با وجود انتظارات تورمی فزاینده، رینگ محصولات پتروشیمی آرام ماند
خواب بهاری رینگ پتروشیمی
قیـــمت پــــایـه محصولات پلیمری و شیمیایی برای عرضه در رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف روز یکشنبه 19فروردین‌ماه با ترکیبی از افزایش و کاهش اعلام شد. نرخ حواله ارز در نظر گرفته‌شده در بازار مبادله در تعیین این قیمت‌های پایه نسبت به نرخ حواله ارز مورد استفاده در تعیین نرخ‌های پایه ظرف روز یکشنبه پنجم فروردین‌ماه تغییر اندک 0.08درصدی داشت. بنابراین اثرگذاری سیگنال ارزی بر قیمت‌های پایه محدود شد. این در حالی بود که ظرف هفته اخیر، از شتاب صعود بهای محصولات پتروشیمی کاسته شد و قیمت بسیاری از محصولات در بازار جهانی با افت نسبتا محدودی همراه شد. با این حال صعود موفق هر بشکه نفت برنت به کانال قیمتی 90دلار می‌‌‌تواند نرخ جهانی محصولات پتروشیمی را در میان‌مدت به مسیر رشد بازگرداند و بنابراین صنایع را برای خرید مواد اولیه در کف قیمتی ترغیب کند.
دوگانه رونق و رکود در رینگ پتروشیمی
رینگ فیزیکی محصولات پلیمری و شیمیایی ظرف روزهای اخیر با دو سیگنال متناقض روبه‌روست. در حالی که همچنان برخی فعالان بازار در تعطیلات نوروز و عید فطر به سر می‌‌‌برند و این موضوع سیگنال کاهش خرید را به دنبال دارد، واهمه از افزایش انتظارات تورمی در پی صعود نرخ ارز به کانال‌‌‌های جدید قیمتی ظرف روزهای اخیر می‌‌‌تواند بر انگیزه صنایع برای خرید بیشتر مواد اولیه بیفزاید. بررسی داده‌‌‌های رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران از فروش 91هزار تن محصول پلیمری و همچنین 33هزار تن محصول شیمیایی در این بازار ظرف هفته گذشته منتهی به روز جمعه هفدهم فروردین‌ماه حکایت دارد. به این ترتیب در دومین هفته بازگشایی بازارها در فروردین‌ماه، میزان حجم فروش محصولات پلیمری و شیمیایی بالاتر از میانگین هفتگی فروش از این بازار قرار گرفت.
البته میزان فروش مواد اولیه پتروشیمی از این بازار نسبت به بسیاری از هفته‌‌‌ها و به‌خصوص هفته‌‌‌های پایانی سال گذشته کمتر بود که علت اصلی این موضوع را باید در نیمه‌تعطیل بودن کشور به دلیل تعطیلات سال نو و دشواری حمل کالا از مبدا واحد پتروشیمی تا مقصد ارزیابی کرد. این در حالی است که ظرف هفته جاری نیز بازارها به طور کامل بازگشایی نشده‌اند و این موضوع سیگنالی منفی برای خرید کالا در بازارهای کالایی به همراه دارد. البته افزایش انتظارات تورمی ظرف روزهای اخیر توانسته است تا حدی تاثیر تعطیلات نورور و عید فطر بر بازارها را کاهش داده و بسیاری از فعالان بازارها را به خرید و ذخیره‌‌‌سازی مواد اولیه و کالا با هدف درامان ماندن نقدینگی از انتظارات تورمی سوق دهد.
رقابت 150 درصدی در رینگ پلیمرها
اغلب محصولات پلیمری ظرف هفته گذشته در رینگ فیزیکی بورس‌کالا در آرامش و به دور از هیجان معامله شدند. در این میان پلی‌‌‌اتیلن ترفتالات بطری همچنان یک استثنا بود، به نحوی که عرضه‌‌‌های مختلف این محصول با رقابت‌‌‌های قیمتی 133درصدی تا 145درصدی معامله شدند که میزان رقابت نسبت به معاملات ظرف هفته‌‌‌های پایانی سال 1402 نیز افزایش داشت.
