نگاهی به فعالیت بازار بیلت در ایران

سه روز اول هفته گذشته بازار کشورمان تعطیل بود، در نتیجه معامله‌ای صورت نگرفت. برای تولیدکننده‌ها تعطیلات فرصتی است، چون تبدیل بیلت به میلگرد سود چندانی برایشان ندارد.

از روزسه‌شنبه که بازار باز شد، تاثیر کاهش عرضه مقاطع و بالا رفتن قیمت آن روی قیمت بیلت هم مستقیما انعکاس پیدا کرد و قیمت بیلت از مرز ۱۱۰۰ تومان در هر کیلو برای سایز ۱۵۰ میلی‌متر در انزلی عبور کرد و تا آخر هفته به ۱۱۵۰ تومان رسید. ولی فروشنده‌ها رغبتی به عرضه کالا ندارند. مهم‌ترین دلیل احتیاط فروشنده‌ها، مشکل جایگزینی موجودی کالایشان است. شرایط گشایش اعتبار و خرید کالا سخت شده، بیلت نقدی تحویل بنادر شمالی ایران ۶۴۰ دلار در هر تن قیمت دارد، ولی فروشنده‌های معدودی حاضر به عرضه با اعتبار اسنادی هستند که قیمت فروش آنها بالای ۶۸۰ دلار است.

بر اساس گزارش اخیر مرکز خدمات فولاد ایران، واردکننده بیلت یا باید بیلت را در نرخ ۶۴۰ دلار در هر تن با دلار حاصل از صادرات وارد کند که قیمت تمام شده بیلت پس از ترخیص هر کیلو حداقل ۱۲۵۰ تومان خواهد شد که در این صورت هر کیلو ۱۰۰ تومان زیان خواهد داشت یا آنکه بیلت را با استفاده از نرخ ارز مرجع وارد کند که در این صورت قیمت تمام شده ۹۳۵ تومان می‌شود. در نتیجه هر کیلو ۲۱۵ تومان سود خواهد برد. ولی برای خرید با نرخ ارز مرجع و گشایش اعتبار، واردکننده با دو مشکل عمده مواجه است: اول یافتن فروشنده‌ای که حاضر باشد با اعتبار اسنادی به خریدار ایرانی بیلت عرضه کند و دوم بانک گشایش کننده در ایران که تقاضای دریافت صد درصد پول اعتبار را به صورت نقدی می‌نماید. به این ترتیب واردکننده بیلت برای استفاده از نرخ ارز مرجع باید تمام پول را به مدت بیش از ۴۰ روز در نزد بانک بلوکه کند و این ریسک را بپذیرد که در موعد حمل، ممکن است کالا به هر دلیلی تحویل نشود. راه حلی که امروز تقریبا همه واردکننده‌ها و فروشنده‌ها به آن عمل می‌کنند ترکیب هر دو صورت است، یعنی اعتبار اسنادی را باز می‌کنند، ۳۰ درصد وجه کالا را نقدی قبل از گشایش اعتبار می‌پردازند و ۷۰ درصد را باز هم زمان حمل به صورت نقدی، به این ترتیب واردکننده برای خرید هزار تن بیلت با احتساب تفاوت نرخ ارز حاصل از صادرات (حواله) و نرخ مرجع معادل ۲۵۰۰ تن پرداخت نقدی باید داشته باشد، همین امر باعث شده تا حجم واردات بیلت در ماه‌های گذشته هر روز کمتر شود. از سوی دیگر احتیاط واردکننده‌ها هم مزید بر علت است .

قیمت قراضه برای اولین بار پس از سه سال به زیر ۴۰۰ دلار (سی اف آر بنادر ترکیه) رسیده است. پیش‌بینی می‌شود این روند با توجه به رکود تابستان و ماه رمضان ادامه یابد. در نتیجه قیمت بیلت باید بیش از این تنزل یابد. به همین علت خریداران بیلت در همه جای دنیا در حالت صبر و انتظار هستند. نتیجه این امر به محدودیت بیشتر عرضه بیلت وارداتی خواهد انجامید. از طرفی به‌رغم آنکه این شرایط به کارخانه‌های نورد فشار شدیدی وارد می‌کند، ولی برای تولیدکنندگان بیلت داخلی فضای مناسبی را به وجود آورده است. اگر این شرایط تا یک سال آینده ادامه یابد، صنعت فولاد ایران به خود اتکایی برای بی نیازی از خارج خواهد رسید، چرا که تولیدکنندگان بیلت با مساله تامین قراضه روبه‌رو خواهند شد و این امر باعث سرمایه گذاری در فرآوری قراضه می‌گردد که صنعت فولاد ما امروز در این بخش با چالش روبه‌رو است.

