برنامه افزایش ۵۰ درصدی میزان تولید معدن طلای موته
طلا و جایگاه ایران
ایران جزو کشورهایی است که از نظر ذخایر طلا در دنیا در جایگاه مطلوبی قرار دارد و در حوزه تولید طلا نیز در بین ۱۲۱کشور در سکوی ۴۳جهان ایستاده است. ذخایر قطعی طلای ایران حدود ۲۵۰تن و ذخایر احتمالی با طرح‌‌‌های اکتشافی ۱۵۰تن در نظر گرفته شده که با تکمیل تمام برنامه‌‌‌های اکتشافی امید است ذخایر قطعی به یک‌هزار تن نیز برسد. آذربایجان‌‌‌شرقی، آذربایجان‌‌‌غربی، کردستان، سیستانوبلوچستان، خراسان‌‌‌رضوی، اصفهان، مرکزی و همدان از استان‌‌‌هایی به‌‌‌شمار می‌‌‌روند که در زمینه برخورداری از معادن طلا از شرایط خوبی برخوردارند، این درحالی‌‌‌است که تاکنون بیش از ۵۰ناحیه و منطقه معدنی طلاخیز در کشور شناسایی شده است. معدن طلای موته، یکی از مهم‌ترین معادن طلای ایران به شمار می‌‌‌آید که در استان اصفهان واقع شده و دارای ۹کانسار طلادار است.
تولید سالانه ۳۰۰ کیلوگرم طلا در مجتمع موته
طلای موته شامل سه معدن بزرگ قدیمی به نام‌‌‌های دره‌اشکی، سنجده و چاه‌خاتون با مجموع ذخایر ۷میلیون تن ماده معدنی است و در معادن موته سالانه حدود ۳۰۰ کیلوگرم طلا تولید می‌شود.
معادن موته به روش پلکانی روباز استخراج می‌‌‌شوند. روش کار به این شکل است که برای هر پله معدن ابتدا طرح مربوط به آن پله به صورت مجزا در یک نقشه پیاده می‌شود، سپس در مرحله بعد، محدوده عیاردار آن پله که با استفاده از اطلاعات اکتشافی، وضعیت زمین‌‌‌شناسی و روند ماده معدنی در پله‌‌‌های بالاتر تعیین‌شده روی این نقشه پیاده می‌شود، بعد سطح پله به بلوک‌‌‌های ماده معدنی و باطله تقسیم می‌شود، سپس حفاری انجام شده و چال‌‌‌ها به وسیله مواد ناریه خرج‌گذاری‌شده و پس از انفجار ماده معدنی به‌‌‌وسیله دامپتراک و کامیون به کارخانه و باطله آن به دپو باطله حمل می‌شود.
به‌منظور بررسی بیشتر مجتمع طلای موته، «دنیای‌اقتصاد» با سرپرست این مجتمع به گفت‌‌‌وگو نشسته که مشروح آن در ادامه آمده است؛
شهاب‌‌‌الدین محمد راستانی در ابتدای این گفت‌‌‌وگو اظهار کرد: معادن طلا در سه بخش خصوصی، دولتی و سرمایه‌گذاری خارجی در ایران تحت عملیات اکتشاف، استخراج و فرآوری قرار می‌‌‌گیرند و معادن زرشوران، موته و هیرد تحت مالکیت شرکت (دولتی) تهیه و تولید مواد معدنی ایران هستند و به صورت جانبی نیز ذخیره طلا در معدن جانجای سیستانوبلوچستان را می‌‌‌توان نام برد. نیمی از طلای ایران در بلوک شرق کشور قرار دارد که ازجمله مهم‌ترین معادن این منطقه معدن طلا و مس جانجا را می‌‌‌توان نام برد. در آینده نزدیک به ذخایر پورفیری طلای هیرد که چند آنومالی را دربرمی‌گیرد و فقط یکی از آنها فعال است افزوده می‌شود و سایر آنومالی‌‌‌ها در حال اکتشاف و ورود به عرصه تولید هستند.
طرح افزایش تولید کارخانه در دست اقدام است
سرپرست مجتمع طلای موته اظهار کرد: در محدوده استان‌اصفهان نیز ذخایر مختلف طلا وجود دارد. طبق روال سال‌های گذشته با بالا رفتن ارزش این فلز استراتژیک عیار حد بهینه طلا به رنج پایین‌‌‌تری تقلیل می‌‌‌یابد و از این منظر اقتصادی‌‌‌تر می‌شود. به عبارت بهتر گرید طلا به دلیل اینکه قیمت کالا بالاتر رفته و هزینه‌‌‌های تولید به‌صرفه‌‌‌تر شده است، کاهش می‌‌‌یابد.
وی عنوان کرد: شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران تمام تلاش خود را برای توسعه افزایش پتانسیل‌‌‌های قدیمی‌‌‌تر ازجمله معدن موته به کار گرفته و با تکمیل اکتشافات در محدوده و پتانسیل‌‌‌های مجاور معدن موته اقدام به تکمیل اکتشاف و طراحی و اجرای طرح‌‌‌های افزایش ظرفیت تولید کرده است. پیش‌بینی می‌شود در یک‌سال آینده این برنامه‌‌‌ها به مرحله بهره‌‌‌برداری برسند. در حال حاضر، طراحی طرح افزایش تولید کارخانه مجتمع طلای موته از طریق کمیته پژوهش شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران مستحضر شده و با انعقاد قراردادی با دانشگاه تهران انجام خواهد شد.
