فولاد در مردادماه صدرنشین شد
کاهش موج تقاضا در رینگ فیزیکی بورس کالا
«دنیای‌اقتصاد» کارنامه معاملات فیزیکی بورس کالا در مردادماه را تحلیل می‌کند
بازار طلایی کالاهای صنعتی
بنابر اطلاعات ثبت شده در سایت بورس کالای ایران، بازار فیزیکی بورس کالا در مرداد امسال شاهد عرضه ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن محصول در زیرگروه‌های صنعتی، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی بود. برای این حجم محصول عرضه شده تقاضایی بالغ بر ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تن به ثبت رسید و در نهایت نیز ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن کالا از طریق این رینگ مورد معامله قرار گرفت.همچنین کل ارزش معاملات انجام شده در رینگ فیزیکی بورس کالا برابر ۱۹۱ هزار میلیارد ریال بوده است که از کل ارزش معاملات انجام شده در مرداد امسال ۵۶ درصد مربوط به کالاهای صنعتی و ۴۴ درصد مربوط به زیرگروه پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی بوده است. البته حجم عرضه، تقاضا و معامله برای کالاهای پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی نسبت به کالاهای صنعتی بالاتر بوده است. به‌گونه‌ای که رینگ فیزیکی بورس کالا در این ماه شاهد عرضه یک میلیون و ۵۹۰ هزار تن محصول بود که برای آن تقاضایی برابر یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ثبت رسید. درنهایت نیز یک میلیون و ۱۹۰ هزار تن محصول پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی از طریق بورس کالا در مرداد امسال مورد معامله قرار گرفت که این معاملات ارزشی برابر ۸۳ هزار میلیارد ریال داشتند.
اثر ثبات در بازار ارز
بررسی روند عرضه و تقاضا در زمینه کالاهای صنعتی در رینگ معاملاتی بورس کالا ظرف پنج ماه ابتدایی امسال بیانگر آن است که موج تقاضا و معامله برای خرید انواع کالاها از مرداد رو به فروکش کردن گذاشته و درحال کاهش است. برخلاف ماه‌های قبل که انتظارات تورمی باعث می‌شد فعالان بازار برای درامان ماندن از اثرات بیشتر تورم نسبت به خرید هرچه سریع‌تر کالاهای مورد نیاز اقدام کنند، به نظر می‌رسد که بازار در حال ثبات در قیمت‌های فعلی بوده و همین موضوع نیز از تقاضاهای پیش از موعد کاسته است. همچنین در هفته‌های اخیر شاهد بالا رفتن نرخ ارز نیمایی و نزدیک شدن آن به نرخ ارز آزاد نیز بودیم که این موضوع نیز در کاهش تقاضا برای خرید از رینگ بورس کالا بی‌تاثیر نبوده است. به این ترتیب در مرداد یک میلیون و ۳۰۴ هزار تن تقاضا برای کالاهای عرضه شده در بورس کالا به ثبت رسید که این رقم نسبت به عرضه در همین زمان ۴ هزار و ۶۰۰ تن کمتر بوده است. ایجاد ثبات نسبی در عرضه و تقاضای کالاهای صنعتی در رینگ بورس کالا باعث شد تا از شدت رقابت قیمتی در این بازار نیز کاسته شود. به گونه‌ای که اگرچه فقط ۳ درصد از حجم معاملات این بخش نسبت به ماه تیر کاسته شد اما ارزش معاملات مرداد نسبت به تیر کاهش ۹ درصدی پیدا کرد. اگرچه معاملات صنعتی در رینگ معاملاتی بورس کالا از مردادماه وارد فاز کاهشی شده اما همچنان این زیرگروه بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داده است. درحالی که حجم معاملات صورت‌گرفته در بخش صنعت نسبت به معاملات زیرگروه پتروشیمی و نفت ۲۰۰ هزار تن کمتر بوده اما ارزش این معاملات ۲۵ هزار میلیارد ریال بیشتر بوده است.
