بازار فلز سرخ در چنگال رکود

دنیای‌اقتصاد - شکیبا خیرخواهان : باوجود تلاش سیاستگذاران، واهمه از رکود همچنان اصلی‌ترین نگرانی شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران بزرگ دنیاست. این نگرانی بر معاملات فلزات پایه، از جمله مس تاثیر شگرفی گذاشته است. بهای فلز سرخ که از اواسط ماه اوت روند افزایشی را در پیش گرفته بود، با انتشار داده‌های کالایی ناامیدکننده از سمت اقتصاد‌‌‌های بزرگ دنیا و اعلام فدرال‌رزرو مبنی بر تداوم افزایش نرخ بهره، دوباره در کانال کاهشی قرار گرفت. البته در روزهای اخیر، بهای این فلز افزایش جزئی را تجربه کرد که دلیل آن اعلام تداوم سیاست‌های مالی چین برای افزایش رشد اقتصاد این کشور بوده است. گرچه برخی تحلیلگران معتقدند، با وجود قرنطینه‌‌‌های سختگیرانه و لطمه سیاست کرونا صفر به کسب‌وکارها نمی‌توان انتظار زیادی از سیاست‌های حمایتی چین داشت. اعلام کاهش تولید معدنچیان بزرگ در آمریکای جنوبی طی هفته گذشته نیز از عوامل دیگر افزایش قیمت فلز سرخ بود.

تکان جزئی بازار

بهای مس پس از یک دوره صعود قیمتی، روند نزولی خود را آغاز کرد. کاتد مس هفته منتهی به ‌روز جمعه دوم سپتامبر را با کاهش قیمت قابل ملاحظه‌‌‌ای به پایان رساند. البته این فلز در هفته جاری وارد کانال افزایشی شد. روز گذشته هر تن فلز مس در فروش نقدی و تحویل فوری بورس فلزات لندن به قیمت 7‌هزار و 661تن معامله شد که نسبت به جمعه گذشته افزایش 74دلاری را تجربه کرد.

باوجود سایه سنگین رکود، تصمیم چین مبنی بر تداوم حمایت از اقتصاد خود برای تحریک رشد و کاهش موجودی و تولید فلز مس سبب شد تا در هفته جاری بهای این فلز افزایش جزئی داشته باشد. در روزهای اخیر مقامات دولتی چین متعهد شدند که به حمایت از افزایش زیرساخت‌‌‌ها در ادامه سال نیز ادامه دهند. چین از ابتدای سال با اجرای سیاست مالی و حمایت از افزایش ساخت‌‌‌و‌‌‌ساز به مقابله با رکود پرداخته است. اگرچه برخی تحلیلگران معتقدند این سیاست تا به‌‌‌حال نتیجه مدنظر را در پی نداشته است؛ با این حال، پس از اعلام این کشور مبنی بر تحریک دوباره رشد اقتصادی خود با حمایت مالی، بهای مس در هفته جاری با افزایش قیمت مواجه شد. قرار گرفتن موجودی فلزات پایه از جمله مس در انبار بورس‌‌‌های کالایی در کف و کاهش تولید فلز سرخ از سمت معدنچیان مهم نیز بر افزایش قیمت بی‌‌‌اثر نبوده است.

سیگنال رکودی ادامه دارد

با وجود افزایشی‌شدن بازار در روزهای اخیر، تقویت احتمال تداوم رکود گسترده در سراسر جهان، تجار را بیش از هر زمان دیگری نگران کرده است. تصمیمات سیاستگذاران غربی برای مهار تورم و افزایش چندباره نرخ بهره پس از یک دوره افزایش خوش‌بینی نسبت به بازار به کاهش قیمت فلزات پایه، از جمله مس منجر شد.

در هفته ابتدایی شهریور، جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو نیز متعهد شد که بانک مرکزی با قدرت تمام از ابزار‌‌‌های خود برای حمله به تورمی که همچنان به بالاترین نرخ خود در 40سال گذشته نزدیک است، استفاده خواهد کرد. وی در سخنان خود اضافه کرد، افزایش نرخ بهره احتمالا تا مدتی ادامه خواهد داشت. این سخنرانی مهم‌ترین دلیل افت قیمت فلزات پایه از جمله مس در هفته گذشته بود. سیاست‌‌‌های چین در شرق آسیا نیز دلیل دیگری برای افت نرخ‌هاست. دولت این کشور در هفته‌‌‌های گذشته مجددا اقدام به قرنطینه چند شهر مهم به جهت جلوگیری از شیوع ویروس کرونا کرد. شهرهای بزرگ از قبیل شنزن نیز اعلام کردند که کسب‌وکارها را برای مهار این ویروس تعطیل خواهند کرد. تعطیلی‌‌‌های اجباری در چین، فعالیت اقتصادی این کشور را فلج کرده و موجب واکنش منفی بازارهای کالایی شده؛ چرا که موجب افزایش نااطمینانی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های مهم در این کشور شده است.

