مناقصه به بورس کالا راه یافت

با آغاز معاملات مناقصه در بورس کالا، در کنار اطلاعیه عرضه کالاها که به روش مزایده و رقابت خریداران انجام می‌شود، اطلاعیه مناقصه نیز منتشر خواهد شد که در این اطلاعیه، خریدار اعلام خواهد کرد تمایل به خرید چه کالایی و با چه مشخصاتی دارد؛ به این ترتیب شرکت‌هایی که برای عرضه کالای مورد نظر در بورس پذیرش شده‌اند، می‌توانند در مناقصه شرکت کنند؛ برنده مناقصه شرکتی خواهد بود که حاضر به فروش کالا با قیمت پایین‌تری به خریدار باشد. جواد فلاح، مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران به ماده ۱۷ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید اشاره کرد و به کالاخبر گفت: براساس این ماده قانونی، خرید و فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس‌های کالایی که با رعایت مقررات حاکم بر آن بورس‌ها مورد دادوستد قرار می‌گیرند، توسط وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها و دستگاه‌های دولتی و عمومی و دستگاه‌های اجرایی نیاز به برگزاری مناقصه یا مزایده و تشریفات مربوط به آنها را ندارند.

   تصویب شورای عالی بورس

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در ادامه به پیگیری‌های بورس کالا برای راه‌اندازی معاملات به روش مناقصه اشاره کرد و گفت: همان اندازه که بخش‌های عمومی در کشور مزایده برگزار می‌کنند، به همان میزان برگزارکننده مناقصه نیز هستند. بر همین اساس بورس کالا پیش‌نویس دستورالعمل مناقصات را تدوین و به سازمان بورس ارائه داد که سازمان بورس پس از انجام بررسی‌ها، پیش‌نویس را به شورای عالی بورس ارسال کرد و در نهایت دستورالعمل معاملات مناقصه در شورای عالی بورس به تصویب رسید.

   نحوه انجام معامله به روش مناقصه

فلاح به تشریح فرآیند معاملات مناقصه در بورس کالا پرداخت و گفت: تاکنون در بورس کالا اطلاعیه عرضه منتشر می‌شد و براساس این اطلاعیه، خریداران اقدام به شرکت در مزایده و خرید کالاها می‌کردند اما از این پس اطلاعیه مناقصه نیز منتشر خواهد شد و در این اطلاعیه، خریدار کالا اعلام خواهد کرد که تمایل به خرید چه کالایی و با چه مشخصاتی از بورس کالا دارد؛ به دنبال انتشار این اطلاعیه مناقصه، شرکت‌هایی که برای عرضه کالای مورد نظر در بورس پذیرش شده‌اند، می‌توانند در مناقصه شرکت کنند.

   مزایای معاملات مناقصه؛ افزایش قدرت خریداران

فلاح مزایای معاملات به روش مناقصه را چنین تشریح کرد: در روش مزایده عرضه‌کننده، کالای خود را معرفی و به فروش می‌گذارد و خریداران مجبور به پذیرش شرایط اعلام شده از سوی عرضه‌کننده هستند اما در روش مناقصه، شرایط را خریدار تعیین می‌کند. در اینجا اگر رقابتی شکل بگیرد به سمت افزایش قیمت نبوده و این به نفع خریدار است چراکه رقابت بین عرضه‌کنندگان بوده و شرایط را به سمت کاهش قیمت‌ها پیش خواهد برد؛ درحالی که در روش مزایده، رقابت خریداران را شاهد هستیم. از این رو در این روش دست مزایده‌گذار که متقاضی خرید کالا است باز گذاشته شده و می‌تواند شرایط معامله را براساس نیازهای خود تعیین کرده و مناقصه را برگزار کند.

وی افزود: از سوی دیگر در روش مزایده معمولا عرضه‌کنندگان محدود و در مقابل خریداران زیادتر هستند درحالی که در اقتصاد ما برخی کالاها، عرضه‌کنندگان متعددی داشته و خریداران آنها محدود هستند. در نتیجه درمورد این کالاها مناقصه می‌تواند روش بهتری نسبت به مزایده باشد.