افت بهای آهن‌‌‌اسفنجی در معاملات بورس‌کالای ایران از عقبگرد بهای شمش فولاد حمایت می‌کند
آهن‌‌‌اسفنجی از سکه افتاد
فروکش کردن تقاضا در رینگ آهن‌‌‌اسفنجی
افزایش عرضه و وجود چشم‌‌‌انداز روشن از استمرار عرضه آهن‌‌‌اسفنجی، آرامش را به رینگ فروش این محصول در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران بازگرداند. این در حالی بود که کاهش اجباری تولید آهن‌‌‌اسفنجی به دلیل قطع یا کاهش گاز واحدهای احیا ظرف نیمه‌دوم سال گذشته باعث شده بود تا رینگ فروش آهن‌‌‌اسفنجی در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف سال گذشته به یکی از رینگ‌‌‌های پرتلاطم فروش محصول تبدیل شود. البته انتظارات تورمی افزایشی، رشد مستمر بهای ارز و نبود چشم‌‌‌انداز مشخص از آینده نرخ ارز در بازار داخل باعث شده بود تا سایر رینگ‌‌‌های کالایی نیز ظرف نیمه‌دوم سال گذشته با رونق تورمی مواجه باشند و برتری تقاضا نسبت به عرضه زمینه رقابت میان متقاضیان و رشد نرخ فروش نسبت به نرخ پایه را فراهم کرده بود. اما برتری تقاضا نسبت به عرضه در رینگ آهن‌‌‌اسفنجی به‌مراتب بیش از سایر بازارهای کالایی بود؛ چرا که مصرف‌کنندگان این محصول که اغلب واحدهای فولادی و در برخی موارد نوردکاران بودند، علاوه بر سیگنال مثبت تورمی با سیگنال کاهش تولید و کمبود مواد اولیه نسبت به میزان مصرف مواجه بودند.
با پایان‌یافتن فصل سرما در کشور و استمرار عرضه آهن‌‌‌اسفنجی، تب خرید این محصول از بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران فروکش‌کرد. به این ترتیب ظرف هفته جاری معاملات آهن‌‌‌اسفنجی بدون رقابت و در نرخ پایه انجام شد. براساس داده‌‌‌های سایت بورس‌کالای ایران، روز شنبه 19فروردین‌ماه برابر 98هزار تن آهن‌‌‌اسفنجی با نرخ پایه 10هزار و 400تومان عرضه شد و برای این محصول تقاضایی بالغ بر 142هزار تن در بازار به ثبت رسید. میزان تقاضا بالاتر از عرضه بود؛ اما خریداران حاضر به رقابت قیمتی برای کسب سهم از این عرضه نشدند. به این ترتیب در روز 19فروردین‌ماه برابر 76هزار تن آهن‌‌‌اسفنجی با میانگین نرخ 10هزار و 400تومان از رینگ صنعتی بورس‌کالا معامله شد.
درحالی که میزان تقاضا برای محصولات برخی واحدهای احیا بیش از عرضه بود، خریداران به خرید محصولات برخی از واحدها تمایل نداشتند و به این ترتیب به‌رغم برتری تقاضا نسبت به عرضه، حجم فروش آهن‌‌‌اسفنجی کمتر از میزان عرضه بود. در حالی در روز 19فروردین‌ماه، بهای فروش آهن‌‌‌اسفنجی به 10هزار و 400تومان رسید که میانگین نرخ فروش آن در زمان مشابه سال قبل برابر 10هزار و 300تومان بود. به این ترتیب اصلی‌‌‌ترین ماده اولیه مصرفی در تولید شمش فولاد در شرایط کنونی با نرخی برابر بهای فروش آن در سال قبل به فروش می‌رود. این موضوع می‌تواند از افت بهای شمش‌فولاد در بازار داخل حمایت کند. وصل گاز واحدهای احیا و افزایش تولید آهن‌‌‌اسفنجی برای صنایع تکمیلی فعال در این حوزه و مصرف‌کننده نهایی خبری خوش است، اما عدم‌سرمایه‌گذاری مناسب در توسعه زیرساخت انرژی، ظرف سال‌های گذشته باعث شده است تا تهدید کاهش اجباری تولید این محصول در نیمه‌دوم امسال نیز مطرح باشد.
