسازی‌ها دیگر بر آن اثری ندارد کمااینکه عدم افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد و طی معاملات دیروز را که با وجود رشد قیمت‌های بورس اتفاق افتاد دلیلی بر این ادعای خود می‌دانند. دیروز با توجه به اینکه رشد قیمت سبد مخلوط ذوب‌آهن برخلاف جریان بازار اتفاق افتاد و بازار نیز از این موضوع مطلع بود اما قیمت‌ها در بازار آزاد روند دیگری را به خصوص در بخش تیرآهن در پیش گرفت.

البته به گفته برخی تجار علت روند نزولی قیمت تیرآهن سایز بالا که از هفته گذشته صورت گرفته ثبت سفارش واردات این کالا است که بر اساس آن پیش‌بینی می‌شود به زودی حجم بالایی از این کالا وارد بازار شود. البته دیروز ذوب‌آهن نیز تیرآهن مخلوط خود را که پیش از این با نرخ ۱۱۸۲ تومان معامله شده بود ۱۱۴۰ تومان عرضه کرد تا از این طریق قیمت‌های بازار هماهنگ تر شود. گفته می‌شود تفاوت قیمت تیرآهن نیز همچنان بالا است که البته این بهانه‌ای برای بالا بردن قیمت‌ها در بورس نیست؛ بلکه همانطور که از هفته قبل مشاهده شده، این قیمت‌های بازار آزاد است که باید اصلاح شود که البته کاهش قیمت تیرآهن ذوب‌آهن نیز که دیروز اتفاق افتاد به همین تحلیل ربط داده شد.

افزایش پلکانی جوابگو نیست

اما با این وجود همچنان بسیاری از خریداران از عدم هماهنگی قیمت‌ها با نرخ‌های بازار آزاد گله‌مند هستند به خصوص در بخش تیرآهن و ورق به طوری که برخی از تجار بازار ورق معتقدند ورق ۷۲۰ تومانی باید ۸۵۰ تومان معامله می‌شد.

از این رو بسیاری از معامله‌گران معتقدند به جای اینکه قیمت‌ها به صورت پلکانی و آن طور که تعیین شده برای تیرآهن و ورق ۵ درصد و برای میلگرد ۲ درصد افزایش پیدا کند باید سقف قیمت‌ها آزاد گذاشته شود؛ چرا که از نظر آنها همین ۵ درصد یا ۲ درصد‌ها، خود عامل رانت و افزایش حجم دلالی در بازار می‌شود. از سوی دیگر برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که اگرچه تقاضا همچنان در بازار پایین است و قیمت‌ها روند نزولی به خود گرفته، اما با استناد به برخی تحلیل‌ها از افزایش حجم خرید مسکن مهر از اواسط شهریور، انتظار می‌رود که حجم معاملات در بازار افزایش پیدا کند به خصوص اینکه قیمت شمش همچنان در بازار‌های جهانی سطوح قبلی خود را حفظ کرده و انتظار کاهش نرخ آن نمی‌رود.

ضرورت جداسازی میلگرد و تیرآهن در سبدهای مخلوط

علاوه بر این پیشنهادی که از سوی تجار مطرح می‌شود ضرورت جداسازی تیرآهن و میلگرد ذوب‌آهن است که از نظر فعالان بازار مخلوط بودن آن در شرایط کاهش و افزایش بازار و در زمان‌هایی که ضرورت اصلاح قیمت‌ها وجود دارد، بتوان به تحلیل بهتری رسید. برای مثال در عرضه دیروز برخی معامله‌گران رشد قیمت آن را با توجه به اینکه میلگرد نیز در آن وجود داشت غیر‌منطقی و بیش از حد انتظار می‌دانستند که باعث شد تا میانگین قیمت میلگرد را برای خریداران بالا ببرد. از این رو به عقیده آنها تیرآهن و میلگرد باید جداگانه عرضه شوند تا در صورت افزایش یا کاهش نرخ این دو کالا روند منطقی را طی کند.

در معاملات دیروز مجموعا تیرآهن مخلوط ۶ هزارو ۱۶۰ تن با نرخ ۱۱۴۰ تومان، سبد تیرآهن و میلگرد آن در رقابت ۸۸۸ تومان، ۱۵ هزارو ۴۰۰ تن و میلگرد ۱۲ تا ۱۶ آن نیز با قیمت ۸۴۰ تومان ۱۳۲۰ تن فروخته شد.

میلگرد البرز تاکستان نیز با نرخ ۸۱۲ تومان، ۱۳۲۰ تن فروخته شد، اما دیگر کالاهای عرضه شده فروش نرفت.