بازار محصولات پتروشیمی‌همچنان کنترل می‌شود

عکس: آکو سالمی

بنزین بورسی شد، اما معامله نشد

گروه بورس کالا- کتایون دارابی: رینگ پتروشیمی‌روز گذشته پس از عرضه بنزین در تالار کیش، کار خود را آغاز کرد. در این روز اکثر محصولات پتروشیمی‌با سقف ۵، ۷ و۱۰درصدی رقابت و همچنین تسهیم به نسبت در بورس کالا عرضه و معامله شدند. اگر چه پس از نوروز آزادسازی قیمت‌ها در رینگ پتروشیمی‌رخ داد، اما در حال حاضر ایجاد سقف قیمتی برای محصولات پتروشیمی‌سبب شده است تا بازار محصولات پتروشیمی همچنان ‌در قالب‌های کنترلی قرار داشته باشد و خریداران در بلاتکلیفی باقی بمانند.

این در حالی است که به گفته آگاهان بازار، آزادسازی قیمت‌ها و رقابت می‌تواند بازار آشفته محصولات پتروشیمی‌را دیر یا زود به تعادل برساند و دستکاری‌های غیرکارشناسی راه رسیدن به مقصد را ناهموار خواهد کرد.

با این حال در این روز کارگزاران مجبور شدند، تمامی ‌کالاها حتی PET‌ها را با سقف قیمتی در بورس کالا خریداری کنند. برخی از فعالان بازار، نرخ PET‌ها در بازار داخلی و رینگ پتروشیمی‌را تقریبا یکسان می‌دانند و معتقدند با این شرایط خرید این کالا از بورس دیگر به صرفه نیست.

معامله پی وی سی روزگذشته نیز تعجب برخی از فعالان بازار را برانگیخت؛ چرا که این گروه معتقد بودند، نرخ پایه این محصول در بورس کالا بالاتر از بازارهای جهانی تعیین شده است و احتمالا بدون خریدار باقی می‌ماند، اما در این روز پی وی سی S۵۷ و s۶۵ آبادان و پی وی سی S۶۶ غدیر به ترتیب با نرخ‌های یک هزار و ۳۶۷، یک هزار و ۳۵۲ و یک هزار و ۳۴۰ تومان خریداری شدند. این در حالی است که بازار داخلی این کالا طی دو هفته اخیر دچار رکود شده است و مبادلات به کندی انجام می‌شود.

در این روز همچنین EPS‌ها از تابلوی خرید بورس کالا با دستور ناظر تالار حذف شدند. علت حذف این کالاها از تابلوی خرید عرضه ۱۰۰ تنی آنها عنوان شده است، البته به گفته کارگزاران، پیش تر نیز انبساطی ۳۰۰ و ۴۰۰ هر کدام به میزان ۱۰۰ تن عرضه و معامله می‌شد.

قیمت‌ها در حول و حوش فوب است

معاملات محصولات پتروشیمی‌طی دو هفته اخیر و پس از آزاد سازی قیمت‌ها در رینگ پتروشیمی‌براساس میانگین نرخ هفته گذشته تعیین شده است، اما بسیاری از فعالان اقتصادی، با توجه به التهاب بازار تعیین نرخ را براساس میانگین هفته گذشته نادرست می‌دانند و می‌گویند: نرخ‌ها باید منطقی و براساس بازارهای جهانی تعیین شود، اما بورس کالا در همه حال اعلام کرده است که با قیمت گذاری براساس فوب مخالف است و باید نرخ‌ها در بورس کالا کشف شود.

هاشمیان، مدیرعامل بورس کالای ایران در خصوص تعیین نرخ محصولات پتروشیمی‌به خبرنگار دنیای اقتصاد می‌گوید: همزمان با هدفمندکردن یارانه‌ها، موقتا کالاهای پتروشیمی‌با فوب مردادماه در بورس کالا عرضه شدند تا از التهاب بازار جلوگیری شود، اما از اول امسال با توجه به بند «و» ماده ۹۹ قانون پنجم توسعه اقتصادی آزاد سازی قیمت محصولات پتروشیمی‌در بورس کالا انجام شد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه نرخ محصولات پتروشیمی‌در هفته‌های اخیر در حول و حوش فوب تعیین شده است، می‌افزاید: تنها در مواردی خاص و ۳ یا ۴ قلم کالا که بازار با کمبود آن مواجه است، نرخ‌ها از فوب بالاتر ثبت شده است.

