همین مطلب تاکنون سرعت‌گیر مهمی در برابر رشد نرخ با برتری عرضه بر تقاضا در بازار آزاد بوده است تا جایی که بازار پلیمرها بی‌توجه به نوسان قیمت دلار آزاد، در یک مسیر متعادل نوسان می‌کند. بالا بودن حجم معاملات پلیمرها در هفته‌های اخیر در شرایطی رخ داد که رشد قیمت‌های پایه، به افزایش نرخ در بورس‌کالا منجر شد که تاکنون خروجی آن رشد شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد (DEPPI) بوده است.شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد در هفته گذشته با اهرم افزایش قیمت دلار نیمایی در مسیر رشد قرار گرفت و با ۱۱/ ۴ درصد افزایش به ۹ هزار و ۶۷۹ تومان رسید که بالاترین رقم از اوایل شهریورماه تاکنون است. این درحالی است که رشد قیمت دلار در بازار آزاد هم به افزایش فاصله قیمتی بین دلار آزاد و نیمایی منتهی شد که تاکنون جذابیت بالای خرید در بورس‌کالا را موجب شده است. البته با توجه به رشد حجم معاملات در هفته‌های اخیر در بورس‌کالا و ثبت رکورد بالاترین حجم دادوستد هفتگی در سال‌جاری، می‌توان گفت که رونق معاملات همگام با بهبود وضعیت تولید در صنایع تکمیلی همراه بوده است که در نهایت به تقویت واقعی این بازار منتهی شد.

در هفته گذشته حجم دادوستد پلیمرها در بورس‌کالا با ۳۶/ ۱۱ درصد رشد هفتگی به ۸۸ هزار و ۲۱۷ تن رسید که بالاترین رقم از هفته منتهی به ۱۷ اسفندماه سال گذشته تاکنون است. این درحالی بود که هفته گذشته ۶۵/ ۹۴ درصد از عرضه‌ها مورد معامله قرار گرفت که بالاترین درصد دادوستد عرضه پلیمرها از هفته منتهی به ۱۹ اردیبهشت‌ماه تاکنون است. این موارد به خوبی رونق معاملاتی در بازار پلیمرهای بورس‌کالا را ترسیم می‌کند آن‌هم در شرایطی که روزهای اخیر هم وضعیت خوبی بر معاملات حکمفرما بود. رشد قیمت دلار عاملی است که تاکنون جذابیت خرید را افزایش داده است اگرچه برخی انتظار رشد بیشتر قیمت پلیمرها در بازارهای جهانی را هم مطرح کرده‌اند.خوش‌بینی به تقویت سازوکارهای تولیدی، انتنظار رونق بیشتر صادرات، تقویت تقاضای داخلی برای محصولات نهایی و حتی انگیزه‌های سفته‌بازی را می‌توان از دلایل اصلی رشد حجم معاملات در بورس‌کالا به شمار آورد؛ هرچند این بازار بعد از یک رکود طولانی و البته چند تکانه رونق مهم، باید در مسیر افزایش حجم معاملات حرکت ‌کند بنابراین بخشی از این رونق در فاز معاملات مواد اولیه طبیعی ارزیابی می‌شود ولی بی‌ارتباط با رشد قیمت دلار نیست. بازارهای داخلی پلیمرها اما این هفته را با رشد نرخ سپری نکرده‌اند.