انتشار داده‌‌‌های کالایی در این هفته نیز واهمه از رکود در بازارهای جهانی را تایید می‌کند. این شاخص رکود یا ثبات کسب‌وکارهای مورد بررسی و چشم‌انداز انتظاری آنها در آینده را نشان می‌دهد. شامخ ماه اوت برای منطقه چین و اتحادیه اروپا کمتر از 50واحد گزارش شده است که در محدوده بروز رکود قرار دارد. پیش‌بینی اقتصاددانان شرکت‌کننده در نظر‌سنجی رویترز برای شاخص مدیران خرید اروپا در ماه اوت برابر با 7/ 49واحد بود؛ اما این شاخص در رقمی کمتر از پیش‌بینی و برابر با 6/ 49واحد اعلام شد. این رقم کمترین میزان اعلام‌شده برای این شاخص در اروپا از ژوئیه 2020 تا به حال بوده است. همچنین این شاخص برای چین برابر با 9/ 49واحد اعلام شد.شاخص مدیران خرید صنعتی برای ایالات‌متحده 5/ 51واحد گزارش شد که بالاتر از محدوده رکود قرار دارد؛ اما به کمترین میزان خود از ژوئیه 2020 سقوط کرده است. با وجود کاهش تولید مس، افت این شاخص در مناطق تجاری مهم دنیا سیگنال مهمی برای احتمال بروز رکود تلقی می‌شود و خبری منفی برای معامله‌‌‌گران در بازارهای کالایی است. عقبگرد اقتصاد جهانی در این شرایط می‌تواند کاهش قیمت‌ها را شتاب بخشد. چالش محدودیت در عرضه و کاهش تقاضا همزمان گریبان مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان جهانی را خواهد گرفت؛ از این رو تحلیلگران نسبت به بروز رکود اقتصادی در سال ۲۰۲۳ هشدار می‌دهند.

کاهش تولید فلز سرخ

شیلی، مهم‌ترین تولیدکننده مس در دنیا این هفته از کاهش 5/ 8درصدی تولید خود خبر داد. پرو نیز که در جایگاه دوم تولید فلز در دنیا قرار دارد، اعلام کرد تولید مس در این کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6/ 6‌درصد کاهش داشته است؛ چراکه مهم‌ترین معادن این کشور عملکرد مناسبی نداشته‌اند. در آخرین گزارش از عملکرد معدن آنتامینا، از بزرگ‌ترین معادن پرو، در ژوئیه گذشته این معدن 1/ 9‌درصد کاهش تولید داشته است. از اوایل سال میلادی جاری به‌‌‌دلیل وقایع معدن لاس‌بامباس و تظاهرات افراد محلی در این منطقه، تولید مس با مشکلاتی در این کشور مواجه شده بود؛ اما از ماه ژوئن این تظاهرات فروکش کرده و تولید این معدن به روال عادی خود برگشته است. همچنین کودلکو، بزرگ‌ترین شرکت معدنی مس شیلی، اعلام کرد که تولید سالانه‌اش بین 49/ 1 تا 51/ 1میلیون تن مس قرار خواهد گرفت؛ رقمی که نسبت به پیش‌بینی قبلی این معدن حدود 100هزارتن کاهش داشته است.

البته ماکسیمون پاچکو، رئیس کودلکو، بیان کرد که این پیش‌بینی قطعی نیست و احتمال کاهش تولید دوباره وجود دارد. وی همچنین اظهار کرد: بهترین پیش‌بینی ما برای سال‌های 2023 تا 2027 تولید سالانه حدود 5/ 1میلیون تن خواهد بود؛ چرا که پروژه‌‌‌های زیرساختی برای رسیدن به سطح تولید موردنیاز بسیار عقب‌‌‌تر از برنامه هستند. با توجه به اینکه تولید متوسط سالانه این معدن از 2010 تا به حال حدود 74/ 1میلیون تن مس در سال بوده، حتی خوش‌بینانه‌ترین پیش‌بینی این شرکت نیز کمتر از سطح تولید در سال‌های گذشته است. چالش‌‌‌های کودلکو برای رسیدن به سطح تولید موردنیاز در واقع همان مشکلات شیلی هستند. کمبود منابع‌‌‌ آب، مشکلات مربوط به خط لوله‌‌‌ها، افزایش مالیات و عدم‌اطمینان به قوانین از جمله‌‌‌ چالش‌‌‌هایی هستند که این معدن با آنها مواجه است.