نگرانیها از تامین عرضه، بهای موادغذایی را دوباره افزایش داد
سایه تبعات جنگ بر مزارع گندم
بازی پوتین با بهای گندم
تبعات جنگ، خشکسالی و استمرار تورم در غرب، موادغذایی را برای چندمین بار از ابتدای سال میلادی جاری وارد فاز افزایشی کرد. روز گذشته بهای گندم در معاملات آتی بورس شیکاگو به 5/ 8دلار بهازای هر بوشل رسید که نسبت به اواسط ماه اوت افزایش 16درصدی را تجربه کرده است. از ابتدای ماه گذشته، طبق توافق بین روسیه و اوکراین، کریدورهایی امن برای ارسال محمولههای گندم اوکراین از طریق دریای سیاه ایجاد شد. میلیونها تن گندم و دیگر غلات از ابتدای حمله نظامی روسیه به اوکراین در بنادر تجاری این کشور مسدود مانده بودند.
آزاد شدن محمولههای گندم بنادر و صادرات آن به دیگر کشورها موجب کاهش نگرانیها در خصوص تامین جهانی موادغذایی و در نهایت افت جهانی بهای گندم شد. اما هفته گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه اعلام کرد که امکان دارد محدودیتهایی را بر این توافق اعمال کند. وی ادعا کرد دلیل این تصمیم، ارسال محمولههای غذایی، غلات و کودهای شیمیایی از اوکراین به اتحادیه اروپا و ترکیه بهجای کشورهای فقیر است. البته برخی نیز سخنان پوتین را باورپذیر ندانستهاند. آرلان سادرمن، رئیس بخش کامودیتی در کارگزاری استونایکس معتقد است، از آنجا که افزایش صادرات موجب تقویت درآمد ارزی این کشور شده است، میتواند به اوکراین برای مقابله با حمله نظامی روسیه کمک کند و طبیعی است که پوتین با این اقدام مخالف باشد. همچنین این قرارداد که بین روسیه و اوکراین و با میانجیگری سازمان ملل و ترکیه بسته شده است، شامل تسهیل صادرات روسیه نیز میشود. اما مسکو اعلام کرد، بهدلیل تحریمهای اعمالشده از سوی غرب، کشتیهای روسی با مشکلاتی برای حملونقل محصولات صادراتی مواجه هستند. پیشبینی میشود که روسیه حدود 4میلیون تن گندم را تا آخر ماه میلادی جاری صادر کند.
طی ماه گذشته نیز این کشور حدود 5/ 3میلیون تن گندم را به کشورهای دیگر ارسال کرد.خبرها حاکی از آن است که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، قصد دارد در دیدار هفته جاری با پوتین از وی درخواست کند که صادرات مواد غذایی از طریق دریای سیاه را افزایش دهد. اردوغان بیان میکند؛ همانطور که پوتین میگوید معمولا این محصولات به کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه ارسال میشوند. شاید این دلیلی است که پوتین نمیخواهد محصولات روسی را ارسال کند. البته در دیدار آتی از وی درخواست خواهیم کرد که محصولات روسیه را از طریق کشتیها ارسال کند.
کاهش صادرات برنج
پنجشنبه گذشته، هند صادرات برنجلاشه را ممنوع کرد. همچنین این کشور 20درصد مالیات بر صادرات دیگر برنجها وضع کرد. بزرگترین صادرکننده برنج قصد دارد با این قوانین موجب کاهش التهاب قیمتی در داخل کشور شود و عرضه داخلی را تقویت کند.خشکسالی در چهار منطقه حیاتی تولید برنج در هند موجب شده است تا مقامات این کشور از تامین عرضه داخلی در ماههای آتی نگران شوند. این شبهقاره به 150 کشور جهان برنج صادر میکند و هرگونه کاهش صادرات از سمت این کشور میتواند فشار محسوسی به زنجیره تامین غذایی جهانی وارد کند که هماکنون نیز بهدلیل خشکسالی، موج گرمای شدید و حمله نظامی روسیه به اوکراین دچار بحران است. نگرانی از کاهش عرضه برنج بر قیمت آن نیز تاثیر گذاشته و موجب افزایش بهای برنج در روزهای اخیر شد. روز گذشته، بهای برنج در معاملات آتی بورس شیکاگو به 34دلار به ازای هر صد کیلوگرم رسید که نسبت به هفته گذشته افزایش یکدلاری داشته است. وضع این قانون جدید در هند نیز به احتمال زیاد خریداران را به افزایش تقاضا از دیگر رقیبهای هند همچون تایلند و ویتنام ترغیب خواهد کرد؛ گرچه این دو کشور نیز بهدلیل افزایش بهای حملونقل در سالجاری با چالشهایی در خصوص صادرات مواجه شدهاند.
تشدید بحران غذایی
همچنین ممنوعیت کامل صادرات لاشهبرنج از هند، میتواند بحران غذایی در کشورهای آفریقایی را تشدید کند؛ چراکه برخی از کشورهای فقیرتر این قاره استفاده زیادی از این محصول میکنند. این ممنوعیت تاثیر شدیدی بر چین نیز خواهد گذشت. این کشور بزرگترین خریدار لاشه برنج از هند است و حدود 1/ 1میلیون تن از این محصول را در سال گذشته خریداری کرده است. البته این کشور، لاشه برنج را برای تغذیه دام و طیور استفاده میکند.مقامات هند از ابتدای سال و به دنبال افزایش قیمت موادغذایی در جهان، صادرات شکر و گندم را نیز ممنوع کرده بودند.وقوع سیل اخیر در پاکستان -از مهمترین صادرکنندگان برنج در دنیا- نیز به افزایش نگرانیها در خصوص تامین عرضه برنج در ماههای پیشرو انجامیده است. سیل اخیر در نواحی مختلف پاکستان، آسیبهای جبرانناپذیری به مزارع کشت برنج زده است.