راستانی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه ذخایر طلای موته به قسمت تحتانی معادن رسیده است، برای افزایش تولید در مجتمع طلای موته در وهله اول باید خط تولید، بهینه و اصلاح شود و از طرفی نیازمند خوراک جدید هستیم. با اضافه کردن این تناژ خاک به خط فناوری جدید کارخانه پیش‌بینی می‌شود بیش از ۵۰درصد افزایش تولید برای مجتمع موته تا پایان سال ۱۴۰۲ رقم بخورد.
مدیر مجتمع طلای موته گفت: این شرکت با هدف افزایش کیفیت شمش تولیدی برای انتخاب مشاور به‌منظور انجام مطالعات پایه و طراحی پروژه در سامانه ستاد ایران فراخوان داده است.
توسعه صنایع پایین‌دستی؛ راهی برای نجات صنعت طلا
سرپرست مجتمع طلای موته ابراز کرد: طراحی‌‌‌های مورد نظر در نیمه دوم سال‌جاری به پایان خواهد رسید و از انتهای سال پیش‌بینی می‌شود که اجرای عملیات ساخت و تجهیز و به عبارت بهتر، توسعه کارخانه در دستور کار قرار گیرد. متاسفانه ۹ محدوده از محدوده‌‌‌های خوب دارای طلا که ماحصل اکتشافات گذشته است، در منطقه امن محیط‌زیستی قرار گرفته و امیدواریم با تعامل و رایزنی با اداره محیط‌زیست بتوانیم قدمی در راستای افزایش تولید منطقه برداریم.
راستانی افزود: با توجه به مشکلات اقتصادی که در کشور وجود دارد، بتوانیم با افزایش تولید و همچنین ارتقای سطح اشتغال در منطقه، سهم کوچکی در بهبود شرایط اقتصادی کشور داشته باشیم.
سرپرست مجتمع طلای موته با اشاره به راهکار توسعه صنعت طلا در کشور، تصریح کرد: یکی دیگر از طرح‌‌‌هایی که می‌‌‌توان به‌عنوان پیشنهاد در حوزه طلا عنوان کرد، توجه به صنایع پایین‌دستی است که از طریق جذب سرمایه‌گذار از بخش خصوصی می‌‌‌توان در این راستا نیز اقداماتی انجام داد. جذب سرمایه یا اقدام عملیاتی برای توسعه و احداث صنایع پایین‌دستی که به افزایش سطح اشتغال در منطقه منجر شود، می‌‌‌تواند در حال حاضر یکی دیگر از راهکارهایی باشد که به افزایش تولید و ارزش‌افزوده در حوزه طلا می‌انجامد. در شرایط فعلی این ایده، پخته و کامل نیست و نیاز به بررسی‌‌‌های کارشناسانه و دقیق‌‌‌تری دارد و امیدواریم در آینده نزدیک به این پیشنهاد جامع عمل پوشانده شود. راستانی با اشاره به اجرای «طرح ساخت مدار بازیابی آب و سرند کربن‌گیری» به‌عنوان یکی از طرح‌‌‌های زیست‌محیطی این مجتمع در سال‌جاری، تصریح کرد: مناقصه انتخاب پیمانکار برگزار و با پیمانکاران برنده، قرارداد منعقد شده است که ارزش ریالی و ارزی آن به ترتیب ۶۹میلیارد تومان و ۲میلیون یورو است.
وی افزود: با راه‌اندازی مدار آبگیری، حدود ۸۵درصد آب مصرفی -که حاوی مقادیر مواد شیمیایی همچون سیانور و آهک است- به کارخانه بازگشت داده شده و مورد استفاده مجدد قرار می‌گیرد. این اقدام، علاوه بر کاهش مصرف آب از چاه‌‌‌های تامین‌کننده، کاهش مصرف مواد شیمیایی را نیز به همراه خواهد داشت.
مدیر مجتمع طلای موته خاطرنشان کرد: با راه‌اندازی واحد کربن‌گیری حدود ۸/ ۱میلیون تن باطله موجود در سدهای باطله «یک» و «دو» مجتمع که دارای ذخیره‌‌‌ای حدود ۷۰۰کیلوگرم طلاست، بازیافت طلای موجود در سدهای باطله انجام خواهد شد.
اتمام تدوین طرح جامع طلا تا پایان مرداد
راستانی با اشاره به اینکه تدوین طرح جامع طلا تا پایان مرداد به اتمام می‌‌‌رسد، تصریح کرد: این طرح در راستای تهیه بانک اطلاعاتی جامع از وضعیت طلای کشور در اختیار تصمیم‌گیران ارشد وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهد بود. وی خاطرنشان کرد: قرارداد اجرای این طرح در شهریور سال ۹۹ با یک شرکت خصوصی به ارزش حدود ۷میلیارد و ۲۴۱میلیون ریال منعقد شد. این پروژه در چهار فاز با پیشرفت ۱۰۰درصد به اتمام رسیده است و سامانه تحت وب آن به‌منظور دسترسی تمام ذی‌نفعان صنعت طلا تا پایان مردادماه امسال قابل استفاده خواهد بود.