افزایش انتظارات تورمی در کشور و صعود نرخ ارز در بازار آزاد به کانال قیمتی 62هزار تومان ظرف هفته گذشته محرک رقابت میان متقاضیان پلی‌‌‌اتیلن ترفتالات بطری بود. از شهریورماه سال گذشته نرخ تعیین ارز محصولات پتروشیمی از دلار نیمایی 28هزار و 500تومان به نرخ حواله ارز در بازار مبادله تغییر یافت، اما همچنان قیمت پایه برخی محصولات نظیر پلی‌‌‌اتیلن ترفتالات بطری بر مبنای نرخ دلار نیمایی 28هزار و 500تومان تعیین می‌شود و این موضوع محرک رقابت در رینگ فروش این محصولات است. ظرف هفته گذشته نرخ دلار مورد استفاده در تعیین قیمت پایه پلی‌‌‌اتیلن ترفتالات بطری و نرخ ارز در بازار آزاد فاصله 117درصدی داشت؛ در پی صعود نرخ ارز به کانال قیمتی 65هزار تومان ظرف هفته جاری این فاصله 128درصدی شد.
بازگشت مثبت نفتا
نفتا یکی از فرآورده‌‌‌های اصلی نفتی است که به‌‌‌عنوان خوراک در واحدهای پتروشیمی استفاده می‌شود. از آنجا که نفتا طی پالایش نفت خام تولید می‌شود، از این رو نوسان بهای آن با نفت خام همبستگی بالایی دارد. در عین حال استفاده از آن به‌‌‌عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی باعث می‌شود قیمت فروش این محصولات نیز با نوسان بهای نفتا همگرا باشد. از نیمه ماه مارس نفتا صعودی موفق به کانال قیمتی 700دلاری داشت. این موضوع سیگنال افزایشی موثری برای قیمت محصولات پتروشیمی در بازار جهانی به همراه داشت. با وجود این ظرف روز ابتدایی آوریل، بهای نفتا کانال قیمتی 700دلاری را از دست داد و تا روز چهار‌‌‌شنبه سوم آوریل تا کف کانال قیمتی 690دلار عقب نشست. البته ذکر این نکته ضروری است که این نرخ نیز بالاتر از میانگین قیمت فروش بلندمدت نفتا ظرف دوسال اخیر بود. با این حال عقبگرد بهای نفتا در بازار جهانی ادامه‌‌‌دار نشد و در میانه افزایش تنش در خاورمیانه که به رشد بهای نفت در بازار جهانی انجامید، نفتا نیز تا پایان هفته 698دلار و 70سنت شد. نرخ 700دلار، بیشترین بهای فروش نفتا در بازه 18ماهه است.
افزایش تنش ژئوپلیتیک در خاورمیانه عامل صعود نفتا به این کانال قیمتی بوده است. در عین حال شرکت نفتی پمکس که تحت کنترل دولت مکزیک است، در حال برنامه‌‌‌ریزی برای کاهش صادرات نفت خام در ماه‌‌‌های آینده است که این موضوع نیز می‌‌‌تواند نگرانی در خصوص کمبود عرضه را تشدید کند و سیگنالی افزایشی برای بازارها به همراه داشته باشد. در کنار موارد یادشده، حملات اوکراین به پالایشگاه‌‌‌های روسیه که در زمره بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت و فرآورده‌‌‌های نفتی دنیا قرار دارد به کاهش قابل ملاحظه صادرات این محصولات از سوی روسیه منجر شده که تمامی موارد یادشده در رشد بهای نفتا در بازار جهانی موثر است. با این حال تقاضا برای نفتا در آسیا کاهشی است و این محصول حمایت سیگنال تقاضا را ندارد که این موضوع می‌‌‌تواند سرعت رشد بهای نفتا در بازار جهانی را محدود کند.