مقاطع در ایران رو به صعود

از روزسه‌شنبه هفته گذشته روند صعودی قیمت‌های مقاطع شروع شده و تا پایان هفته ادامه داشته، به طوری که میلگرد تا پایان هفته هر کیلو ۳۰ تومان و تیرآهن هر کیلو ۲۰ تومان بالا رفت. خالی بودن انبارها باعث شده است که عرضه و تقاضا به هم بسیار نزدیک شوند. کارخانه‌ها از یکسو با افزایش قیمت مواد اولیه و هزینه تولید روبه‌رو هستند، از طرف دیگر محدودیت تقاضا باعث کاهش تولید آنها شده است. در نهایت این عوامل بازار را بسیار شکننده کرده است. هر خبر اقتصادی یا سیاسی تقاضا را تحت تاثیر قرار می‌دهد و قیمت را به نوسان در می‌آورد ولی تولید کننده‌ها با توجه به شرایط خودشان دلیلی برای پایین آوردن قیمت نمی بینند، چرا که معاملات بخش تولید تنها متکی به جو بازار نیست. نگاه بازار به طور کلی این است که روند عرضه از خارج محدود می‌شود. به همین علت به خرید از بورس روی آورده اند. تولیدکننده هم مجبور است تابع سیاست عمومی دولت برای کنترل تورم باشد، در حالی که قیمت تمام شده اش رو به بالا است، در نتیجه حجم عرضه در بورس کاهش یافته و به این ترتیب چشم‌انداز آینده برای تجار این است که در صورت خرید زیان نخواهند کرد. اگر این روند با حمایت منطقی از تولید تعقیب شود می‌تواند باعث معجزه در بخش فولاد کشور شود.

ورق در ایران گران‌تر

ورق گرم ضخامت ۲ میلیمتر در هفته گذشته تا هر کیلو ۲۰ تومان افزایش قیمت داشت و به مرز ۱۰۵۰ تومان رسید. علت اصلی این افزایش قیمت، غیبت عرضه کننده‌های بزرگ بود، البته روند عرضه این کالا محدود شده است چون با مشکل واردات روبه‌رو است ولی تقاضای این کالا هم به شدت پایین آمده است، در حالی که اکثر کارخانه‌های تولید کننده لوله و پروفیل با مشکل نقدینگی روبه‌رو هستند.

ورق‌های گرم محصول مبارکه تا ضخامت ۱۵ میلیمتر هم بعضا با افزایش هر کیلو ۵ تومان مواجه شد که بیشتر به دلیل غیبت فروشنده‌های بزرگ بود، در حالی که تقاضای آنها تغییری نکرده است و از طرف دیگر، تداوم عرضه فولاد مبارکه اجازه تغییر قیمت را نمی‌دهد. ورق‌های گرم ضخامت ۱۵ میلیمتر به بالا همچنان با مشکل واردات دست و پنجه نرم می‌کند. در شرایطی که بعضی از ضخامت‌ها (محصول کارخانه‌های داخلی) کم است، جایگزین وارداتی آن به اشکال مختلف در بازار موجود است. با توجه به رکود ساخت و ساز بعید به نظر می‌رسد در آینده نزدیک، بازار این کالا تغییر چندانی داشته باشد.

طی هفته گذشته، ورق سرد تقریبا بدون نوسان بود و با اینکه واردات این کالا محدود شده، ولی ثبات بازار به دو علت حفظ شده است: اول افزایش عرضه فولاد مبارکه، دوم رکود تقاضا. ورق سرد کالای واسطه‌ای برای صنعت محسوب می‌شود. تقاضای این بخش هر روز کاهش می‌یابد - چه در صنایع محصولات خانگی که در رقابت با انواع خارجی است و چه در بخش لوله و پروفیل. به همین علت فشار تقاضا تا اواخر مرداد ماه احساس نخواهد شد. قیمت این کالا در خارج از کشور هم رو به تنزل است و به همین دلیل تجار با احتیاط دست به واردات می‌زنند. ولی ادامه این روند برای نیمه دوم سال می‌تواند خطرساز باشد و صنایع داخلی ما را با مشکل مواد اولیه روبه‌رو کند، چرا که تولید این کالا بر اساس سفارش است و عرضه آن به بازار باید حداقل از دو ماه قبل برنامه‌ریزی شود.

ورق گالوانیزه نیز تغییری در هفته گذشته نداشت و در بعضی ضخامت‌ها با تنزل قیمت هم روبه‌رو بود، در حالی که برای بعضی دیگر از ضخامت‌ها با محدودیت عرضه روبه‌رو است، ولی رکود تقاضا از یک طرف و واردات صورت گرفته از چین و هند، اجازه تغییر قیمت به این کالا را نمی‌دهد.