 آرامش نسبی در بازار آزاد پلیمرها

بازار آزاد پلیمرها با سایر بازارهای مشابه اندکی متفاوت است. میل به رشد قیمت‌ها در این بازار کمتر از سایر بازارهاست آن‌هم در شرایطی که می‌توان گفت جریان قیمتی در سه روز ابتدایی هفته جاری حتی کاهشی بوده است. این روند نزولی به معنی برتری محسوس عرضه بر تقاضا در بازار آزاد است آن هم در شرایطی که نوسان قیمت دلار آزاد سیگنال روانی بسیار مهمی را به تمامی بازارهای کالایی ارائه کرده است. از سوی دیگر قیمت‌های پایه در بورس‌کالا هم چند هفته افزایشی بوده و انتظار بر این بود تا قیمت‌ها در بازار آزاد را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد هم که در هفته گذشته صعودی بود، نتوانست جریان غالب در این بازار را در نیمه اول هفته جاری تغییر دهد. البته روز گذشته جرقه‌هایی از رشد قیمت‌ها در بازار آزاد پلیمرها به ثبت رسید ولی نمی‌توان گفت که دیروز هم یک جریان افزایشی در این بازار رقم خورده است. تجمیع این موارد در مقایسه با سایر بازارهای کالایی مشابه نشان می‌دهد که داده‌های درونی در بازار پلیمرها از ویژگی‌هایی برخوردار است که شاید در نگاه اول قابل مشاهده نباشد ولی موشکافی آنها می‌تواند واقعیت‌های بازار را با شفافیت بالاتری ترسیم کند.در هفته‌های اخیر حجم دادوستد پلیمرها در بورس‌کالا به‌شدت بالا بود، گویی سه هفته گذشته رکورد بالاترین حجم معاملات در سال‌جاری به ثبت رسید. این داده نشان می‌دهد که موجودی انبارها افزایش چشمگیری داشته آن‌هم در شرایطی که برخی مشکلات حمل‌ونقل هم متعادل شده یعنی کالاهای بیشتری به انبارها در بازار آزاد تزریق شده است. موجودی بالای انبارها به معنی برتری عرضه بر تقاضاست بنابراین رشد مصرف واقعی موارد اولیه کمتر از افزایش حجم معاملات در بورس‌کالا بوده است. این روند عمومی نشان می‌دهد که تاکنون خوش‌بینی‌های فاز تقاضای واقعی یا همان تولید در صنایع تکمیلی اگرچه وجود داشته است ولی فاز روانی و انتظار رشد قیمت‌ها و تلاش برای خرید حداکثری مواد اولیه (به هر دلیل) سریع‌تر از رشد واقعی تقاضا حرکت کرده است که خروجی آن تاکنون آرامشی شکننده در بازار است که البته همین خرید از بورس‌کالا هم با اما و اگرهای خاصی روبه‌روست.

در گذشته به داستان سهمیه‌بندی مواد اولیه در بورس‌کالا نقدهایی وارد شد ولی همچون گذشته مورد توجه قرار نگرفت. این نقدها هنوز هم پابرجاست آن‌هم در شرایطی که خبرها از تغییر در سهمیه‌ها با تغییر واقعی آنها در تناقض است. برخی انتظار کاهش سهمیه را ندارند ولی سهمیه آنها کمتر اعلام می‌شود و برخی دیگر که خود را برای کاهش سهمیه‌ها آماده کرده بودند، تغییری را در سهمیه‌های خرید حس نمی‌کنند. این درحالی است که نوسان قیمت دلار آزاد و تغییرات قیمت دلار نیمایی در کنار چشم‌انداز احتمالی رشد نرخ در بازارهای جهانی، جمعا جذابیت خرید را در روزهای گذشته افزایش داده بود تا جایی که شاهد رشد جدی شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد در بورس‌کالا بودیم. این رخدادها شاید در نگاه اول پتانسیل رشد نرخ در بازار داخلی را محدود کرد و برای برخی تصمیم‌سازان و ناظران به منزله یک دستاورد به‌شمار برود ولی در کنار آن نااطمینانی‌ها را در بازار داخلی تقویت کرده است و باز هم شاهد کاهش اعتماد خریداران مواد اولیه مخصوصا از سوی واحدهای صنعتی مصرف‌کننده اصلی هستیم.

 این جریان‌ها و به عبارت دقیق‌تر بازی با بازار به بهانه مدیریت قیمت‌ها تاکنون در این بازار به ندرت کارنامه قابل قبولی ارائه کرده است و نتیجه پایانی آن کسب سود و ضررهای احتمالی در فاز سفته‌بازی است و در نهایت تولیدکننده واقعی است که با تردید عملکرد روبه‌رو می‌شود.در این شرایط تنها شاهد نوسان در حجم معاملات به هر دلیل هستیم اگرچه اهداف سفته‌بازی را در این نوسان نمی‌توان نادیده گرفت. این‌که تولیدکننده حداقل برای تامین نیازهای اصلی خود به مواد اولیه دسترسی کامل داشته باشد را باید یک اصل در نظر گرفت آن‌هم در شرایطی که نوسان آزادانه قیمت‌ها در کنار عرضه کافی می‌تواند مهمترین حمایت از صنایع تکمیلی باشد. از سوی دیگر رشد قیمت دلار اگرچه به افزایش جذابیت صادرات محصولات نهایی منتهی شده است ولی رشد حجم معاملات در بورس‌کالا بیش از نیاز واقعی صنایع است بنابراین بخش مهمی از این معاملات به بازار آزاد منتقل شده که طبیعتا امکان رشد قیمت‌ها را محدود می‌کند. این داده را باید یک سیگنال جذاب به شمار آورد ولی فراموش نکنیم که مصرف واقعی صنایع تکمیلی باید به‌صورت مستقیم از بورس‌کالا تامین شده و واسطه‌گری و سفته‌بازی به حداقل خود برسد.

15-01