کاهش بیشتر نرخ ابزارهای مالی-کالایی با عقبگرد بهای ارز محتمل است
بازارهای مالی بورس‌کالا تحت فشار کم‌رونقی معاملات ارزی
اینکه اواسط هفته جاری حجم معاملات در بازار ارز به میزان قابل‌توجهی نزولی بوده، آن هم در شرایطی که بسیاری از اهالی این بازار از محدود بودن تعداد خریداران در این بازار خبر می‌دهند، سبب شده است تا سایر بازارهای مالی-کالایی بورس‌کالا نظیر صندوق‌های کالایی، گواهی سپرده و پیمان‌‌‌های آتی تحت‌تاثیر این عقبگرد معاملاتی در بازار ارز نه‌تنها با حجم کم دادوستد شوند، بلکه غالب اهالی این بازار نیز با اولویت قرار دادن استراتژی محافظه‌‌‌کارانه از پیشنهاد قیمت‌های بالا به‌شدت پرهیز کرده و بخش عمده معاملات خود را به آینده و ثبات بازار ارز موکول کنند.
همگرایی بازارهای مالی بورس‌کالا در محدوده منفی
سه بازار گواهی سپرده، صندوق‌های کالایی و بازار مشتقه بورس‌کالا از جمله بازارهایی هستند که بر مبنای انتظارات معامله‌‌‌گران خود نسبت به آینده قیمتی این اوراق، آن هم از مسیر نوسان بهای متغیرهایی که اثر مستقیمی بر این بازارها دارد، روند معاملاتی مشخصی را ترسیم می‌کنند. بررسی‌‌‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، در عمده روزهای معاملاتی سال‌جاری، ابزارهای مالی بورس‌کالا با کاهش نرخ همراه بودند؛ در حالی که حجم معاملات همچنان در محدوده قابل قبولی قرار داشت. اما چندی است در تمامی بازارها به‌ویژه صندوق‌های طلا و پیمان‌‌‌های آتی شاهد افت جدی حجم دادوستدها هستیم که در کنار روند کاهشی بهای این اوراق تداعی‌کننده ترس معامله‌‌‌گران از کاهش شدید قیمت‌هاست؛ آن هم در شرایطی که تمایل چندانی به ورود محسوس نقدینگی به این بازارها وجود ندارد و حتی در برخی از نمادهای طلایی بورس‌کالا به قدری حجم معاملات پایین آمده که تنها دلیل عدم‌خروج سرمایه از این اوراق را می‌‌‌توان امتناع از دامن زدن به ریزش بیشتر نرخ عنوان کرد؛ چرا که این بازارها طبق تحرکات اخیر خود به‌شدت نسبت به عمکرد سایر معامله‌‌‌گران نیز حساس هستند و به محض برجسته شدن موقعیت فروش، سایر معامله‌‌‌گران نیز با آنها همسو شده و احتمال ایجاد صف‌‌‌های فروش، آن هم در نرخ‌های بسیار پایین، افزایش می‌‌‌یابد.
تکانه‌‌‌های بهای ارز؛ سکاندار معاملات ابزارهای مالی
تجربه نشان داده است که مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر جریان معاملاتی ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا به‌ویژه ابزارهای مبتنی بر طلا و سایر محصولاتی که در تنها بازار پیش‌نگر بورس یعنی تابلوی معاملات آتی دادوستد میشوند، نوسان بهای آزاد ارز، دورنمای تحرکات قیمتی و روند کلی میزان خرید و فروش معامله‌‌‌گران ارزی است. تغییرات قیمتی در بازارهای جهانی نیز در اکثر گروه‌‌‌های کالایی، دیگر متغیر تعیین نرخ تسویه لحاظ میشود؛ اما نوسان نرخ ارز یکی از سیگنال‌‌‌های اصلی است که در بین معامله‌‌‌گران این بازارها تعیین‌کننده جهت‌گیری ذهنیت غالب به شمار می‌رود. از این رو رصد نوسان بها در بازار ارز و میزان عرضه و تقاضا در این بازار می‌تواند بر روند دادوستد ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا اثر مستقیم داشته باشد.
پس از افت‌وخیزهای اخیر نرخ دلار در بازار آزاد اکنون نوسان محدود آن در کانال ۲۷هزار تومان دیده میشود که شاید بتوان در صورت حفظ شرایط فعلی به عنوان کف قیمتی دلار از آن یاد کرد. تمایل معاملات با توجه به خبرهای امیدوارکننده اخیر از سوی طرفین مذاکرات برجام بیش از پیش از کاهش محدود بهای ارز حمایت می‌کند؛ اما این واکنش کلی بازار نسبت به سیگنال‌‌‌هایی است که در حد انتشار اخبار باقی مانده است؛ در حالی که این انتظار وجود دارد که در صورت نهایی شدن نتیجه مذاکرات و عملیاتی شدن مفاد برجام روند کاهشی در بازار ارز و سایر بازارهای موازی نظیر طلا و ابزارهای مالی-کالایی بورس کالا تشدید شود. البته صحبت‌‌‌های امیدوارکننده اخیر سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست اواسط هفته جاری به عنوان سیگنالی مثبت بر جریان منفی بازارهای مالی بورس کالا افزود و در روزهای اخیر شاهد نوسان منفی نرخ در عموم نهادهای معاملاتی بودیم.