تغییر نسبت عرضه و تقاضا نسبت به مرداد ۹۸
بررسی آمار معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا در مردادماه سال ۹۸ و مقایسه آن با مرداد امسال حاکی از آن است که میزان عرضه کالا در رینگ‌های فیزیکی نسبت به مرداد امسال ۳۰ درصد کمتر و برابر ۲ میلیون و ۲۳۰ هزار تن بوده است، همچنین در این بازار برای خرید محصول از رینگ‌های بازار فیزیکی تقاضایی معادل یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن به ثبت رسیده است. در واقع برخلاف مرداد امسال که میزان تقاضا از عرضه بیشتر بود، سال گذشته رینگ معاملاتی بورس کالا با مازاد عرضه روبه‌رو بوده است.
اگرچه نرخ پایه تمامی محصولات در ماه‌های اخیر نسبت به مدت مشابه در سال قبل افزایش پیدا کرده اما این موضوع نه‌تنها باعث کاهش تقاضا برای خرید نشده، بلکه بازار با افزایش تقاضا نیز روبه‌رو شده است. در نهایت نیز حجم معاملات صورت گرفته در بازار فیزیکی در مرداد امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۷۷ درصدی پیدا کرده است. البته باتوجه به افزایش نرخ محصولات ظرف مدت یک سال اخیر ارزش معاملات صورت گرفته در رینگ معاملاتی بورس کالا رشد ۱۵۵ درصدی داشته است. اگرچه ظرف ماه‌های اخیر بهای تمامی محصولات عرضه شده در رینگ فیزیکی بورس کالا رشد پیدا کرده اما ترس از شدت گرفتن بیشتر تورم در ماه‌های آینده باعث سرریز شدن تقاضا به این بازار شده است. به‌گونه‌ای‌که میزان تقاضای ثبت شده در رینگ معاملات فیزیکی بورس کالا در مرداد امسال نسبت به مرداد سال ۹۸ افزایش ۵۰ درصدی داشته است. از دیگر دلایل استقبال خریداران از بازار فیزیکی بورس کالا ظرف ماه‌های اخیر فاصله گرفتن بیشتر نرخ ارز آزاد و نیمایی است. از آنجا‌که قیمت پایه در بازار آزاد برمبنای ارز آزاد بوده و تعیین نرخ پایه در رینگ بورس کالا بر پایه ارز نیمایی است، کسانی که امکان خرید از این رینگ را پیدا می‌کنند کالای خود را ارزان‌تر از بازار آزاد خریداری می‌کنند. به همین علت همواره در زمان فاصله گرفتن نرخ این دو ارز بازار فیزیکی بورس کالا با رشد تقاضا مواجه می‌شود.
فولادی‌ها بازیگران اصلی رینگ صنعتی
در میان کل کالاهای صنعتی، فولاد، بیشترین ارزش بازار را در اختیار دارد. در واقع می‌توان گفت بخش قابل‌توجهی از رونق بازار فیزیکی بورس کالا به تنهایی مربوط به فولاد و محصولات فولادی است. ارزش کل فولاد معامله شده در رینگ معاملاتی بورس کالا در مرداد امسال برابر ۸۹ هزار میلیارد ریال بوده است و به این ترتیب ۶/ ۸۲ درصد از ارزش کل رینگ صنعتی در مرداد مربوط به زیرگروه فولاد بوده است. میزان فولاد معامله شده در رینگ فیزیکی بورس کالا در مرداد امسال به لحاظ وزنی برابر ۹۷۶ هزار تن بوده که این رقم معادل ۹۶ درصد وزنی کل حجم معاملات این بخش می‌شود. اگرچه بهای پایه فولاد نسبت به اغلب فلزات کمتر است، اما گستردگی این صنعت در کشور و بازار وسیع آن باعث می‌شود که بازار فولاد صدرنشین معاملات رینگ فیزیکی بورس کالا باشند.
