گام نخست معاملات سوآپ در بورس انرژی برداشته شد
علی نقوی با تاکید بر اینکه راهاندازی معاملات قراردادهای سوآپ بهعنوان یکی از ابزارهای مشتقه از برنامههای توسعهای بورس انرژی بود، افزود: بورس انرژی یک گزارش مطالعاتی در خصوص این نوع قراردادها آماده کرد که در این گزارش ضمن بررسی تطبیقی این معاملات در سایر بورسهای انرژی دنیا، مباحث فقهی نیز بررسی و سپس این گزارش به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال شد. پس از آن موضوع در کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار مورد واکاوی قرار گرفت و تایید شد. مدیرعامل بورس انرژی ایران، درباره گامهای بعدی راهاندازی معاملات این قراردادها گفت: پس از ابلاغ مصوبه کمیته فقهی، موضوع باید در شورای عالی بورس طرح و پس از تایید شورای عالی بورس، مقررات مرتبط با پذیرش، معاملات و تسویه قراردادهای سوآپ معاوضه نهایی شده و معاملات قراردادهای معاوضه در بورس انرژی بعد از تصویب و ابلاغ مقررات مربوطه آغاز خواهد شد.
وی افزود: سوآپ عملیاتی است که طی آن یک حامل انرژی مانند نفتخام یا فرآوردهها تحت رویه مشخصی وارد کشور شده و ظرف مهلت معینی معادل آن از محل تولیدات همنام یا غیرهمنام داخل کشور صادر میشود که در این زمینه میتوان به سوآپ نفت خام یا گاز با برق اشاره کرد. نقوی با اشاره به جایگاه خوب ایران به لحاظ جغرافیایی و فنی برای سوآپ حاملهای انرژی، گفت: قراردادهای سوآپ عمدتا توسط شرکتهای دولتی انجام میشود و آماده شدن زیرساخت آن در بورس فرصتی را پیشروی بخش خصوصی قرار میدهد تا وارد این بخش شود. وی با اشاره به برنامههایی که بهمنظور هاب انرژی شدن ایران دنبال میشود، افزود: بورس زیرساختی شفاف برای معاملات حاملهای انرژی در منطقه بوده و بستر اصلی دسترسی به این هدف است و راهاندازی این ابزار جدید مالی در کنار سایر ابزارهایی که در بورس انرژی طراحی شده یا در حال طراحی است، بورس انرژی ایران را بهعنوان بستر اصلی این هدف معرفی میکند.
مدیرعامل بورس انرژی ایران در تشریح مزایای انجام این معاملات در بورس انرژی در راستای فراهم آوردن فرصتهای جدید توسعه برای ایران بیان کرد: تجربه سوآپ گاز در دولتهای مختلف در ایران وجود داشته است. همچنین در مقاطعی شاهد سوآپ نفت خام بودیم. با توجه به پتانسیلهای موجود در منطقه و زیرساختهایی که ایران دارد به نظر میرسد که قراردادهای معاوضه میتواند ظرفیت تازهای را در اختیار ذینفعان این بازار قرار دهد. نقوی با اشاره به زمینه انجام سوآپ نفت خام، گاز و فرآوردههای نفتی در مناطق شمالی کشور گفت: درخواستهایی برای سوآپ برق در مقابل گاز وجود دارد که توسط بخش خصوصی انجام شود و میتوانیم این معاملات را با آغاز قراردادهای سوآپ در بورس انرژی انجام دهیم. مدیرعامل بورس انرژی تصریح کرد: انجام معاملات سوآپ در بورس انرژی سبب شفافیت این معاملات و عمقبخشی به بازار خواهد شد و حضور بخش خصوصی در مبادلات سوآپ در سازوکاری شفاف یکی دیگر از نتایج انجام معاملات قراردادهای معاوضه در بورس خواهد بود.