ابزار پیش‌نگر بورس‌کالا با صف خرید نمادهای زعفران همراه شد
اگرچه این روزها عمده نمادهای معاملاتی با نوسان منفی نرخ همراه شده‌اند و تحت‌تاثیر روند نزولی بهای دلار آزاد که در کانال ۲۷هزار تومان قرار دارد، مسیر کاهشی را می‌‌‌پیمایند، در جریان معاملات روز گذشته در بازار پیمان‌‌‌های آتی بورس‌کالا شاهد ایجاد صف خرید برای هر سه سررسید زعفران نگین بودیم که این نوسان مثبت نرخ پس از افت جدی بهای هر کیلو زعفران در بورس‌کالا رقم خورد. به عبارت دقیق‌‌‌تر، نوسان منفی نرخ برای مجموعه نمادهای زعفرانی بورس‌کالا در هر سه بازار صندوق‌های کالایی کشاورزی، گواهی سپرده زعفران و قراردادهای آتی طی روزهای اخیر به صورت مداوم تجربه شد؛ تا جایی که در هفته جاری با نرخی پایین‌‌‌تر از قیمت بازار فیزیکی خود مورد دادوستد قرار گرفت. قیمت این اوراق در محدوده بهای دارایی پایه، آن هم با ذهنیت مبتنی بر ترکیبی از سیگنال‌‌‌های مخابره‌شده از سوی متغیرهای اثرگذار نوسان می‌کند. اینکه دلایل زیادی همچون کاهش محسوس میزان تولید و افزایش تقاضا به‌راحتی افزایش قیمت محصولی همچون زعفران را اثبات می‌کند، این افت قیمت به‌راحتی توجیه‌پذیر نیست و شاید بتوان آن را به فعالیت‌‌‌های سفته‌‌‌بازانه در این بازار مربوط دانست که به دلیل کاهش عمق معاملات به‌ویژه در بازار آتی رخ داده است.
روز گذشته تاریخ تحویل یکی از محصولات تازه‌وارد به تابلوی آتی بورس‌کالا یعنی کاتد مس بود که در پایان زمان معاملات (ساعت ۱۵) با نرخ تسویه نهایی ۲۳۲هزار و ۲۲۹تومان از بازار خارج شد. دو دارایی سرمایه‌‌‌ای این بازار یعنی آتی صندوق طلا و نقره نیز با نوسان به‌نسبت محدود بهای جهانی خود همراه هستند و بیشترین اثرپذیری را از تکانه‌‌‌های نرخ ارز در بازار آزاد دارند. همچنان روند نوسان بهای تسویه این دو دارایی نیز به‌رغم افت و خیزهای محدود، نزولی است؛ تا جایی که نزدیک‌‌‌ترین سررسیدها با اندکی کاهش نسبت به دارایی پایه خود معامله میشوند.
معامله گواهی سکه و صندوق‌های طلا کمتر از نرخ‌های بنیادین
ابزارهای طلایی بورس‌کالا در تمامی روزهای معاملاتی هفته جاری به گونه‌‌‌ای مورد دادوستد قرار گرفتند که همچنان از روند کاهشی نرخ حمایت و برآیند انتظارات غالب این بازارها را منفی ترسیم می‌کنند. مجموعه نمادهای فعال در بازار گواهی سپرده سکه طلا به میزان ۵/ ۲درصد کمتر از بهای سکه فیزیکی بازار آزاد معامله شده و تعدیل هر چه بیشتر بهای ابطال واحدهای صندوق طلا را رقم زدند. در مقابل، عموم معامله‌‌‌گران بازار صندوق‌های طلا نیز با اولویت قرار دادن استراتژی محافظه‌‌‌کارانه حجم معاملات خود را نه‌تنها در سطوح پایین حفظ کردند، بلکه نسبت به روز قبل با نرخی کمتر معامله شدند. این امر سبب افزایش فاصله دو نرخ ابطال و بهای پایانی هر ۶نماد قابل معامله این بازار در محدوده منفی ۱۵/ ۱درصد شد و بار دیگر عمق انتظارات کاهشی را در جریان معاملات این بازارها افزایش داد.