شمش فولاد ارزان می‌شود؟
بیشترین نرخ فروش تاییدشده آهن‌‌‌اسفنجی از رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران مربوط به هفته ابتدایی اسفند بود. این محصول در این هفته با نرخ 15هزار و 170تومان نیز معامله شد. به این ترتیب ظرف کمتر از دوماه، میانگین نرخ فروش آهن‌‌‌اسفنجی از بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران، نسبت به رکورد قیمتی فروش این محصول افت ... درصدی را به ثبت رساند. ظرف سال گذشته، در شرایطی که شمش فولاد در بازارهای جهانی از سکه افتاده بود، به شکل مستمر بر نرخ آن در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران افزوده می‌‌‌شد.
مدافعان رشد قیمت شمش فولاد، بخشی از واگرایی قیمتی در بازار شمش و محصولات فولادی در معاملات بازار فیزیکی بورس‌کالا و بازار آزاد با روند جهانی را به صعود بهای آهن‌‌‌اسفنجی مربوط دانسته و معتقد بودند، رقابت قیمتی در رینگ آهن‌‌‌اسفنجی با افزایش هزینه تولید شمش و محصولات فولادی، زمینه اوج‌‌‌گیری بهای این محصولات در بازار داخل را فراهم کرده و مانع اثرپذیری رینگ شمش و محصولات فولادی از سیگنال کاهشی جهانی می‌شود. در شرایطی که آهن‌‌‌اسفنجی با رفع محدودیت عرضه، به مسیر کاهش نرخ بازگشته و نرخ فروش آن در روز شنبه 19فروردین‌ماه نسبت به رکورد قیمت فروش آن در سال گذشته افت 30درصدی داشته است، می‌‌‌توان انتظار داشت که از نرخ فروش شمش فولاد در رینگ روز دوشنبه 21فروردین‌ماه نیز کاسته شود.
سیگنال جهانی؛ سرعت‌‌‌گیر قیمتی آهن‌‌‌اسفنجی
ظرف سال 1401 نرخ ارز در بازار آزاد رشد 74درصدی داشت و از کانال قیمتی 27هزار تومان در ابتدای سال به کانال قیمتی 47هزار تومان در پایان اسفند رسید. در این بازه زمانی میانگین نرخ فروش آهن‌‌‌اسفنجی از 9هزار و 890تومان در ابتدای سال 1401 به 13هزار تومان در روز 20 اسفند رسید؛ یعنی ظرف سال 1401 نرخ آهن‌‌‌اسفنجی رشد 5/ 31درصدی داشت. عقب‌ماندن بهای آهن‌‌‌اسفنجی از روند نوسان نرخ ارز در بازار آزاد به سقوط بهای محصولات زنجیره آهن و فولاد در بازار جهانی ظرف سال گذشته مربوط می‌شود. نرخ ارز در ابتدای سال 1401، روند باثباتی داشت؛ اما در این بازه زمانی بهای کامودیتی‌‌‌ها متاثر از تبعات اقتصادی حمله روسیه به اوکراین و امیدواری نسبت به بازگشت سریع اقتصاد چین به مسیر رشد در اوج بود و سیگنال مثبت جهانی، از رشد بهای آهن‌‌‌اسفنجی نیز حمایت کرده بود.
کمترین نرخ فروش آهن‌‌‌اسفنجی در بازار فیزیکی بورس کالای ایران در سال 1401 مربوط به نیمه مردادماه بود؛ میانگین نرخ فروش این محصول از این بازار در این تاریخ به 6هزار و 890تومان نیز رسید. فاصله گرفتن بهای محصولات زنجیره آهن و فولاد از رکورد قیمتی ثبت‌شده در ابتدای سال با فروکش کردن تبعات اقتصادی جنگ در اروپای شرقی و همچنین عدم‌تحقق بازگشت اقتصاد چین به مسیر رشد، عامل سقوط بهای کالاهای صنعتی در بازار جهانی ظرف سال گذشته بود.