وی همچنین در خصوص ایجاد سقف قیمت در رینگ پتروشیمی‌می‌گوید: هنگام عرضه محصولات در رینگ پتروشیمی‌و ارزیابی بازار، سقف قیمت محصولات مشخص می‌شود.

اولین عرضه بنزین صادراتی خریدار نداشت

روز گذشته پیش از عرضه‌های رینگ پتروشیمی‌و ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه، عرضه بنزین در تالار کیش آغاز شد، اما در نهایت معامله نشد.

البته عرضه بنزین در حالی رخ داد که بورس نفت با وجود اعلام دولت مبنی بر افتتاح در ۱۲ فروردین ماه تا کنون به صورت رسمی ‌افتتاح نشده است.

با این حال در این روز مدیرعامل بورس کالای ایران از افتتاح رسمی‌بورس نفت تا دو یا سه هفته آینده خبر داد و گفت: نفت کوره، گازوئیل، نفت خام و سایر مشتقات نفتی نیز در این شرکت پذیرش و عرضه خواهند شد تا فعالیت‌های بورس نفت گسترش یابد.

با این حال در این روز ۲۰ هزارتن بنزین با اکتان ۸۷ و نرخ یک هزار و ۴۱ دلار در تالار کیش عرضه و روی تابلوی بورس تهران نیز ثبت شد، اما در نهایت معامله نشد.

اگر چه در این روز کارگزار فروشنده نرخ این کالا را ۵ دلار کاهش داد، اما در نهایت عدم توافق خریدار و فروشنده در این روز برسر نرخ این کالا سبب شد تا این کالا بدون خریدار تابلوی بورس را ترک کند.

البته برخی از کارگزاران در این روز ثبت نرخ را به دلار و تسویه با نرخ یورو را یکی از عوامل عدم معامله بنزین عنوان می‌کردند، اما کارگزار عرضه کننده علت عدم معامله را تردید و سردرگمی‌خریداران ذکر کرد و از نماینده پخش و پالایش خواست تا در روزهای آتی نیز اقدام به عرضه بنزین در بورس کالا کند.

البته شادمانی، رییس اداره بررسی اقتصادی و قیمت‌گذاری شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با اشاره به تعیین نرخ فرآورده‌های نفتی براساس فوب منهای ۵ درصد می‌گوید: در حال حاضر فرآورده‌های نفتی ۵ درصد زیر فوب عرضه می‌شود و شرکت ملی پخش و پالایش ۵ درصد به صنایع تخفیف می‌دهد، اما متاسفانه برخی از صنایع می‌گویند که نرخ‌ها براساس فوب تعیین می‌شود و به این موضوع توجه نمی‌کنند که اگر قیمت‌ها در یک ماه دچار نوسان زیادی شود، شرکت پخش و پالایش این نوسانات را اگر افزایشی باشد در نظر نمی‌گیرد.

در حال حاضر نیز نرخ پایه فرآورده‌های نفتی براساس نشریه Platts و بخش خلیج فارس تعیین می‌شود. وی همچنین در خصوص عدم فروش اولین محموله بنزین گفت: اگر بازار از فرصت عرضه بنزین استفاده نکند و درخواست کاهش قیمت‌ها به صورت غیرواقعی را داشته باشند، ترجیح می‌دهیم دیگر عرضه ای در بورس نداشته باشیم.

رییس اداره بررسی اقتصادی و قیمت‌گذاری شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در ادامه با اعلام اینکه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی حاضر به کاهش قیمت بیش از حد نیست، گفت: قیمت ۱۰۴۱ دلار باید به اضافه ۷۰ دلار نرخ پرمیوم شود، با کاهش ۵ دلاری قیمت، نرخ پایه به ۱۰۳۶ دلار رسید که بر این اساس میزان پرمیوم آن نیز ۶۵ دلار شد.

این در حالی است که در حال حاضر نرخ بنزین سوپر در بازارهای خلیج‌فارس یک هزار و ۱۲۱ دلار برای هر تن است.